ABD'nin 2 yıl önce seçilen başkanı Donald Trump'ın doları küresel bir şantaj aracı haline getirmesi ve başta Çin olmak üzere bazı ülkelerle başlattığı ticaret savaşı, dolara alternatif arayışlarını hızlandırdı. Birçok ülke dolara bağımlılığı azaltmak için yerel para birimleri ile ticaret konusunda önemli adımlar atmayı hızlandırdı. Merkez bankalarının karşılıklı olarak imzaladıkları para takası (swap) anlaşmaları ve aynı amaca yönelik oluşturulan ödeme sistemleri ile, doların küresel hakimiyetinin önümüzdeki dönemde azalmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Son iki aydır dolar kuru üzerinden ekonomisi kuşatılmaya çalışılan Türkiye, yerel para birimi ile ticarette önemli anlaşmalara imza atıyor. Hâlen yüzde 6.4 olan TL'nin dış ticaretteki payını 2023'te yüzde 15'e çıkarmayı hedefleyen Türkiye, Çin ve İran'ın ardından son olarak Katar'la para takası anlaşması imzaladı.
DOLAR KULLANIMI AZALACAK
Doların son 60 yılda küresel finans sisteminde güç kazanmasında ABD Merkez Bankası'nın dolar swap imkânının önemli rol oynadığına değinen Prof. Dr. Kerem Alkin, "Çin, Rusya, Türkiye, Brezilya, Venezuela, Hindistan ve İran'ın ikili swap anlaşmalarını ve kendi aralarında daha yoğun işlem hacmine ağırlık verme kararlılığını dikkatle izlemekteyiz. ABD, dolar kullanımını azaltacak bu operasyonlardan rahatsız" dedi. İlk modern para swapı 1982 yılında Dünya Bankası ve IBM arasında gerçekleştirildi. Para takasını en çok kullanan Çin'in ise 17 ülkeyle swap anlaşması bulunuyor.