Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın (KEİ) 25'inci Kuruluş Yıldönümü Zirvesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde İstanbul'da yapıldı. Erdoğan, ticaretin ve yatırımların sağlıklı zeminde yürüyebilmesinin temel şartının huzur ve istikrar olduğunu belirterek, üye ülkelere "İçinde bulunduğumuz hassas Karadeniz coğrafyasının barış, istikrar ve refah içinde kalkınması hepimizin ortak amacı olmalıdır" mesajı verdi. Türkiye'nin uluslararası yatırımcılara hiçbir ayrım yapmadan her türlü desteği verdiğini belirten Erdoğan, "Arnavut Ramiz, Sırp Todor, Azeri Eldar'a hangi kolaylıkları gösterdiysek, Rus Dimitri'ye, Moldovalı Adrian'a, Ukraynalı Viktor'a da aynı imkânları sunduk" dedi. Türkiye'nin Gürcistan ve Ukrayna ile pasaportsuz seyahatin yolunu açtığını hatırlatan Erdoğan, "Biz bu kolaylığı tüm üye ülkelere yaymak ve insanlarımızı birbirleriyle olabildiğince yakınlaştırmak istiyoruz" çağrısı yaptı.
FAZLASINI YAPALIM
Denizci bir babanın oğlu olduğunu söyleyen Erdoğan, şöyle konuştu: "Karadeniz'e açılan tüm şehir ve limanlar aynı çarşıya açılan birer dükkân gibidir. Odesa, Novorossiysk, Varna, Köstence ve Batum'daki liman, tersane işçilerinin kaderleri Samsun, Trabzon ve Zonguldak limanlarındaki meslektaşlarından farklı değildir. Karadeniz için hep birlikte daha fazlasını yapmaya mecburuz."
KOMŞULUK DAYANIŞMASI
KEİ'nin sadece bir ortaklık değil, aynı zamanda bir komşuluk dayanışması olduğunu kaydeden Erdoğan, kısır siyasi tartışmalara girmeden çalışmaların yürütülmesini istedi. Erdoğan, sokaktaki insanlara proje üretmek gerektiğini belirterek, "Karadeniz Çevre Otoyolu Projesi, bu bakımdan çok güzel bir örnek olarak karşımızda duruyor" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, KEİ'nin sürdürülebilir kalkınmaya öncülük edebileceğini belirtti. Türkiye dönem başkanlığını, 29 Haziran'da Ukrayna'ya devredecek.
Erdoğan'dan Ermenistan'a eleştiri
Zirvede Azerbaycan ve Ermenistan gerginliği de yaşandı. Azerbaycan Milli Meclis Başkanı Oktay Asadov, "Ermenistan zehirli ideolojilerinden vazgeçmiş değil" dedi. Kürsüye çıkan Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Ashot Hovakimiyan "Burası Yukarı Karabağ meselesinin tartışıldığı yer olmamalıdır" dedikten sonra konuşmasının tamamını Karabağ meselesine ayırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı'nı eleştirerek "Buradaki konuşmalarda herhangi bir siyasi suçlamayı hiçbir temsilci yapmadı. Ama siz konuşmanızın tamamını siyasi değerlendirmeye dönüştürdünüz" dedi.
821 delege katıldı
Zirveye 12 üye ülkenin yanı sıra gözlemci ve sektörel diyalog ortağı ülkelerin temsilcileri katıldı. Zirvede, gözlemci ülkelerden ABD, Almanya, Belarus, Çekya, Fransa, Hırvatistan, İsrail, İtalya, Mısır, Polonya, Slovakya ve Tunus'tan da katılımcılar yer aldı. İran, Karadağ, Japonya, Kore, Macaristan ve Slovenya da sektörel diyalog ortağı ülkeler olarak zirvede hazır bulundu. Zirveye 821 delege katıld. 522 basın mensubu da akredite oldu.
Bildiride işbirliği çağrısı
Zirvenin ardından bildiri yayımlandı. Bildiride, proje odaklı ve karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin artırılacağı taahhüt edildi. Ziraat ve tarımsal sanayi, bankacılık ve finans, örgütlü suçlarla mücadele, eğitim, acil yardım, enerji, çevre koruma, sağlık ve ilaç sanayii, bilgi ve iletişim teknolojileri, bilim ve teknoloji, KOBİ'ler, turizm, kültür, ticaret ve ulaştırma alanlarında daha fazla proje geliştirilmesi vizyonu paylaşıldı.
?Fenerbahçe sohbeti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvede Yunan mevkidaşı Prokopis Pavlopulos ve Sırbistan Dışişleri Bakanı Ivıca Dacic ile Fenerbahçe Basketbol Takımı'nın Avrupa şampiyonluğunu konuştu. Toplantıyı yöneten Erdoğan, Fenerbahçe'nin koçunun ve iki önemli oyuncusunun Sırp olduğuna işaret etti. Sırp bakan da "Bu bizim ortak zaferimizdir" dedi. Erdoğan, daha sonra Yunan mevkidaşı Pavlopulos'a dönerek, "Değerli dostum, o da üzülmesin. Yunan Kostas Sloukas da aynı şekilde Fenerbahçe'de oynuyor. Güzel bir dayanışma ile Fenerbahçe Avrupa şampiyonu oldu" diye konuştu.
"Karadeniz'i istikrar bölgesi yapalım"
Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev de zirvede yaptığı konuşmada "Karadeniz bizim ortak zenginliğimiz ve varlığımız. Bu bölgeyi istikrar ve refah bölgesi haline getirmek istiyoruz. Deniz komşuluğumuzu ekonomiye faydalı hale getirmek istiyoruz. Bunu yapma imkânımız var" dedi. Bulgaristan Cumhurbaşkanı Yardımcısı İliyana Yotova, sığınmacı krizinin ekonomik kalkınma ve güvenlik açısından bölgede önemli bir tehdit olması nedeniyle ülkeler arasında işbirliğini geliştirmek zorunda olduklarını belirtti. Yunanistan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos de "Bölgemiz, ekonomik olarak tekrar merkezi bir kavşak konumunda" dedi.
KEİ'nin 12 üyesi var
Türkiye'nin girişimleri ile 25 Haziran 1992'de kurulan KEİ'nin üyeleri arasında Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Bulgaristan, Romanya, Arnavutluk, Sırbistan ve Yunanistan bulunuyor.
"Sıkıntılar olsa da gelip geçicidir"
Başbakan Binali Yıldırım, KEİ ülkeleri arasında zaman zaman bazı siyasi sorunlar ve sıkıntılar olabileceğini belirterek, "Bunlar gelip geçicidir. Takılıp kalmamamız gerekir. Hiçbir zaman yakın işbirliğine uzak durmamalıyız. Ekonomik işbirliği demek daha fazla ticaret, daha fazla yatırım, daha fazla istihdam ve daha iyi komşuluk ilişkileridir" dedi. Yıldırım, KEİ'nin Avrasya'nın gelişme ekseninde önemli bir teşkilat olduğunu anlattı.
