Küresel ticarette yaşanan konteyner krizi Türkiye'nin ihracatını tehdit etmeye başladı. Dünya konteyner üretiminin yüzde 12'sini karşılayan Güney Koreli Hanjin'in batması ile başlayan kriz domino etkisi yaptı. Hanjin'in ardından 8 konteyner firması daha iflasını isterken son kurban da Türkiye için yılda 5 bin adet konteyner üreten Tayvanlı üretci Yang Ming oldu. Şirketin 20 milyar dolara çıkan borcunu döndüremediği üretimleri aksattığı ifade edildi. Türkiye'den birçok firma konteyner siparişlerinin gelmemesi ve fiyatların tavan yapması nedeni ile zor günler geçiriyor. Yaşanan kriz komşu Yunanistan ile de ipleri gerdi. İhracatçının iddiasına göre küresel taşımacılıkta önemli bir role sahip olan yunan armatörler, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu bazı ülkelere gelecek olan siparişlere el koydu. En az 10 bin konteynerin Yunanlı armatörlerin dayatması ile Türk firmalarına ulaşmadığını söyleyen ihracatçılar, "Batan şirketlerin mallarına büyük armatörler el koydu. Bizden kendileri ile anlaşma yapmamızı istiyorlar ancak fiyatlar iki kat yükseldi" açıklaması yaptı.
FİYATLAR KARABORSA
Konuyla ilgili olarak Türkiye İhracatçılar Meclisi de (TİM) özel bir çalışma başlattı. TİM Lojistik Konseyi Başkanı Bülent Aymen, 2017 yılı başından itibaren yükselme trendine giren ihracata, konteyner temininde yaşanan sıkıntıların gölge düşürdüğünü söyledi. Aymen şöyle devam etti: "Konteyner piyasasını domine eden üç büyük konteyner hattı ve bunların gemilerini kullanan diğer küçük hatlar bir araya gelerek konteyner temininde ihracatçılara zorluk çıkarmaya başladılar. Örnek vermek gerekirse ocak ayında 150 dolar olan Şangay konteyner fiyatı 400 dolara, bin 250 dolar olan Cidde konteyner fiyatı 2 bin dolara, 900 dolar olan Darüselam fiyatı 2 bin 500 dolara yükseltildi. Hemen hemen her hafta yüzde 10-15 arası navlunlarda artış yapan bu fırsatçıların girişimi, ihracattaki yükselişi yavaşlatıyor" dedi.
'SORUN İHRACATÇILARI ENDİŞELENDİRİYOR'
Lojistik firmalarının ihracattaki artışa doğru orantılı şekilde konteynır ve liman seferlerinin sayısında artırıma gitmesi gerektiğini belirten Aymen, "Bu firmaların hangi maksatla konteynırlarda karaborsa oluşturduklarını ve ihracatçıya köstek olduğunu bilmiyoruz. Ancak bu sorun ihracatçıları endişelendirmeye başladı. Tüm zorluklara rağmen ihracatta artış trendini yakalamışken yapılan bu keyfi uygulamalardan endişeliyiz. Rekabet gücümüzde ve ihracatta kayıp yaşanmaması için bu sorunun bir an önce çözülmesi gerekiyor" diye konuştu.
