Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından 21 yıldır düzenli olarak hazırlanan "Türk Yapı Sektörü Raporu"nun 2015 yılı sonuçları açıklandı.Türk yapı sektörünün 2015 karnesini geniş ve kapsamlı analizlerle değerlendiren, Türkiye ve dünya ekonomisindeki gelişmeler ışığında yeni mevzuatlara, gelecek beklentilerine ve hedeflerine yer veren rapora göre, 2015 yılında dünya ekonomisi beklentilerin ve önceki yılın altında yüzde 2,5 büyüdü.
Dünya genelinde inşaat harcamaları 2015 yılında nominal olarak değer bazında yüzde 4 büyüdü ve 9,72 trilyon dolara ulaştı. ABD'de inşaat harcamaları rekor seviyelere yükseldi.
Avrupa Birliğinde harcama artışı yavaşlarken özellikle Rusya ve Körfez ülkelerindeki harcamalarda küçülme yaşandı.Dünya inşaat malzemelerinde büyüme ise inşaat harcamalarındaki gelişmeye paralel 2015 yılında yavaşladı ve değer olarak yüzde 4 büyüyerek 6,8 trilyon dolara ulaştı. Geçen yıl inşaat malzemelerine talep artışı gelişmiş ülkelerde hızlanırken, başta Çin olmak üzere gelişen ülkelerde yavaşladı.
Dünya inşaat malzemeleri ihracatının 2015 yılında yüzde 7,7 gerilediği ve 810 milyar dolara düştüğü öngörülürken, inşaat malzemeleri fiyatlarında küresel ölçekte yıl boyu gerilemeler dikkati çekti.
İnşaat faaliyetlerinde yavaşlama mal talebini ve ticaretini sınırlarken uzun yıllar sonra inşaat malzemeleri dünya ticaretinde daralma görüldü.
Küresel gayrimenkul sektöründe sınır ötesi yatırımlar yüzde 10,7 artarak 1,34 trilyon dolara yükselerek küresel kriz sonrası en yüksek seviyesine ulaştı.
İNŞAAT HARCAMALARI 2015'İN İLK 9 AYINDA 131 MİLYAR LİRA
Türkiye açısından bakıldığında, 2015 yılında yaşanan belirsizlik ve dalgalanmalara rağmen ülke ekonomisi yılın ilk 9 ayında yüzde 3,4 büyüdü. Yılın genelinde büyümenin yüzde 4'e ulaşması bekleniyor.
Ekonomik ve siyasi alanda yaşanan belirsizlik yıl genelinde özellikle özel sektör yatırımlarının ötelenmesine yol açarken, sabit sermaye yatırım harcamaları 2015 yılının ilk 9 ayında nominal olarak yüzde 11,3'lük yükseliş kaydetti.
İnşaat harcamaları da 2015 yılında oluşan koşullardan olumsuz etkilendi. Toplam inşaat harcamaları 2015'in ilk 9 ayında nominal olarak yüzde 6, 6 artarak 131,3 milyar liraya ulaştı. Kamu inşaat harcamalarındaki büyüme ise yüzde 3,3 ile daha sınırlı kalırken özel sektör inşaat harcamaları yüzde 8,5 yükseliş gösterdi.
İnşaat harcamalarındaki bu gelişmelere bağlı olarak inşaat sektörü yılın ilk 9 ayında sadece yüzde 0,4 ile oldukça sınırlı bir büyüme gösterdi.
Yıl genelinde inşaat sektörünün büyüme performansı zayıf ve genel ekonomik büyümenin altında kaldı. İnşaat sektörü genel ekonomiye göre olumsuz koşullardan daha fazla etkilendi.
İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN MİLLİ GELİR İÇİNDEKİ PAYI YÜZDE 5,6
İnşaat sektörünün milli gelir içindeki payı yüzde 5,6'ya indi. Sektördeki istihdam 2015 Eylül ayı itibarıyla 2 milyonu aştı.Gayrimenkul iş geliştirme ve kiralama sektörü ise yılın ilk 9 ayında yüzde 3,3 ile geçen yılın üzerinde ve genel ekonomiye paralel büyüme gösterdi.
Geçen yılın ilk 9 ayında alınan toplam yapı ruhsatlarında yüzde 24,8 ile önemli bir gerileme yaşandı. Konut yapı ruhsatları yüzde 25,2, konut dışı bina yapı ruhsatları ise yüzde 23,4 geriledi.
Yıl genelinde yaşanan belirsizlik ve dalgalanmalar alınan yapı ruhsatlarını sınırladı. Yıl genelinde bina inşaat maliyetleri yüzde 5,9, inşaat malzemesi maliyetleri ise yüzde 5,2 ile enflasyonun ve geçen yılki gerçekleşmelerin altında artış gösterdi. Artışta, gelişmiş ülke varlıklarına yönelik yükselen yatırım iştahıyla gelişen ülke varlıklarından çıkış eğilimi etkili oldu.
