Başbakan Ahmet Davutoğlu, Merkez Bankası'nın faiz indirimi yapması beklentisini paylaşarak, "Müdahale edip, baskı yapacak değilim. Sadece faiz ve enflasyonun belirlendiği ve kuvöze alındığı bir ekonomi politikası olmaz" dedi. İl ziyaretleri ve kamu yatırımlarının açılışı kapsamında Kahramanmaraş'a gelen Davutoğlu, uçakta sorularımızı şöyle yanıtladı:
BU DÖNEM DE FAİZLER İNMELİ
Merkez Bankası'nın konumu ve faiz politikası hakkında ne düşünüyorsunuz?
Bu dönemde faizlerin düşmesi gerekiyor. Para Politikası Kurulu'nun son toplantısında, faizlerde indirime gidilmesi doğal olanıydı. Müdahale edip, baskı yapacak değilim. Merkez Bankası Başkanı cuma günü geldi. Kendisine de ifade ettim. Dünyada emtia fiyatları düşme eğilimine girmişken ve Türkiye'nin siyasal istikrar anlamında bütün bu süreci başarılı geçmişken olması gereken şey, toplumda güven hissini artıracak bir faiz politikası belirlenmesiydi. Tersini düşünelim. Olmazdı ya. Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında Başbakanlık'ta, orada burada sıkıntı çıksaydı ve siyasi risk ortamı doğsaydı, bunun bir sonucu olurdu. Kredi derecelendirme kuruluşlarının yaptığı adil olmayan tutum da orada. Herhangi bir siyasi istikrarsızlık görüntüsünde bunu risk primi olarak, not düşüşünde kullanıyorsunuz ancak Türkiye en hassas süreçleri atlatırken bunu göz önüne almıyorsunuz. Bir de emtia fiyatlarında düşme var. O zaman bu istikrarın işaretini psikolojik olarak topluma vermek lazım. Bu pozitif yönlü işareti topluma vermek lazım. Bu da faiz politikalarına yansır. Kanaatleri, 'dış faktörlerdeki risk unsurları devam ediyor.' Öyle ise bunun bir işaretinin gözükmesi lazım. Şu ana kadar Merkez Bankası eleştirildi. Ama kanaatleri üzerinde bir şey olmadı. Şunu da söyleyeyim, 'ekonomi politikası bir bütündür.' Türkiye'de büyüme faiz politikalarından bağımsız değil, faiz politikaları kurdan bağımsız değil. Hepsi birden sanayi üretiminden bağımsız değil. Şimdi, 'Niye enflasyon hedefi gerçekleşmedi?' Çünkü, 'Gıda fiyatları düşmedi. Don oldu, kuraklık oldu.' Demek ki tarım politikaları enflasyonu, enflasyon da faizi etkiliyor. Sadece faizin ve enflasyonun belirlendiği ve kuvöze alındığı bir ekonomi politikası olmaz. Yani, 'Faiz ve enflasyon politikalarını ayrı bir denklemde tutalım olmaz.'
'BİRİNCİ DERECEM EKONOMİ'
Bunu, MB Başkanı'na da söylediniz mi?
Tabii. Kendisi benim eski dostumdur. 'Söylediklerim, Merkez Bankası'nın bağımsızlığına halel getirmez' dedim. Benim birinci derecem ekonomidir. Benim bu yönüm pek bilinmez. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Finans Enstitüsü'nde sadece uluslararası ilişkiler okutmadım, uluslararası ekonomi politik de okuttum. Merkez Bankası'ndaki arkadaşların çoğunu yakından tanırım. 1995'ten, Londra'dan tanırım. Merkez Bankası'nın bağımsızlığı, diğer politikalardan arındırılmış bir alan değil. Politika araçlarında bağımsızlıktır. Merkez Bankası'nın aldığı bir karar ülkenin yatırım görüntüsünü ve dış finansmanını etkiliyor. Bu pozitif de negatif de olabilir. Cari açığı kontrol altına alacak politikalar takip etmese ya da Türkiye, Avrupa'da kriz olduğunda Ortadoğu pazarına, orada kriz olduğunda Afrika'ya açılmasa ve ihracat pazarlarımız daralsa, dolayısıyla dış talep düşse, sen içeride sıkı para politikalarıyla iç talebi kontrol altına aldığında stagflasyona (*) gidersin. Biz, niye stagflasyona gitmiyoruz? Merkez Bankası'nın aldığı kararlarla veya uluslararası konjonktürden değil. Doğru zamanda ihracatı doğru yere yönlendiriyoruz.
* Stagflasyon: Ekonomik durgunlukla enflasyonun aynı anda yaşandığı makroekonomik durumdur.
G-20 ÖNCESİ EYLEM PLANI
Yeni sanayi politikası ile 25 önemli aksiyon alanındaki planını açıklayacaktınız...
Bunu hassasiyetle takip ediyorum. G 20'ye gitmeden (15 Kasım öncesinde) hazır olan paketi açıklayacağız. 25 sektörel dönüşüm programının ne kadarı hazır hale gelmişse G 20'ye gitmeden açıklayacağız ki orada da Türkiye'nin ekonomi politikaları konusunda bir fikir oluşsun. Yarısından fazlasını açıklarız.
Söylediklerinize Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı ne cevap verdi?
'Efendim gelip bizden bir brifing alır mısınız?' dedi. Gelecek hafta Genelkurmay karargâhında, MİT Müsteşarlığı'nda ve Merkez Bankası'nda brifing alacağım.