Türkiye'nin en büyük ilk 100 şirketi arasına giren Şen Piliç'inYönetim Kurulu Başkanı İpek Üstündağ, Sabah Gazetesi Yazarı Şelale Kadak'ın A Haber'de yayınlanan İş'te Hayat programında, tüm dünyada sığır eti tüketiminin azalmasını ve tavuk eti tüketiminin artmasını beklediklerini ve bu öngörüyle yeni yatırımlar yaptıklarını söyledi. Bu yıl 950 milyon lira ciro yapan ve önümüzdeki yıl 1.5 milyar lira hedefleyen İpek Üstündağ, tavuklarda hormonun mümkün olmadığının altını çizdi.
Şen Piliç, beyaz et sektörünün en büyük şirketlerinden biri. Kaç yıldır bu şirketi siz yönetiyorsunuz?
2003 yılından beri genel müdürlük yapıyorum. 3 yıldır da yönetim kurulu başkanlığını yürütüyorum.
İstanbul Sanayi Odası'nın 500 büyük sanayi şirketi listesinde ilk 100'e girmeyi hangi büyüklüklere ulaşarak başardınız?
Üretim kapasitemiz 205 bin ton. Yeni bir kesim fabrikası inşa ediyoruz. 2014 başında bu yatırım kapasitemiz yüzde 50 artacak. Bunun yanında entegre tavukçuluk yapıyoruz. 24 tane damızlık çiftliğimiz var. 2 tane kuluçka hanemiz, 2 yem fabrikamız ve bizimle çalışan 880 tane sözleşmeli çiftlik var. Toplam 7 bin kişiye istihdam sağlıyoruz.
Hangi ciroyla yılı kapatıyorsunuz?
Şen Piliç, 950 milyon lira ciroyla bitiriyor bu yılı. 2014'te 1.5 milyar liraya ulaşmayı hedefliyoruz. Bu yıl ihracatımız 30 milyon dolar. Önümüzdeki yıl 50 milyon dolara çıkaracağız. 5 yıl içinde de ABD'li rakiplerimizle savaşarak 150 milyon dolarlık bir ihracat hedefliyoruz. Helal kesim yapmamız bir üstünlük ve İslam ülkesi olmamız, coğrafi yakınlığımızla Afrika, Arap ve Körfez ülkelerine ihracatta öne geçmeyi hedefliyoruz.
Sektörde pazar dağılımı nasıl?
Sektörde ilk 10 şirket toplam piliç eti üretiminin yüzde 85'ini gerçekleştiriyor.
Tavuk üretimi sıkı bir şekilde denetleniyor mu?
Tarım Bakanlığı, AB'nin tavukçuluk sektörüyle ilgili bütün prosedürlerini uyguluyor. Ve kalıntı izleme programları var. Hayvan hareketlerini tamamen takip ediyorlar. Kalıntı izleme tavuk etinden, yeminden alınan örneklerle hormon testi, antibiyotik ve ağır metal bakıyorlar ve gerçekten bunu oldukça iyi bir şekilde takip ediyorlar ama bunu takip ettiklerini de söylemiyor, kendi reklamlarını yapmıyorlar.
SIĞIR ETİ AZALACAK TAVUK ETİ ARTACAK
Gıda sektörüne yatırım yaparken hangi parametreler sizi etkiliyor?
Dünyada 7 milyar bir nüfus var ve bu önümüzdeki 20-30 yıl içinde 9 milyara çıkacağını biliyoruz. Şu an tükettiğimizi bile tüketsek yüzde 30 daha fazla gıdaya ihtiyaç var. Nüfusun şimdi yüzde 74'ü gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor. 10 yıl sonra bu oran yüzde 82 olacak. Özetle 2050'ye geldiğimizde şimdi ürettiğimizin 2 katı kadar tüm dünyada gıda tüketilecek. Bitkisel proteini en etkili ve verimli biçimde hayvansal proteine çeviren tavuk. Tavuk eti tüketimi bütün dünyada artacak. Mesela sığır eti tüketimi azalacak. Domuz eti tüketimi aynı kalacak. Bizde bu ön görü ile üretimimizi artırıyoruz. Bu sektörde önümüzdeki yıllarda Çin ve Brezilya dünyanın parlayan yıldızları olacak. 2008 krizinden sonra Brezilyalılar ABD'de büyük şirketleri satın almaya aldı. ABD'liler de Çin'de şirket alarak büyümeye çalışıyor.
HIZLI BÜYÜMESİ NORMAL
Tavukların hızlı büyümesi normal mi?
Evet ama bu damızlık üretimi yapan şirketlerin başarısı. Yani benim boyum 1.75, eşimin boyu 1.82 ve büyük oğlum bir 1.95 boyunda. Bunun gibi bir melezleme yöntemiyle bir kere genetik olarak en hızlı büyüyebilen hayvanlar, kanatlılar seçilip büyütülüyor. Onun yanında bilimsel olarak yemin vitamin, enerji, protein olarak ayarlanmasıyla en iyi performansı vermesi sağlanıyor. Hijyenik ve çok iyi teknolojik şartları olan kümeslerde büyütülüyor hayvanlar,onun için hızlı büyüyor. Türk halkının yüzde 98'inin tavuk yediğini gösteriyor araştırmalar. Haftada iki üç kez evlere tavuk giriyor.
SEKTÖRÜN İHRACATI YÜZDE 40 ARTTI!
Sektörün ihracatı nasıl?
Bizim gelişmekte olan ülkelere coğrafi yakınlığımızla beraber ihracatımız da artıyor. Sadece bizim değil bütün sektörün çok büyük bir ihracat hamlesi oldu. 2012 de sektör olarak tavuk ihracatını yüzde 40 arttırdık. Bu yıl da bir yüzde 20 artışla, 650 milyon dolara geliyoruz. Türkiye'nin toplam tavuk üretiminin yüzde 18'ini ihraç ediliyor. Rakiplerimiz ABD ve Brezilya ve biz sektör olarak dünyada büyüklük anlamında 9'uncu sıradayız.
SADECE BUGÜNÜ DEĞİL GELECEĞİ DE YÖNETİYORUM
Şen Piliç'i çok iyi noktalara taşımışsınız. Bir kadın yönetici olarak sizce neyi farklı yapıyorsunuz?
İşi iyi bilmek için de öğrenmek için de hevesli olmak lazım. Ben öğrenmek için çok hevesliydim. İşimi heyecanla yapıyorum. Her zaman daha iyisini nasıl yapabilirim diye düşünüyorum. Yalnızca bugünü yönetmiyorum geleceği de yönetiyorum. Bu aile şirketini sürdürebilmek içinde ne yapabilirim diye düşünüyorum.
20 MİLYON TAVUĞUM VAR HORMON İMKâNSIZ!
Tavuk eti tüketiminin artacağını söylüyorsunuz. Peki hormonlu tavuk söylemlerinin piyasayı negatif etkilediğini düşünmüyor musunuz?
Tavuk en ulaşılabilir hayvansal protein. Gıda güvenilirliği açısından tüketicide bir bilgi kirliliği var. Konunun uzmanı olmayan kişilerin bilimsel olarak gerçekliği ispatlanmamış yalan yanlış bilgileriyle tüketici olumsuz etkileniyor. Tüketicinin güvenilirliğini sağlamak ve tüketicinin doğru bilgiye ulaşması için devlet eliyle bir bağımsız bilimsel otoritenin kurulması şart. Sadece tavuk etinde değil, sığır etinde ve balıkta da hormon kullanılması yasak. Devlet bunun üretimini de yasaklıyor. Ticari olarak hormon bulamazsınız. Ayrıca bu yeme katılamaz, çünkü bir etkinlik sağlamaz yemle verildiğinde. Enjeksiyonla verilmesi lazım. Benim çiftliklerde büyüyen 20 milyon adet tavuğum var. O söylem doğru olsa, bizim günde bir kaç kez tavuklara tek tek hormon enjekte etmemiz lazım ki bu imkansız. Bilmiyorum ve kullanıldığını da duymadım.
AB'YE İHRACAT YOK ÇÜNKÜ...
AB'ye tavuk satabiliyor musunuz?
AB'ye ihracat için sektör olarak 12 yıldır uğraşıyoruz. Tesisler olarak ihracat izinlerimizi aldık ama dev- letler arası bu ihracat iznini alıp, yapamıyoruz. Suudi Arabistan da aynı şekilde. 3 yıldır uğraşıyoruz. Kendi sektörlerini korumaya çalışıyorlar. Birkaç ay Avrupaya işlenmiş şarküteri tavuk ürünleri sattık ama hemen yeniden kapattılar.