Bu yıl Türkiye'de 90'ıncı yılını kutlayan Shell Türkiye'nin Ülke Başkanı Ahmet Erdem, Sabah Gazetesi Yazarı Şelale Kadak'ın A Haber'de yayınlanan İş'te Hayat programına katıldı. Erdem, Shell olarak Türkiye'deki yeni yatırımları ve büyüme planlarını anlattı.
Shell Türkiye'de TPAO ile birlikte önemli yatırımlara girişti. İmzalar attı. Nedir son durum?
Diyarbakır'da kaya petrolü arama ile ilgili çalışmalarımız hızla ilerliyor. Yakında ilk kuyumuzu açacağız. Sahada altyapı çalışmaları tamamlandı. İşlemi yapacak olan kulenin yerleşkesi kuruldu. 2012'de iki tane önemli anlaşma imzaladık. Özellikle petrol arama üretimi konusunda önümüzdeki yıllarda yapacağımız yatırımlar planlandığı gibi giderse 3-4 yıl içinde birkaç yüz milyon doların üstünde bir yatırım söz konusu. Akdeniz'in batı tarafında Türk kara sularında derin bir deniz araştırması yapıyoruz. Daha önce hiç araştırma kuyusu açılmamış bir bölgede çalışıyoruz. Oradan gelen sismik verileri değerlendirme aşamasındayız.
Türkiye'de benzini gerçekten de çok pahalıya tüketiyoruz. Benzin fiyatlarına ilişkin beklentiniz nedir?
Akaryakıt fiyatı giderek artıyor. Tüketicilerimiz de negatif etkileniyor. Maliyetlerimiz yükseliyor. Aynı zamanda akaryakıt dağıtım sektörü de olumsuz etkileniyor. İster istemez tüketim azalıyor. Büyük artışlardan sonra ani bir düşüş görüyorsunuz. Bunun bir kısmı geri geliyor, bir kısmı geri gelmiyor. Çünkü insanlar alışkanlıklarını "artık yeter" deyip değiştirebiliyor. İkincisi de akaryakıt sektörü; ürünün fiyatından dolayı ciroları yüksek olduğu gibi satış kanallarının çalışma şeklinden dolayı da finansman gerektiren bir sektör. Finansman maliyetlerimiz de yüksek. Akaryakıt fiyatının oluşumunu etkileyen iki ana faktör var. Akdeniz Havzası'ndaki ürün fiyatları. Ve o ürünün Türkiye'deki gerçek maliyeti üzerinde önemli rol oynayan dolar kurları. Bu ikisi arttığı zaman bu ister istemez maalesef Türkiye'deki akaryakıt fiyatlarına yansıyor. Ortadoğu'daki savaş havası da fiyatları olumsuz etkiliyor.
Kaçağa tedbir motorin pazarını büyüttü
Kaçak akaryakıtta durum nedir?
Fiyatların yükseldiği dönemde kayıtsız akaryakıt ticaretinin büyüdüğünü de görüyoruz. Bu konuda önlemler alınıyor. Örneğin, 10 numara yağ ile ilgili bir dönem incelemeler yapıldı. İnceltilmiş yağdan üretilmiş yakıtlar vardı. Tenekede satılıyordu. Üstelik parlayıcı bir madde olması nedeniyle taşıtlar açısından çok büyük tehlikeler yaratıyordu. Bu konuda alınan önlemler güzel sonuçlar veriyor, azalma oldu. Nitekim bu sayede motorin piyasamızda son günlerde bir önceki döneme göre aylık yüzde 7-8 büyümeler olduğunu görüyoruz.
Yılda 50 istasyon
Geçen yıl Türkiye'de satılan akaryakıt miktarı ne kadardı?
Benzinin iki katı civarında bir LPG tüketimi de var. Onunla birlikte yaklaşık 25 milyar litre civarında bir piyasa oldu. Bu yıl büyüme var. Benzin piyasası aşağı yukarı aynı kalıyor. Toplam piyasa yüzde 6 oranında büyümüş görünüyor.
Yılda kaç istasyon açıyorsunuz?
Türkiye'deki akaryakıt piyasası büyüme potansiyeli olan bir piyasa. Biz de yılda 40-50 istasyon açıyoruz.
'Çevreye karşı değil çevreyle gelişen enerji'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, küresel enerji yatırımlarında çevresel duyarlılığın yüksek düzeyde olması gerektiğini, Türkiye'nin bu alanda başarılı bir grafik sergilediğini belirtti. Royal Dutch Shell'in organize ettiği, SABAH Gazetesi ve aHaber'in sponsorluğunda gerçekleştirilen 'Uluslararası Gelişime Birlikte Güç Vermek Forumu'na katılan Yıldız, "Çalışmalarımız, çevreye karşı değil, çevreyle birlikte gelişecek" dedi.
ÇİN'E LAF YOK
Dünyada tüketilen 7 milyar ton kömürün yarısının Çinliler tarafından yapıldığını anlatan Yıldız, şöyle konuştu: "Biz 100 milyon tonluk, yani Çin'in 35'te birini tükettiğimiz zaman bir kısım arkadaşlar 'çevreyi kirletiyorsunuz' diye ayağa kalkıyorlar. 'Çin'e söyleyemediğiniz lafı bize mi söylüyorsunuz' diyoruz. Çevreyle beraber yapacağımız yatırımlarda kömürü de suyu da kullanacak." Royal Dutch Shell CEO'su Peter Voser ise 2030'a kadar su, enerji ve gıda ihtiyacının yüzde 40-50 artacağını belirterek, "Burada çözüm yollarını arayacağız" dedi.
'Kanla petrolü değiştiriyorlar'
Enerjinin politika belirlediğine işaret Yıldız, "Ekonomik menfaatle insan çıkarlarının çeliştiği durumlarda ülke ve şirketlerin neyi tercih ettiğine iyi bakmak lazım. Zihinlerimiz kanla petrolün değişmediğini söylüyor. Ama bazı yerlerde değiştiğini görüyoruz. Demokrasiyi yerleştirmek adına gidilen ülkelerin aslında enerji kaynaklarına ulaşım için kullanılan bir argüman olduğunu görüyoruz" dedi.