Depremin yıldönümünde Van'ın farklı bir geleceğe doğru yola çıktığını görüyoruz. Kentin tarihi kültürel mirası, doğal kaynakları ve yerel kabiliyetleri, ilk defa bu kadar uyumlu ve yoğun bir şekilde buluşmuş durumda. Van Gölü'nün sunduğu imkânlar ve yörenin en verimli meralarıyla oluşan fırsatlar, girişimcilerin öteden beri ilgisini çekiyordu. Ancak depremin zihinlerde oluşturduğu kırılma, büyük atılımların önündeki en büyük engeli de aşmamızı sağladı; birlikte iş yapma becerisi... Az olsun benim olsun mantığıyla gelinen düşünce, deprem ile çökmüş durumda. Şimdi vizyoner girişimciler, bu işin küçük ölçekle olmayacağını, kazan/kazan prensibiyle yürünmesi gerektiğini gördü.
HAYVANCILIK BÖLGESİ
Van Ticaret Borsası Başkanı Feridun Irak, kamu ve özel sektör işbirliğinin örnek girişiminin mimarı. Projesini Başbakan'ın bulunduğu bir ortamda paylaştı ve "yapabilirim" dedi. Başbakan ona inandı ve "destekleyin" talimatı verdi. Gerisi, bitmez tükenmez gayret, her şeye direnen kent bürokrasisini aşma sabrı ve bugün gururla "model" oluşturacak bir girişim: VOTAŞ. Organize Hayvancılık Bölgesi gibi yeni kavramlar kentin hayatına giriyor. Genel Müdür Münür Karam, "550 sığırla başladık, 1000 kapasitemiz var ve 3 yıl içinde yatırım, başa baş noktasına gelecek. Bölgenin süt deposu olacağız" diyor. Şirket ortaklarından Osman Cacım, "Huzur sağlanır ve elimizi kolumuzu bağlayanları aşabilirsek, benzer başarıyı, katlayarak tekrarlayacağız" iddiasında. Gezdiğim alanlardaki ileri teknoloji örneği tesisler, hayvancılığımız için daha iyi bir gelecek vaat ediyor. Burada dikkatimi çeken VOTAŞ'ın başarısı halinde, bunun kentin diğer girişimcileri tarafından kopyalanmaya uygun olduğudur.
BÖLGENİN MODEL KENTİ
Rahmetli Kâmil Şerbetçi ile 20 yıl önce Gaziantep'in yarınını konuşurken aynı enerjiyi almıştım. Bugün Gaziantep yalnızca başarılı bir kent değil, aynı zamanda etrafındakilerin model aldığı bir örnektir. Van da VOTAŞ benzeri adımlarla, kenti civar coğrafyanın model kenti yapacak gibi görünüyor. Deprem, 2 yıl önce başlayan bu yatırımı, yavaşlatmış ancak durduramamış. Bana göre depremin getirdiği yıkım, sonrası için daha yüksek enerjiyi de açığa çıkarmış... 3.5 kilometrelik yol cephesini elma ağacı ile kuşaklayan VOTAŞ, kendi yemini üretmenin yanı sıra, elmasından süt ürünlerine dek gıda alanında yerli marka iddiası taşıyor. Depremde burada idim. Yıldönümünde farklı bir Van buldum. Gelecek yıl yine burada olacağım. Bu defa Van'ın Türkiye ekonomisine yük değil, dinamo olduğu dönemi konuşacağımızdan eminim. Yeter ki huzur iklimi sağlansın, kenti yönetenlerin enerjisi, yarına odaklansın.
HAYVANCILIKTA YENİ İŞ MODELİ
VOTAŞ'ın Van'da uyguladığı model, başarılı olması halinde Türkiye'nin ihtiyaç duyacağı dinamikleri barındırıyor. 30 işadamı, Van Ticaret Borsası ve Van Ziraat Odası, kamudan satın aldıkları 9 bin 500 dönüm arazide, anonim şirket kurdular. Şimdiye dek 15 milyon lira harcadılar. Bunun 9 milyon lirası Ziraat'in hayvancılık kredisi... 2 yılı ödemesiz 7 yıllık kredi ve bir bölümü yüzde 5.5 faizli gerisi faizsiz finansman.