Yaklaşık 11 milyon kişiyi ilgilendiren yeni kıdem tazminatı sistemi şekilleniyor. Kıdem fonu oluşturulmasına ilişkin yasa tasarısı taslağında, ilk etapta 10 yıl olarak öngörülen, 'kıdem tazminatını çekme hakkı süresinin' esnetilmesi kararlaştırıldı. Buna göre, oluşturulacak olan fondan, tazminatı çekme hakkı 3 veya 5 yıla çekilecek. Ancak, kısa vadede tazminatını alan, düşük nema alacak. Uzun vadede tazminatını alan ise daha fazla nema alma imkanı elde edecek.
BES modeli uygulanacak
Star gazetesinden Hüseyin Özay'ın haberine göre; ekonomi bakanlarının geçtiğimiz hafta yaptığı toplantıda, kıdem tazminatı çalışmaları masaya yatırıldı. Yapılan değerlendirmelerde, Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) olduğu gibi tazminat ödemelerinin kademeli olarak yapılması konusunda görüş birliğine varıldı. Ancak, teknik ayrıntılar konusunda ise ekibin biraz daha çalışması kararlaştırıldı. Yeni kıdem tazminatı sistemine ilişkin taslağın, bu ay içinde Meclis'e sunulması ve Haziran sonuna kadar Meclis'ten çıkarılması hedeflendi. Yılın ikinci yarısında ise teknik ve hukuki altyapı hazırlanacak. Bir değişiklik yapılmazsa, sistem 2013 yılı başında yürürlüğe girecek. Fon bünyesinde her çalışan için bir hesap açılacak. Örneğin 11 milyon çalışanın, bir bankada olduğu gibi tazminat hesabı olacak.
Erken çekene nema yok
İşveren bu hesaba belirlenen oran doğrultusunda aylık olarak tazminat payı ödeyecek. Söz konusu yükümlülüğün yüzde 2-3 düzeyinde olması öngörülüyor. Hesaplardaki paralara, faiz işletilecek. Tahsil edileceği esnada da vadeye göre tazminat için nema ödenecek. Çalışanlar, hesaplarında biriken paraları belirli vadelerin ardından çekebilecekler. Bu vadelerin ise 3, 5, 10 yıl gibi zaman dilimlerini kapması planlanıyor. Ancak, örneğin 3 yılın sonunda tazminatını alanlara sadece anapara ödenmesi gibi seçenekler üzerinde duruluyor. Yani, tazminatını erken çeken çalışanın düşük tazminat alması söz konusu olacak.
PARANIN YÖNETİMİ
Kıdem tazminatı komisyonunda işçiler de var
Kıdem tazminatına yönelik çalışmalarda en çok merak edilen ise oluşturulacak fonun nasıl yönetileceği konusu. Edinilen bilgiye göre, fonda toplanan paraların idaresi, kıdem tazminatı komisyonu tarafından gerçekleştirilecek. Fonda, kamunun temsilcilerinin yanında, işçi sendikalarından temsilciler de bulunacak. Dolayısıyla, fon özerk bir yapıda çalışacak. Ayrıca, kıdem tazminatı fonunda biriken paralar, 'kutsal para' özelliğinde olacak ve başka harcamalar için kullanılmayacak.
SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?
Her çalışan adına bir hesap açılacak
Kıdem tazminatı fonu şöyle işleyecek:
Oluşturulacak Kıdem Tazminatı Fonu bünyesinde, her çalışan adına bir hesap açılacak.
Hesaplara, nema da verilecek.
Hesaplarda toplanan tazminatlar, kademeli olarak çekilebilecek.
Uzun süre hesapta tutulan tazminat yüksek nema alacak.
Çalışanlar, internetten hesaplarındaki biriken paraları günlük olarak takip edebilecek.