İşte büyük dönüşümün detayları

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, milyonlarca insanı doğrudan ilgilendiren Kentsel Dönüşüm Yasa Taslağı'nın hazır olduğunu ocakta Meclis'te onaylanmasını beklediğini kaydetti. Dün İstanbul'da gazetecilerle bir araya gelen Bayraktar, kamuoyunda kentsel dönüşüm olarak bilinen 'Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun Taslağı' hakkında bilgi verdi. Bayraktar'ın verdiği bilgiye göre, taslak yasalaştıktan sonra depreme dayanıksız, içinde oturulamayacak durumda olan, riskli binalar tespit edilerek, yıkılacak.

1 Riskli alanlar saptanacak
Öncelikli olarak, Almanya'dan getirilecek röntgen cihazlarıyla binaların röntgeni çekilecek. Uzmanlar tarafından oluşturulacak ekipler tarafından bu binaların risk analizi yapılacak. Ortaya çıkan veriler çerçevesinde Bakanlar Kurulu kararıyla riskli alanlar belirlenecek. Riskli alanlar dışında kalan bölgelerde ise belediyeler riskli binaları tespit edebilecek. Riskli alanlar ve binaların tespitinin ardından, yıkımlar başlayacak. Yasa tasarısına göre yıkım kararlarına itiraz edilemeyecek, ancak sadece yıkım ve kamulaştırma bedeli gibi noktalar yargıya taşınabilecek.

2 Anlaşma esas alınıyor
Erdoğan Bayraktar, yasa taslağıyla riskli binaların yıkımını vatandaşın inisiyatifine bırakmayacaklarının altını ısrarla çizdi. Yasa taslağına göre vatandaşa riskli binasını yıkması için 3 ay gibi belirli bir süre verilecek. Bu sürede binanın yıkılmaması halinde, 1 ay içinde binanın yıkılması için ikinci bir yazılı tebligat yapılacak. Bu sürede de bina yıkılmamışsa, yasa gereği yıkımı devlet gerçekleştirecek. Bayraktar, yıkım sürecinin valiliklerin yetkisiyle gerçekleşeceğini, yıkımların ise belediyeler ve TOKİ aracılığıyla yapılacağını açıkladı.

3 2/3 çoğunluk karar verecek
Bayraktar riskli yapıların yıkılmasının ardından, gayrimenkul üzerindeki kat irtifakının sona ereceğini belirterek, kat irtifakı olan tapuların hisseli arsa tapusuna dönüşeceğini kaydetti. Üzerindeki riskli yapı yıkılmış olan arsa hissedarları, aralarında anlaşıp istedikleri gibi değerlendirebilecek. İsterse arsayı satabilecek, isterse de yeni bir bina yaptırabilecek. Kiracı ve mal sahiplerinin ihtiyaçları halinde kira yardımı yapılabilecek. Hissedarların anlaşma sağlayamamaları durumunda ise nitelikli çoğunluğun anlaşması esas alınacak. Örneğin, bir bölgede 100 dönümlük alanda hisse sahiplerinin 2/3'ten fazlasının anlaşma sağlaması halinde, anlaşmayı kabul etmeyenlerin hisseleri Sermaye Piyasası Kurulu tarafından lisanslı, değerleme uzmanlarınca belirlenen değer üzerinden açık artırma ile diğer hissedarlara satılacak. Satılmadığı durumda ise rayiç bedel üzerinden söz konusu hisseler Hazine adına tescil edilecek. Hissedarlar 2/3 çoğunluk sağlayarak karar alamadığı takdirde ise Bakanlık ya da TOKİ kamulaştırma veya acil kamulaştırma yapabilecek.

Arsalar birleştirilip tasarlanacak
Bayraktar, amaçlarının sadece riskli binaların dönüştürülmesi değil sağlıklı kentleşmenin gerçekleştirilmesi olduğunu ifade etti. Riskli alanlarda kanun kapsamında yapılacak her türlü işin ve işlemin Bakanlık ve TOKİ işbirliğinde gerçekleşeceğini kaydeden Bayraktar, "Kanunun bir özelliği de parsellerin hamur gibi yoğrulması olacak. Bölgede yeni yollar, yeni meydanlar, yeni kentsel tasarım yapılacak" dedi.

Vatandaş mağdur edilmeyecek
Kentsel dönüşümün, halka rağmen ya da devlete rağmen gerçekleştirilemeyeceğine değinen Erdoğan Bayraktar, vatandaşı mağdur etmemeyi esas aldıklarını kaydetti. Bayraktar, "Anlaşma sağladığımız bina sahiplerine bedelini ödeyeceğiz. Binası yıkılıp evsiz kalan kiracı ya da gecekondu sahibine de yardım edeceğiz. Gecekonduysa enkaz bedeli, kiracıysa kira yardımı, işyeriyse işyeri desteği sağlanacak. Anlaşma sağlayamadıklarımız ise kamulaştırma parasını alıp başının çaresine bakacak" diye konuştu.

İstanbul'da 15 ilçe dönüşecek
İstanbuL'da riskli alan ilan edilecek bölgelerin bulunduğu muhtemel ilçeler arasında; Esenler, Güngören, Bahçelievler, Bakırköy, Bayrampaşa, Zeytinburnu, Bağcılar, Sultangazi, Ataşehir'in bir kısmı, Kartal, Pendik, Tuzla, Maltepe, Ümraniye ve Sarıyer'in bir kısmı yer alıyor. Bu ilçelerde belirlenecek ada ve parseller belediyeler ve TOKİ'nin tespiti, Bakanlar Kurulu kararıyla 'Riskli Alan' ilan edilip dönüştürelecek.