Ekonomik istikrarla birlikte sanat yatırımı olgusu hayatımıza girdi. Neredeyse her hafta bir müzayede düzenleniyor ve plastik sanat eserlerinde rekor fiyatlar konuşuyor. Özellikle modern ve çağdaş ressamlara ödenen rakamlar beş yıl öncesiyle kıyaslandığında uçurumu gözler önüne seriyor. Koleksiyoner sayısı arttıkça rekabet kızışıyor. Rekabet de rakamlara bol sıfır olarak yansıyor. Bu hafta Eko-Sanat'ta Türkiye'deki birçok koleksiyonerin koleksiyonuna katmak istediği bir resimden bahsedeceğim: Ferruh Başağa'nın 1980 yılında yapımına başladığı soyut Atatürk tablosu; "Aydınlığa Doğru"dan... Ressamın Atilla Taşpınar'a sattığı resim 28 Mayıs Bali Müzayede tarafından açık artırmaya çıkacak.
KÖŞK TALİP OLMUŞTU
Muhammen bedeli 875 bin lira. Ama şimdiden birçok koleksiyoner resmi rezerve ettirdi bile. Telefonda görüştüğüm Taşpınar, "Ahmet Necdet Sezer döneminde Cumhurbaşkanlığı'ndan birkaç kez arayıp tabloyu satın almak istediler. Ama Başağa'nın sağlığında satmak istemedim" diye anlatıyor. Bali Müzayede sahiplerinden Serkan Bali de "Cumhurbaşkanlığı'nın resim aldığını biliyoruz. Ve bu resmin onlar tarafından satın alınmasını isteriz" diyor.
100 KAT PRİM YAPTI
Aslında bunun tek nedeni resimde Atatürk'ün olması değil. Başağa bu yapıta Cumhuriyet Senatosu için başlamış. Ancak resim tamamlanmadan 1980 yılında anılan kurumun varlığı son bulmuş. Başağa'nın eseri yarım bırakmasının altındaki neden biraz da geçim sıkıntısı. Ama o dönem Taşpınar sanatçının tüm gereksinimlerini karşılamayı kabul etmiş ve resim bedeli olarak da günümüzün parasıyla yaklaşık 15 bin lira ödemiş. Bugün 1.5 milyona alıcı bulması beklenen resmi sadece 15 bin liraya almış. Rakamlar ortada "Aydınlığa Doğru" 15 yılda 100 kat prim yapmış.
Müzayedede başka neler var?
Bali
Müzayede'de yer alacak olan eserler içinde Mübin Orhon'un 1963 tarihli iki sıra dışı çalışması da öne çıkıyor. Mübin Orhon son zamanlarda Paris ekolünde en fazla ilgi gören ressamlar arasında. Bu iki resmin muhammen bedelleri 450 bin lira. Ama Serkan Bali, koleksiyonerlerin bu resimlere de büyük ilgi gösterdiklerini söylüyor. Hatta iddialı konuşuyor ve "Rekor bile kırılabilir" diyor. Ayrıca 28 Mayıs'ta Selim Turan, Burhan Doğançay, Özdemir Altan, Adnan Çoker, Ömer Uuç, Ergin İnan, Neşe Erdok, Zekai Ormancı, Güngör Taner gibi sanatçılara ait eserler de satışa çıkacak.
Sigorta tutarı yüzünden satıyor
15
yıldır tabloyu evinin duvarında asan Atilla Taşpınar'a resmi neden sattığını soruyorum. İki metreye üç metre büyüklüğündeki resmin evde zarar görmesinden korktuğunu ve sigorta tutarını da karşılayamadığı için satma kararı aldığını söylüyor. Bugüne kadar Türkiye'deki tüm büyük koleksiyonerlerin de kendisine teklifte bulunduğunu anlatıyor: "Bu resim hocanın başyapıtı. Gören tüm koleksiyonerler satın almak istedi. İleride resmi dairelerde ve okullarda posterlerinin yapılacağını düşünüyorum. Bugün 1.5 milyondan satılsa bile üç yıl sonra bu rakam üç katına çıkar. Ben istemeye istemeye satıyorum."
