Avrupa Birliği maliye bakanları, Avro Bölgesi'nin borç krizine karşı korumak için Uluslararası Para Fonunun (IMF) desteğiyle 750 milyar avro (1 trilyon dolar) acil yardım paketi üzerinde anlaştı.
Avrupa Komisyonunun 60 milyar avro, Avro Bölgesi ülkelerinin 440 milyar avro ve IMF'nin 250 milyar avro katkıda bulunacağı üç yıl süreli acil yardım paketinin ayrıntıları şöyle:
-AB'nin 27 maliye bakanı 500 milyar avro tutarında ''Avrupa istikrar mekanizması'' oluşturulması konusunda anlaştı. IMF'nin pakete katkısının ise 250 milyar avro olması bekleniyor.
-Avrupa Merkez Bankası (AMB), Avro Bölgesi kamu ve özel sektör borçlarını satın alacağını açıkladı.
-Maliye Bakanları ayrıca bütçe konsolidasyonu, sürdürülebilir finans, ekonomideki büyümenin düzeltilmesi ve yakın ekonomik işbirliği çağrısında bulundu. Bakanlar, mali konsolidasyon ve yapısal reform planlarının ihtiyaç duyulduğunda hızlandırılacağını bildirdi.
-Güçlü mali disiplin ve daimi kriz çözüm yapısı oluşturulmasının önemine işaret eden bakanlar, Avro Bölgesi ülkelerinin, istikrarın sağlanmasında AMB'ye desteğini yinelediler.
-İSTİKRAR MEKANİZMASI NEDİR?-
-''Olağanüstü koşullarla'' karşı karşıya olan Avro Bölgesi ülkeleri için 60 milyar avro kullanıma hazır olacak. Bu paket, halihazırda Avro Bölgesi dışında AB üyeleri için kullanımda olan 50 milyar avro kredi olanağı paketiyle benzer.
-Bu kredilere uygulanacak faiz oranı, AB ve IMF'nin Yunanistan'a uyguladığı yüzde 5 faiz oranı ile aynı olacak.
-Yardım AB ve IMF tarafından koordine edilecek, mekanizma, finansal istikrarın korunması için gerekli olduğu sürece uygulamada kalacak.
-Maliye Bakanları ayrıca Avro Bölgesi ülkeleri 440 milyar avro tutarında özel amaçlı bir mekanizmanın oluşturulacağını açıkladı. Bu mekanizma üç yıl için kullanılacak ve birkaç haftada kullanıma hazır hale gelebilecek.
-Programın aktif hale gelmesi, IMF'nin koyduğu koşullara benzer güçlü koşullara bağlı olacak.
-BÜYÜK ATEŞGÜCÜ-
AB ve IMF'nin 750 milyar avro tutarındaki ''büyük ateş gücü'' stratejisi, özellikle ABD'nin 700 milyar dolarlık Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı (TARP) gibi 2007-2009 yıllarındaki küresel finansal kriz döneminde başarıyla uygulandı.
Bazı ekonomistler, Avrupa'da Yunanistan'dan sonra domino etkisine maruz kalacak üç ülke olarak görülen Portekiz, İrlanda ve İspanya'nın borçlanmak için piyasalara girememesi halinde 2012 yılı sonuna kadar maliyetlerinin 444 milyar doları bulabileceğini belirtiyorlar.
Bu nedenle bugün oluşturulan acil yardım paketinin yeterli olduğu, Portekiz, İrlanda ve İspanya kurtarıldıktan sonra Yunanistan'a daha fazla destek için yeterli miktarda para kalacağı ifade ediliyor.
Avrupalı yetkililerin, büyük çaplı bir acil yardım paketi oluşturarak, 1997-1998 yıllarındaki Asya krizinden ders çıkarmış gibi göründüğü kaydediliyor. IMF, Asya finansal krizi sırasında Tayland, Endonezya ve Güney Kore gibi bölgenin zayıf konumdaki ülkeleriyle ilgilendikten sonra piyasalar istikrara kavuşmuştu.
Son küresel finansal kriz sırasında TARP ve diğer kurtarma paketlerinin açıklanması, hükümetlerin tahsis ettiklerinden daha az para harcamaları için piyasaların yeteri kadar istikrara kavuşmasını sağlamıştı.
Avro Bölgesi devletlerinin tahsis ettiği 500 milyar avronun tamamı harcansa bile bu Avro Bölgesi'nin gayrisafi yurt içi hasılasının yaklaşık yüzde 6'sına denk düşüyor.
-SİYASİ NİYET-
Bu arada Avro Bölgesi'ndeki bazı büyük ülkelerin kurtarma paketine birkaç yıl süreyle katkı verme niyetinin devam edeceği konusunda şüpheler bulunduğu belirtildi.
Almanya'da Başbakan Angela Merkel liderliğindeki merkez sağ koalisyonun dün Kuzey Ren Vestfalya eyalet meclisi seçimlerini kaybetmesinin nedenlerinden biri olarak kamuoyunun Yunanistan'a yardım fikrine kızgınlığı gösteriliyor.
Bu nedenle gelecek yıllarda Almanya'nın, özellikle kurtarma kredilerine karşılık sert önlemler uygulayamayacak ya da buna niyeti olmayan Avro Bölgesi ülkelerine destek vermede gönülsüz davranabileceğine dikkati çekildi.