Para politikasındaki normalleşmeyle birlikte dengeli büyüme hedefi doğrultusunda atılan adımlar ve hızlanan yabancı girişi cari açıktaki düşüşü hızlandırdı. 2023'te yüzde 4.5 büyüme ile ihracat ve istihdamda kırılan rekorlar, bu yıl da devam ederken, cari işlemler açığındaki düşüş ocakta belirginleşti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre ocak ayında cari açık, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 75.5 azalarak 2 milyar 556 milyon dolara geriledi. 2023'ün ocak ayında cari açık 10.4 milyar dolar olmuştu.
40 MİLYAR DOLARIN ALTI
2023 sonunda 45 milyar 383 milyon dolar olan yıllık cari açık, 1 ayda 7 milyar 867 milyon dolar azalarak 37 milyar 516 milyon dolarla 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. Yıllık cari açık Mayıs 2023'te 60.1 milyar dolara ulaşmıştı. O tarihten bu yana yaşanan düşüş 22.6 milyar dolara ulaştı. 2023'ün ocak ayında 12.6 milyar dolar olan ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, bu yılın aynı döneminde 4 milyar 448 milyon dolar oldu.
ALTIN VE ENERJİ HARİÇ FAZLA
Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 2 milyar 792 milyon dolar, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de 2 milyar 195 milyon dolar olarak gerçekleşti. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında 3 milyar 595 milyon dolarlık fazla oluştu.
YABANCI GİRİŞİ SÜRDÜ
Ocakta doğrudan yatırımlardan kaynaklanan 661 milyon dolar, portföy yatırımlarında da 1 milyar 86 milyon dolarlık net giriş oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasalarında 186 milyon dolarlık, devlet iç borçlanma senetlerinde de 264 milyon dolarlık net alış gerçekleşti. Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplamda 1 milyar 702 milyon dolarlık net artış gerçekleşti. Resmi rezervlerde kasımda 6 milyar 207 milyon dolarlık net azalış oldu.
SANAYİ ÜRETİMİ % 1.1 ARTTI
Öte yandan sanayi üretim endeksi, ocakta yıllık bazda yüzde 1.1 artış gösterdi. Ocakta madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4.9 arttı. Sanayi üretimi, ocakta bir önceki aya kıyasla değişmedi.
DÜŞÜŞ DEVAM EDECEK
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, geçen yılın temmuz ayından itibaren yıllık dış ticaret açığının istikrarlı düştüğüne ve bu durumun cari işlemler hesabındaki iyileşmeyi desteklediğine işaret etti. Bolat, "Hizmet gelirleri, ocakta yıllık bazda rekoru yineleyerek 100 milyar doları aştı. Hizmetlerin altında yer alan seyahat gelirleri ise 47.8 milyar dolara yükselmiştir. Şubat ayında dış ticaret açığı yüzde 42.3 azalarak 7 milyar dolar oldu. Bu kapsamda cari işlemler açığında geçtiğimiz yılın ikinci yarısından itibaren yıllıklandırılmış bazda görülen düşüşün önümüzdeki dönemde devam etmesi bekleniyor. Cari işlemler hesabında kalıcı iyileşmeyle gerekli makroekonomik istikrarı güçlendirmeyi hedefliyoruz" ifadesini kullandı.
NOT ARTIRIMI GÜVENİN YANSIMASI
Bolat, uygulanan ekonomi politikasının somutlaşan çıktılarının, içeride ve dışarıda güven vermeye devam ettiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Bu çerçevede uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in geçen hafta ülke kredi notumuzu yükseltmesi, ekonomi programımıza uluslararası ölçekte artan güvenin bir yansımasıdır. Mal ve hizmet ihracatındaki artışlar, ithalattaki gerileme neticesinde bir taraftan daha dengeli bir ekonomik büyüme kompozisyonu sağlanırken diğer taraftan cari işlemler hesabındaki iyileşmeler makroekonomik istikrarı güçlendirmeye katkı sunmaktadır."
FITCH: TÜRKİYE EKONOMİSİNE GÜVENİMİZ ARTTI
Türkiye'nin
kredi notunu 12 yıl aradan sonra artıran uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in Kıdemli Direktörü ve Türkiye Analisti Erich Arispe Morales, Türkiye'nin mevcut ekonomi politika ekseninin daha dayanıklı olduğuna ve politikaların sürdürüleceğine güvenlerinin arttığını söyledi. Morales, Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primindeki gerileme dahil olmak üzere Türk ekonomisi için sevindirici gelişmeler kaydedildiğini vurguladı. Morales, cari açığın milli gelire oranının 2024'te yüzde 2.6'ya, 2025'te ise yüzde 2.5'e düşmesini beklediklerini ifade ederek, "Bu oran, Türkiye ile benzer derecelendirmeye sahip diğer ülkeler için öngörülen ortalamanın altında" dedi. Morales, kur korumalı mevduatlardaki gerilemeye dikkat çekerek, yaşanan düşüşün, finansal dolarizasyonda kayda değer bir artışa yol açmadan gerçekleşmesinin çok önemli olduğunu söyledi.
MİLLİ GELİRE ORANI % 3'ÜN ALTINA İNECEK
Hazine
ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Ocak ayında yıllık cari açıktaki iyileşme mayısa göre 22.6 milyar dolara ulaştı. Şubat ayında da devam eden dış ticaret açığındaki düşüşle ilk çeyrek sonunda cari açığın milli gelire oranı yüzde 3'ün altına gerileyecek. Bu yılı OVP'deki yüzde 3.1 olan öngörümüzden daha düşük ve sürdürülebilir cari açık seviyesine yakın bir oran ile tamamlamayı bekliyoruz. Bu performans makro finansal istikrarı güçlendirerek dezenflasyon sürecine de ilave katkı sağlayacaktır" dedi.
BOFA: TL'DE DEĞER KAYBI BEKLEMİYORUZ
Bank of America ekonomistleri, araştırma raporunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın Nisan ayında 300-500 baz puanlık faiz artırma ihtimali olduğunu belirtti. İlave faiz artışlarının şu aşamada baz senaryoları olmadığını belirten ekonomistler, TCMB'nin seçtiği patika ne olursa olsun, ikinci yarıda Türk varlıklarında "iyimser olmak için alan olduğunu" düşünüyor. Ekonomistler ilk çeyrekteki kötümserliğin muhtemelen geçici olduğunu belirtti. 31 Mart'ta gerçekleşecek yerel seçimler sonrası döviz kurlarında ani bir artış beklenmediği ve kurda yaşanan son artışların geçici olduğu tahminine yer verildi.