Mayıs ayında yüzde 75.45 ile zirveyi gören enflasyonda haziranda başlayan kesintisiz düşüş süreci beşinci aya taşındı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından dün açıklanan verilere göre Tüketici Fiyatları Endeksi, (TÜFE) ekimde yüzde 2.88 artarken, yıllık enflasyon yüzde 48.58 ile 2023 Temmuz ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi.
ÜFE 3.5 YILIN DİBİNDE
Enflasyonda son 5 ayda yaşanan düşüş 26.8 puana ulaştı. Yılın ilk 10 ayındaki enflasyon yüzde 39.77 ile Merkez Bankası'nın yüzde 38 olan yıllık tahmininin üzerine çıktı. Aylık bazda yüzde 1.29 artan Üretici fiyatları Endeksi'nde (ÜFE) ise yıllık artış yüzde 32.24 ile 2021'in martından bu yana en düşük seviyeye geriledi. Tüketici Fiyat Endeksi'nde yer alan ana harcama gruplarında, ekimde, yıllık bazda en yüksek artış yüzde 93.66 ile eğitim grubunda oldu. Ekimde geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup, yüzde 26.14 ile ulaştırmada gerçekleşti. Ana harcama grupları itibarıyla ekimde bir önceki aya göre ulaştırmada yüzde 0.54, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.04 azalış görüldü. Ekimde aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 14.32 ile giyim ve ayakkabı olarak hesaplandı.
SIFIR OTODA FİYAT DÜŞTÜ
Aylık bazda en fazla fiyat artışı yüzde 24.98 ile taze sebzelerde (patates hariç) görüldü. Bu grubu yüzde 20.2 ile kadın giyim, yüzde 17.31 ile çocuk giyim izledi. Ekimde fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 14.14 ile erkek giyim, yüzde 12.79 ile taze meyveler, yüzde 10.97 ile ilaçlar yer aldı. Geçen ay aylık bazda en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 19.06 ile evcil hayvanlarla ilgili ürünlerde gerçekleşti. Bunu, yüzde 13.9 ile havayoluyla yolcu taşımacılığı, yüzde 8.25 ile kara yoluyla şehirler arası yolcu taşımacılığı ve yüzde 6.13 ile dizel otomobiller (sıfır kilometre) takip etti.
KİRA ARTIŞI %62.02
Konut ve işyeri kira artış oranları da belli oldu. Açıklanan ekim enflasyon verisiyle birlikte kira ve işyerlerine uygulanacak tavan zam oranı da yüzde 62.02 olarak netlik kazandı. Geçen ay söz konusu oran 63.47 olarak açıklanmıştı. Normal şartlarda TÜFE verilerine göre hesaplanan kira artış oranları, hükümet tarafından getirilen uygulama sonrasında son 2 senedir yüzde 25'le sınırlandırılmıştı. Temmuz ayı itibarıyla bu sınır kalktı ve temmuz ayından itibaren sözleşme yenileyecek olan kiracılar, TÜFE üzerinden kira zammı yapıyor. Konut ve işyeri kiralarına 12 aylık ortalama üzerinden artış yapılıyor.
TEK HANE HEDEFİNE ULAŞACAĞIZ
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Toplumsal refahı artırmak amacıyla uyguladığımız ekonomi programı ile dezenflasyon sürecinin önümüzdeki dönemde daha da güçlenmesini ve tek haneli enflasyon hedefimize ulaşmayı hedefliyoruz. Programımıza duyulan güvenin neticesinde dezenflasyon sürecini tesis etmeye devam ediyoruz. Ekim ayı enflasyonunda gıda fiyatlarının etkisi hissedilirken, sezon geçişinin de etkisiyle taze meyve ve sebze grubunda fiyat artışları yaşanmıştır. Bununla birlikte tüm geçici etkiler arındırıldığında, çekirdek enflasyon göstergelerindeki aylık değişimler bir önceki aya kıyasla azalmış, yıllık enflasyon düzeyleri gerilemiştir. Ayrıca yurtiçi üretici fiyatlarındaki gidişat, tüketici fiyatları üzerindeki maliyet yönlü baskının giderek hafiflediğini göstermektedir. 2024 yılının son çeyreğinde dönemsel fiyatlama etkisinin azalmasını, hizmet enflasyonunda iyileşmenin gerçekleşmesini ve küresel emtia fiyatlarındaki olumlu seyrin dezenflasyon sürecine katkı vermesini bekliyoruz" dedi.
KATILIKLAR GİDERİLİYOR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Ekimde yıllık enflasyon mayısa göre 26.9 puan gerileyerek yüzde 48.6 oldu. Temel mallarda yıllık fiyat artışı yüzde 28.5, ataletin yüksek olduğu hizmetlerde ise yüzde 69.8 gerçekleşti. Özellikle geriye dönük fiyatlama davranışının yüksek olduğu kira ve eğitim grubunda yıllık artışlar enflasyondaki düşüşü sınırlandırıyor. Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ancak bu konudaki gelişmeler olumlu. Ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son iki buçuk yılın en düşük seviyesine gerilemesi hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli" diye konuştu.
