"Yardımcı doçentlik" kadrosu yerine "doktor öğretim üyesi" kadrosunun ihdas edilmesini öngören, Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek kanunlaştı.
Kanuna göre, "yardımcı doçentlik" kadrosu yerine, "doktor öğretim üyesi" kadrosu ihdas edilecek.
Öğretim elemanları, yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri öğretim görevlileri ve araştırma görevlilerinden; öğretim üyeleri ise profesör, doçent ve doktor öğretim üyesinden oluşacak.
Doktor öğretim üyesi; doktora çalışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanı veya Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlilik kazanmış olan, akademik unvana sahip kişi olarak tanımlanacak.
Yönetim Kurulu oluşturulacak
Üniversitelerarası Kurul bünyesinde, Yönetim Kurulu oluşturulacak.
Yönetim Kurulu; Üniversitelerarası Kurul Başkanı ile fen ve mühendislik, sağlık ve sosyal bilimler alanlarından üçer ve güzel sanatlar alanından bir olmak üzere 11 üyeden oluşacak.
Üyeler, farklı üniversitelerde görev yapan profesör öğretim üyeleri arasından Üniversitelerarası Kurul tarafından bir yıl için seçilecek. Süresi dolan üye yeniden seçilebilecek. Üniversitelerarası Kurul, Yükseköğretim Kuruluna üye seçmek dışındaki görevlerini yönetim kuruluna devredebilecek.
Yönetim Kurulu, ayda en az bir defa toplanacak. Yönetim Kurulu üyelerine, Yükseköğretim Genel Kurulu üyelerine ödenen tutarda huzur hakkı ödenecek.
Üniversitelerarası Kurul, doçentlik başvurularında ilgili bilim ve sanat alanında jüriler oluşturarak adayların yayın ve çalışmalarını değerlendirip, yeterli yayın ve çalışmaya sahip olan adaylara doçentlik unvanı verecek.
Doktor öğretim üyesi
Yükseköğretim kurumlarında açık bulunan doktor öğretim üyesi kadroları, rektörlükçe ilan edilecek.
İlan edilen bu kadrolara fakültelerde dekan, diğer birimlerde müdürler; biri o birimin yöneticisi biri de o yükseköğretim kurumunun dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek, bunlardan, adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isteyecek. Dekan veya ilgili müdür, yönetim kurullarının görüşünü aldıktan sonra önerilerini rektöre sunacak.
Atama, rektör tarafından en çok dört yıl süre ile yapılacak. Her atama süresi sonunda görev kendiliğinden sona erecek. Görev süresi sona erenler yeniden atanabilecek.
Doktor öğretim üyeliğine atanabilmek için doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılık ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanı veya Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarından birinde yeterlilik kazanılmış olması şartı aranacak.
Doçentlik ve atama
Doçentlik başvuruları, Üniversitelerarası Kurulca belirlenen takvime göre yılda 2 kez yapılacak.
Üniversitelerarası Kurul, adayın başvurduğu bilim veya sanat dalından beş kişilik jüri ve bu jüri için iki yedek üye tespit edecek. Doçentlik sınav jürisinde yer alan asıl ve yedek üyeler, hazırladıkları ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını Üniversitelerarası Kurula gönderecek.
Üniversitelerarası Kurulca yeterli yayın ve çalışmaya sahip olduğuna karar verilen adaya doçentlik unvanı verilecek.
Yükseköğretim kurumları doçent kadrosuna atama için objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar da belirleyebilecek. Bu ek koşullar arasında sözlü sınavın yer alması halinde sınav, Üniversitelerarası Kurul tarafından oluşturulacak jürilerce yapılacak.
Doçentlik unvanına sahip olanlar, ilan edilen doçent kadrosuna başvuracak.
Başvuran adayların durumlarını incelemek üzere rektör, en az biri üniversite dışından olmak üzere üç profesör tespit edecek. Bu profesörler her aday için ayrı ayrı olmak üzere birer rapor yazacak, kadroya atanacak birden fazla aday varsa tercihini bildirecek. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun bu raporları göz önünde tutarak alacağı karar üzerine rektör atamayı yapacak.
Öğretim üyesi, haftada asgari on saat, öğretim görevlisi ise haftada asgari on iki saat ders verecek ancak yükseköğretim kurumlarının uygulamalı birimlerinde görev yapacak öğretim görevlilerine ders ücreti ödenmeyecek.
Tezsiz yüksek lisans ücretleri
Kanunla, tezsiz yüksek lisans ücretlerinin belirlenmesi yetkisiyle ilgili düzenlemeye gidiliyor.
Üniversite veya yüksek teknoloji enstitülerinde ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılması ile bu programlarda fiilen ders veren öğretim üyelerine ödenecek ek ders ve sınav ücretleri, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenecek.
Lisansüstü tezler, yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından gizlilik kararı alınmadıkça, bilime katkı sağlamak amacıyla Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi tarafından elektronik ortamda erişime açılacak.
Kanunla, Yükseköğretim Personel Kanunu'nda yapılacak değişiklikle, doktor öğretim üyelerinin mali hakları düzenleniyor. Bu kapsamda yapılacak değişiklikle, doktora öğretim üyesi kadrosunda bulunanlara Devlet Memurları Kanunu'na tabi en yüksek devlet memuru brüt aylık tutarının yüzde 175'i, her ay üniversite ödeneği olarak ödenecek.
Harp okullarında ve astsubay meslek yüksek okullarında düzenleme uyarınca atanmış öğretim üyesi bulunmayan dersler ile öğretim programlarında ortak zorunlu ders olarak yer alan veya konu kapsamı itibarıyla öğretim elemanında mesleki tecrübe ve ihtisas gerektiren teorik ve uygulamalı dersler için, ilgili bilim dalında eğitim ve öğretim görmüş veya mesleki tecrübe ve bilimsel yayınla tanınmış asker veya sivil kişiler görevlendirilebilecek.
Asker öğretim görevlileri ilgili kanuna göre atama veya geçici görevli olarak, sivil öğretim görevlileri ise rektörün teklifi üzerine Milli Savunma Bakanı'nın onayıyla boş öğretim görevlisi kadrolarına atanabilecek veya sözleşmeli olarak çalıştırılabilecek.
Harp okullarının araştırma görevlisi olarak ihtiyaç duyacağı asker kişiler Türk Silahlı Kuvvetlerinin atanmaya ilişkin esas ve usullerine uygun olarak, diğerleri ise Milli Savunma Bakanlığının izni ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süreyle atanacak.
Kanunla, Üniversitelerarası Kurula 10 kadro ihdas edilecek.
"Sadece bir kadro ve unvan ismi değişikliği söz konusu"
MHP Adana Milletvekili Mevlüt Karakaya, teklifin ikinci bölümünün tümü üzerinde grubu adına söz aldı.
Karakaya, Türk akademi dünyasının öncelikle kendi değerleri ile barışık hale gelmesinin, evrensel değerlerden istifade edip kendi değerleriyle de evrensel değerlere katkı sunma şuuruna ulaşmasının önemini vurguladı.
Teklifle yardımcı doçentliğin kaldırıldığı yönünde değerlendirmeler yapıldığını belirten Karakaya, "Yardımcı doçentlik kaldırılmıyor. Sadece bir kadro ve unvan ismi değişikliği söz konusu." dedi.
Üniversitelerde akademik personelin acilen çözüme kavuşturulmasını istediği iki temel husus bulunduğunun altını çizen Karakaya, bunlardan birinin kadro diğerinin ise maaş ve özlük haklarına ilişkin sorunlar olduğunu bildirdi.
"Üniversitelerin sorunu akademik değil, etik"
CHP Grubu adına söz alan Bursa Milletvekili Ceyhun İrgil ise üniversitelerin bir ideolojinin kalesi olarak görülmesinin kabul edilemez olduğunu kaydetti.
"3 milyon 275 bin işsizimiz var. Bunların 828 bini üniversiteli" diyen İrgil, gerçekçi ve reel kararlar alınarak akademik hayatın düzenlenmesi gerektiğini söyledi.
İrgil, şöyle konuştu:
"Bizim insan kalitesini artırmamız gerekiyor. Üniversitelerin sorunu akademik değil, etik. Öncelikle etik sorunların düzeltilmesi gerekiyor. Akademisyenlerimizin önce özgüvenlerini kazanmaları lazım. Sadece akademisyenin kendisi için yaptığı, ülkeye hiçbir şey katmayan yayınlar var. Neden? İnsanlar bir an önce unvan kapmaya çalışıyor. Bu insanların özlük haklarını düzeltelim, maaşlarını düzeltelim, özgüvenlerini kazandıralım."
"Trafik öğretmenliği branşı açılmalı"
AK Parti Erzurum Milletvekili Mustafa Ilıcalı ise grubu adına konuşmasında, ülkenin gelişmesinde insan kaynağının önemine işaret etti.
İnsan gücü kalitesinin artırılması noktasında en önemli unsurun eğitim olduğunun altını çizen Ilıcalı, eğitimde alkışa değer hizmetlerin hayata geçirildiğini söyledi.
AK Parti iktidarları döneminde üniversite ve öğrenci sayısının arttığına dikkati çeken Ilıcalı, kurulan üniversiteler ve akademik yaklaşımlara ilişkin bilgi verdi.
