Türk göçleri, Türk tarihinin en önemli konularının başında gelir. Türklerin ana yurdu olan Orta Asya'dan başlayan göçler Türklerin tüm dünyaya yayılmalarını sağlamıştır. Türk göçlerinin nedenleri kimi zaman fetihler kimi zaman ise ekonomik-sosyal mecburiyetler olmuştur.
TÜRKLER ORTA ASYA'DAN NEDEN GÖÇ ETTİ?
Tarih boyunca göçebe yaşam tarzıyla öne çıkan Türklerin Orta Asya'dan göç etme nedenleri göç eden Türk topluluğuna göre farklılık gösterir. Türk göçlerinin nedenleri destanlara da konu olmuştur. Orta Asya'da Türk göçlerini ekonomik nedenler, sosyal nedenler ve siyasi nedenler olarak sınıflandırmak mümkün.
Ekonomik nedenler: Göçebe bir toplum olan Türklerin en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. İklim değişikliği ve buna bağlı olarak boy göstermeye başlayan kuraklıklar sonucunda Türkler hayvanlarını besleyecek otlaklar bulmakta zorlanmaya başlamıştır. Yine kuraklık yüzünden tarım arazilerinin iyice azalması ve tarımsal üretimin azalması Türkleri tarım ve hayvancılığı sürdürebilecekleri coğrafyalara göç etmeye zorlamıştır.
Sosyal nedenler: Orta Asya'da Türk nüfusunun hızla artması imkanların azalmasına da neden olmuştur. Kuraklığın artmasıyla yükselen Türk nüfusu Orta Asya'da rahatça yaşayamaz olmuştur. Bunun yanında bir de salgın hastalıkların ortaya çıkması Orta Asya'da hayvancılığı ve günlük yaşamı iyiden iyiye zorlaştırmıştır.
Siyasi nedenler: Türklerin her zaman başka topraklar ele geçirme, geniş coğrafyalara yayılma düşünceleri olmuştur. Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göçünün en önemli nedenlerinden biri de özellikle Çinliler, Kitanlar ve Moğollar tarafından Türk boylarına yapılan baskılardır. Özgürlüklerine çok düşkün olan Türkler tüm bu nedenlerin sonucunda başka coğrafyalara göç etmiş ve uygarlıklarını diğer coğrafyalarda güçlendirip büyütmeye çalışmışlardır.
TÜRKLER ORTA ASYA'DAN NERELERE GÖÇ ETMİŞTİR?
Türklerin göçü tek bir bölge üzerine olmamıştır. Orta Asya'dan kuzeye, güneye, doğuya ve batıya doğru giden Türk toplulukları bulunur. Orta Asya'dan çıkan Türkler Sibirya'ya, Uzak Doğu'ya (Başta Çin olmak üzere Uzak Doğu ülkelerine), Kafkas bölgesine, İran'a, Hindistan ve Afrika'ya, Anadolu'ya Mısır'a ve Hazar Denizi'nden Avrupa'ya kadar ilerlemişlerdir.
TÜRKLERİN ORTA ASYA'DAN GÖÇ ETMELERİNİN SONUÇLARI
Türklerin Orta Asya'dan göçleri dünyanın her bölgesine yayılmalarına neden olmuştur. Göçler sonucunda bazı Türk toplulukları yerleşik hayat geçmiştir. Gittikleri yerlerde yeniden yapılanan ve yenş devletler kuran Türkler buralarda farklı kültürlerle iç içe yaşamaya başlamış ve zaman zaman o bölgedeki toplumlardan etkilenmişlerdir.
Türklerin farklı dinleri tercih etmeye başlaması da Türk göçlerinin sonuçlarından biridir.
Etkilendikleri kadar gittikleri bölgeleri etkilemeyi de başaran Türkler askeri sistemlerini, atı evcilleştirmeyi dünyaya öğretmişlerdir. Türk göçleri Türklerin gelişimi açısından faydalı olsa da hem kimi zaman asimile olmalarına yol açmıştır. Farklı coğrafyalara çok fazla dağılan Türklerin tarihinin incelenmesi göçler nedeniyle zorlaşmıştır.