Dil bilgisinde yer alan konular, kişilerin günlük hayatta kendilerini doğru bir şekilde ifade etmeleri için önemli bir yer tutar. Özellikle yazı dilinde dil bilgisi kurallarını doğru kullanmak konuşma diline nazaran daha fazla dikkat edilmesi gereken bir konudur. Türkçe dil bilgisi içinde yer alan ve kişilerin bilmesi gereken konulardan biri ise isim tamlamasıdır. İsim tamlamasında tamlayanı düşmüş isim tamlaması konusu da dikkatli bir şekilde öğrenilmelidir.
İsim tamlaması Türkçe dil bilgisinin en önemli konularından biridir. Tek başına herhangi bir kavramı ya da varlığı tanımlamayan iki ismin bir araya gelmesi ile isim tamlaması oluşur. İsim tamlaması kendi içinde dörde ayrılır. Bunlar, belirtili isim tamlaması, belirtisiz isim tamlaması, takısız isim tamlaması ve zincirleme isim tamlamasıdır. Bu dört başlığın yanı sıra isim tamlaması farklı şekillerde de karşımıza çıkabilir. Buna örnek olarak tamlayanı düşmüş isim tamlamasını inceleyebiliriz.
İsim tamlamasında tamlanan ve tamlanan birlikte ek alabilir ya da sadece tamlayan ek alabilir. Eğer isim tamlamasında tamlayan düşmüşse burada tamlayan kısımlarının zamir olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Tamlayanı zamir olan bir isim tamlamasında zamir kullanılmaz ama zamir olduğu anlaşılır. Bu da tamlayanı düşmüş isim tamlamalarının ortaya çıkmasına neden olur?
Tamlayanı düşmüş isim tamlamasının nasıl bulunacağı kişilerin merak ettiği konular arasında yer alır. Tamlayanı düşmüş isim tamlamasını bulmak ise oldukça basittir. Tamlayanı düşmüş isim tamlamasında zamirler kullanılmaz. Bu yüzden cümle içerisinde senin, bizim, onun, onların, sizlerin ve bizlerin zamirleri kullanılmaz. İyelik eki olarak kullanılan bu kelimeler cümle içerisinde kullanılmadığında tamlayanı düşmüş isim tamlamasını bulmuş olursunuz.
İsim tamlaması konusu içerisinde bilinmesi gereken, sınavlarda da kişilerin karşısına çıkan tamlayanı düşmüş isim tamlaması ile ilgili örnekler ve açıklamaları:
Yukarıdaki cümlede "benim odama" yerine "odama" giriyor kullanılmış ve "benim" zamiri tamlayan olarak düşmüştür.
Bu cümlede onun eteği çok pahalı cümlesi yerine "eteği" çok pahalı olarak kullanılmış. "onun" zamiri burada tamlayan olarak düşmüştür.
Yukarıdaki örnekte zamir olan "onların" tamlayanı kullanılmamış ve tamlayanı düşmüş isim tamlaması ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki cümlede "senin yemeğin" yerine "yemeğin" kullanılmıştır. Senin zamiri kullanılmayarak tamlayanı düşmüş isim tamlaması ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki örnek cümlede "sizin arabanız" yerine "arabanız" kullanılmıştır. Sizin zamiri kullanılmayarak tamlayanı düşmüş isim tamlaması ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki cümlede tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır. Burada düşen tamlayan "onların" zamiri olarak karşımıza çıkmaktadır.