Sindirime yardımcı organlar, sindirimin sağlıklı şekilde yapılmasına destek olan yapılardır. Bu organların her birinin görevi farklıdır. Sindirimin tam olarak gerçekleşmesi, sağlıklı bir yaşamın da gereğidir. Sindirime yardımcı organlar 6 sınıf müfredatındadır ve öğrencilerin de ilgisini çeken konular arasındadır. Bu konu ile ilgili çok sayıda bilimsel çalışma da yapılmıştır. Sindirime yardımcı organlar ile ilgili merak edilenler yazımızın devamında.
Sindirime yardımcı organların hangileri olduğu ve bu organların görevleri bilinerek sindirim sistemi konusu daha iyi anlaşılabilir. Sindirim sistemi denildiğinde, yiyeceklerin öğütüldüğü mekanizma akla gelir. Hayatın devam etmesi için beslenmeye ihtiyaç vardır. Yiyeceklerin de güçlü bir sistem tarafından sindirilmesi gerekir. Sağlıklı bir yaşam için sindirim sisteminin düzgün çalışması çok önemlidir.
Tükettiğimiz her besin belirli oranda küçültülerek ağza alınmalıdır. Sonrasında ise yutak yoluyla mideye iner. Bağırsaklarda sindirimin devam etmesi sonucu sindirilmeyen besinler anüs yolu ile dışarı atılır. Sindirime yardımcı organlar, iki farklı sindirim yolu ile sindirimin gerçekleştirilmesini sağlar. Bunlar mekanik sindirim ve kimyasal sindirimdir.
Mekanik sindirim, besinlerin küçük parçalara ayrılmasını ifade eder. Kimyasal sindirim ise besinlerin enzimler yolu ile parçalanmasıdır. Her iki sindirim türünün de düzgün çalışması neticesinde sağlıklı bir sindirim süreci geçirilebilir.
Ağız yolu ile vücuda alınan besinler belli bir sıra ile sindirim sistemi organlarından geçer. Bu sıra, ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsak sindirimini takip eder. En son da anüs yolu ile dışarı atılır. Bu organların her biri sindirim sistemi yardımcı organı olarak ifade edilir. Bu organların görevlerini alt başlıklarımızda bulabilirsiniz.
Ağız
Sindirim sistemin ilk organıdır. Mekanik ve kimyasal sindirim ağızda başlar. Çiğneme esnasında mekanik sindirim, tükürük içindeki enzimlerle de kimyasal sindirim devam eder.
Yutak
Yutak, ağız yolu ile alınan besinlerin yemek borusuna ulaşmasını sağlar. Burada doğrudan bir sindirim gerçekleşmez.
Yemek Borusu
Yemek borusu esnek olmasının yanında kaslı bir sisteme sahiptir. Ağızdan alınan besinler yutak ve yemek borusu yolu ile mideye itilir. Burada da doğrudan bir sindirim gerçekleşmez.
Mide
Sindirim sisteminin en kritik organlarından biri midedir. Karın boşluğunda yer alan midenin şekli J harfine benzer. Midede hem mekanik hem de kimyasal sindirim gerçekleşir. Midede bulunan enzimler kimyasal sindirimi gerçekleştirirken kaslar mekanik sindirimi devam ettirir.
İnce Bağırsak
Sindirimin uzun süre devam ettiği organ ince bağırsaktır. Uzunluğu yaklaşık 7-8 metreyi bulan ince bağırsak aynı zamanda çok çeşitli enzimlere de sahiptir. Yağların sindirimi burada yapılır. Karbonhidrat ve proteinlerin sindirimi ise midede başlayarak ince bağırsakta tamamlanır.
Kalın Bağırsak
Kalın bağırsakta doğrudan bir sindirim gerçekleşmez. Bu organda, sindirim sonucu kalan fazla su, mineral ve vitaminler emilir. Kalın bağırsakta çok sayıda faydalı bakteri vardır. Bu emilim de söz konusu bakteriler tarafından yapılır.
Anüs
Vücuda giren besinlerin tamamı sindirilir ve sindirim sonucunda dışarıya atılması gereken bir atık ortaya çıkar. Bu atık dışkı olarak adlandırılır. Anüs, kasılma ile bu dışkının dışarı atılmasını sağlayan bir organdır. Bu organ herhangi bir sindirim gerçekleştirmez.
