Servet-İ Fünun Dönemi Şairleri Ve Özellikleri: Servet-İ Fünun Sanatçıları Ve Yazarları
Osmanlı Dönemi’nde yenilikçilik anlamında birçok adım atılmıştır. Bu atılan adımlar devlet politikalarına yansıdığı gibi edebiyata da yansımıştır. Bir dergi etrafında toplanan kişilerin oluşturduğu bu dönemin özellikleri diğer birçok dönemde faklıdır. Öyleyse Servet-i Fünun dönemi sanatçı ve şairleri ile özelliklerini yazımızda inceleyelim.
Osmanlı Dönemi zaman zaman padişahların zaman zaman aydın bir topluluğun çevresinde yenilikçi bir tutum ile karşılaşmış olsa da önüne çıkan engeller ile başarılı olamamıştır. Servet-i Fünun da bu dönemlerden birisidir. 1896 ile 1901 yılları arasında birçok şair ve yazarın eserler ürettiği ancak bunu toplumcu değil de bireyci veya bireyselliği ön planda tutarak çıkardığı eserler Servet-i Fünun dönemini oluşturmuştur. Tevfik Fikret'in derginin başına geçmesiyle başlayan bu edebi dönemde bağımsız şair ve yazarlar da oldukça önemlidir.
Servet-i Fünun Şairleri
Servet-i Fünun ya da bir diğer adıyla Edebiyat-ı Cedide Tevfik Fikret'in öncülüğünde oluşan edebiyatımızın önemli dönemlerinden bir tanesidir. Bu dönem eserler üreten ve dönemin önde gelen şair ve yazarlarını sıralayacak olursak;
- Tevfik Fikret (1867-1915)
- Halit Ziya Uşaklıgil (1866-1945)
- Cenap Şahabettin (1870-1934)
- Mehmet Rauf (1876-1931)
Servet-i Fünun Dönemi Yazarları
Servet-i Fünun (Edebiyat-ı Cedide) dönemi önde gelen şair ve yazarlarının da dışında önemli şair ve yazarlara tanıklık etmiştir. Bunlar;
- Hüseyin Cahit Yalçın
- Ahmet Hikmet Müftüoğlu
- Süleyman Nazif
- Ali Ekrem Bolayır
- Faik Ali Ozansoy
- İsmail Safa
- Ahmet Reşit Bey
- Hüseyin Siret Özsever
Bunlarla birlikte dönem içerisinde yaşamış olan ve eserler üreten birçok önemli şair ve yazar Servet-i Fünuncular arasında sayılmasa da dönem içerisinde kendi bağımsız çizgilerini koruyarak üretkenliklerine devam etmiş ve günümüze oldukça önemli eserler bırakmışlardır.
Servet-i Fünun dönemi içerisinde yaşamış ancak bağımsız olarak hareket ederek bu topluluk içerisinde yer almamış şair ve yazarlara bakacak olursak;
- Mehmet Akif Ersoy (1873-1936)
- Hüseyin Rahmi Gürpınar (1864-1944)
- Ahmet Rasim (1865-1932)
Servet-i Fünun Özellikleri
Recaizade Mahmut Ekrem'in çıkarttığı Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanan kişiler Tevfik Fikret'in önderliğinde edebi bir yapı veya topluluk olarak Servet-i Fünun'u oluşturmuşlardır. Dönem aralığı 1896 ile 1901 yılları arasında geçen Servet-i Fünun toplumsal konulardan ziyade bireysel konulara değinmişlerdir. Dönem özelliklerini sıralayacak olursak;
- Devletin baskısı bahane edilmiş ve toplumsal konular bir kenara bırakılmıştır.
- Fransız edebiyatının etkisi altında eserler üretilmiştir.
- Aruz vezni kullanılmıştır. Bu duruma bir istisna olarak Tevfik Fikret'in Şermin adlı eseri gösterilebilir. Nitekim bu eser hece ölçüsü ile yazılmıştır.
- Uzak ülkelerin hayallerini kurdular ve buralara gitmek istediler.
- Sanat, sanat içindir anlayışı hakimdir.
- Şiir eserlerde düz yazıya yaklaştırılmıştır. Konu bütünlüğü ön planda tutulmuştur.
- Batılı tarzda yeni nazım biçimlerine yer verilmiştir. (Sone ve Terza-Rima)
- Roman olarak eser üretkenliğinde Halit Ziya Uşaklıgil dikkatleri çekmiştir.
- Sembolizm ve Parnasizm'in etkisi altında şiirler yazmışlardır.