Karadeniz'in en mühim kentleri arasında olan Samsun'un yüzölçümü 9.725 km²'dir. Buna göre, Türkiye topraklarının %1,25'lik oranını meydana getirir. Samsun'da yüzölçümü göz önüne alındığında en büyük ilçe Vezirköprü'dür. Öte yandan, en küçük yüzölçümüne sahip ilçe de İlkadım'dır. Yüzölçümünün küçük olmasına rağmen İlkadım ilçesi, nüfus yoğunluğu en fazla olan ilçedir. Nüfus sayımında en düşük rakamların tespit edildiği Samsun ilçesi ise Yakakent'tir. Tıpkı İstanbul ve İzmir gibi büyükşehirler arasında yer alan Samsun'un bütün ilçeleri, yasalara göre merkez ilçe olarak kabul edilir.
Bir liman şehri olan Samsun'un toplamda 17 tane ilçesi vardır. Bu ilçeler arasında aşağıdakiler bulunur.
| İlçe | Nüfus 2021 | Nüfus 2022 |
| Samsun | 1.371.274 | 1.368.488 |
| 19.May | 26.366 | 26.989 |
| Alaçam | 24.860 | 24.647 |
| Asarcık | 16.278 | 16.001 |
| Atakum | 238.702 | 242.171 |
| Ayvacık | 19.436 | 18.928 |
| Bafra | 142.341 | 142.190 |
| Canik | 99.369 | 100.641 |
| Çarşamba | 140.439 | 140.664 |
| Havza | 38.872 | 38.492 |
| İlkadım | 340.421 | 333.518 |
| Kavak | 21.260 | 22.747 |
| Ladik | 16.320 | 16.072 |
| Salıpazarı | 19.305 | 19.017 |
| Tekkeköy | 55.369 | 56.318 |
| Terme | 71.366 | 71.092 |
| Vezirköprü | 91.978 | 90.308 |
| Yakakent | 8.592 | 8.693 |
Samsun'un 17 ilçesinin tümünün nüfus ve yüzölçümü oranları şu şekildedir:
| İLÇE | NÜFUS | YÜZÖLÇÜMÜ |
| Alaçam | 24.860 | 616,437 |
| Atakum | 238.702 | 397,179 |
| Asarcık | 16.278 | 244,859 |
| Ayvacık | 19.436 | 390,111 |
| Bafra | 142.341 | 1.444.056 |
| Canik | 99.369 | 261,73 |
| Havza | 38.872 | 842,384 |
| Çarşamba | 140.439 | 775,637 |
| İlkadım | 340.421 | 157,086 |
| Ladik | 16.320 | 522,633 |
| Kavak | 21.260 | 702,98 |
| Ondokuzmayıs | 26.366 | 230,251 |
| Salıpazarı | 19.305 | 352,037 |
| Terme | 71.366 | 548,618 |
| Tekkeköy | 55.369 | 323,922 |
| Yakakent | 8.592 | 201,566 |
| Vezirköprü | 91.978 | 1.641.906 |
6360 sayılı yasaya göre, Büyükşehir konumundaki bütün illerin ilçeleri, merkez ilçedir. Fakat nüfus yoğunluğu ve konum bakımından ön plana çıkan ilçeler şunlardır:
Samsun'un en geniş yüzölçümüne sahip ilçeleri, Vezirköprü ve Bafra'dır. Söz konusu ilçeler sadece toprak olarak değil, nüfus olarak da bir hayli kalabalıktır. İlkadım ilçesinin her ne kadar küçük bir yüzölçümü olsa bile, rakım olarak Samsun'un en kalabalık yerleşim yeridir. Aşağıda Samsun'un ilçeler haritası verilmiştir.
