Pendname konusuna gelindiği zaman ismi dolayısıyla ilk anda zihinlerde pek bir şey canlanmayabilir. Fakat Pendname nedir? Dendiğinde kelimenin etimolojik olarak kökenine inilir inilmez pendnamenin genel amacı kolayca anlaşılır. Türk edebiyatında ve Anadolu sahasında yazılan pendname örnekleri ve şairleri Divan edebiyatı içerisinde sağlam bir yer tutarlar. Peki ya pendname nedir?
Pendname, insanlara öğüt vermek adına yazılmış olan manzum ve mensur metinlere verilen isimdir. Geniş halk kitlelerini ve gerektiğinde de devlet yöneticilerini ahlaki olarak geliştirip daha kabiliyetli kişiler haline getirmeyi amaç türe pendname adı verilir.
16. Yüzyıl divan edebiyatının en bilinen türlerinden biri de Pendnamedir. Bir ahlak kitabı olarak pendname daha çok fabl ağırlıklı metinlerden oluşur. Eserde beş yüz civarı atasözü ve deyim bulunmaktadır. Pendnameler arasında en meşhur olanı ise Feridüddin Attar'a ait olan Pendnamedir. Bu ünlü eserin Türkçeye hem manzum hem de mensur olarak birçok çevirisi söz konusudur.
Bir diğer pendname de 1527 senesinde kaleme alınmıştır. Bu pend-namede Feridüddin Attar'dan pek etkilenildiği söylenemez, 2133 beyitlik manzum bir eser olan Güvahi'nin pendnamesi özgün bir yapıdadır. Bu pendname kaside, mesnevi, gazel ve terc-i bend nazım biçimleriyle yazılmıştır.
Pendnameler insanlara öğüt vermek amacı ile yazılmış olan eserlere verilen genel isimdir. Bu metinler hem manzum hem de mensur olarak yazılabilmektedirler. Pendnameler arasında en ünlü pendname olan Feridüddin Attar'ın pendnamesi tasavvufi bir şekilde ilim, görgü ve genel ahlak konusunda birçok tavsiye ve uyarı mesajı vermektedir.
Pendname kelime kökenine inildiği zaman Farsça pend kökünden geldiğini görürüz. Pend Farsça'da "vaaz, nasihat ve öğüt" anlamlarını taşımaktadır. Name kelimesi ise anlam olarak yazı, kitapçık ve mektup anlamlarını niteler. Türkçeye tam olarak çevirisi yapıldığında ise pendname kelimesinin anlamı "Öğütler barındıran kitapçık" olarak söylenebilir.
