Noktalama işaretleri bir cümlede yazımın doğru olması açısından önemli bir göreve sahiptir. Cümleyi okurken nerede nefes alacağınızı, nerede duracağınızı, nerede coşkulanacağınızı belirtir. Örneğin, ünlem ifadesi yer aldığında duygu ifadelerin olduğunu anlatmaktadır. Noktalama işaretlerini daha iyi öğrenebilmeniz için daha önce sınavlardaki çıkmış soruları inceleyebilirsiniz.
NOKTALAMA İŞARETLERİ ÇIKMIŞ SORULARI
Noktalama işaretleri ile ilgili KPSS, ÖSYM çıkmış soruları bulabilirsiniz.
Artık var olmayan şeyleri büyük bir özlemle kim bilir kaç kez anmışızdır ( ) Kimi zaman, yalnızca geçmişte kalan şeylerin değerini anlayabiliyormuşuz gibi geliyor bana ( ) Kültürümüzün ayrılmaz öğeleri gün geçtikçe yok olmaya yüz tutuyor ( ) tarihsel yapılar, müziğimiz, bize özgü yemekler ( ) Eskiden bilinen birçok olağanüstü yiyecek de unutuluyor artık ( ) hem de bir daha hiç yenmemek, tadılmamak üzere,
1. Bu parçada ayraçlarla ( ) gösterilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2006 ÖSS)
A) (…) (,) (,) (…) (!)
B) (.) (.) (:) (…) (;)
C) (…) (!) (:) (;) (,)
D) (!) (.) (;) (.) (;)
E) (.) (…) (;) (:) (,)
Hemen hemen her yazar ilk romanında çocukluğunu , (I) gençliğini ve o dönemlerde yaşadığı yerleri anlatır. Gezip gördüğü yerler, alışveriş yaptığı dükkânlar, gittiği sinemalar romanlarındaki mekânlardır. Kendimden örnek vereyim : (II) İlk romanımı yazdığımda yirmi yaşındaydım. Roman kahramanlarımın ; (III) neredeyse tümü sokağımızın insanlarıydı. Bizden üç ev ileride oturan Ahmet Muhip Dıranas'ın, "Fahriye Abla" şiirini , (IV) evlerinin karşısında oturan ... (V) için yazdığı söylenirdi.
2. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2007 ÖSS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bütün yazarların kendine sorduğu, bilinen , (I) kalıplaşmış bir sorudur bu : (II) Niçin yazıyoruz ? (III) Bu soruya verilmiş benim bildiğim en güzel yanıt , (IV) bir öykücümüzün o çok iyi bildiğimiz cümlesidir: "Yazmasam deli olacaktım!" Ben de yazmaktan neden haz aldığımı düşündüm elbette ve cevabını Baudelaire'de buldum. Diyor ki ; (V) "Şair istediği anda kendisi ve bir başkası olabilmek için müthiş bir ayrıcalığa sahip olan kişidir." Benim için de yazmak, kendim ve başkaları olabilme ayrıcalığıdır.
3. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2008 ÖSS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Çevrenizde olup biten her şeyden birkaç dakikalığına uzaklaşıp ruhunuzun derinliklerinden gelen kısık sesli müziği dinlediniz mi hiç ( ) Aslında bu müziğin sözü, bestesi tamamen size ait. Emin olun, o şarkının sözlerinde çok şey gizli ( ) Beden, ruh sağlığına dikkat et ( ) para, kariyer önemli ama senden önemli değil; sevdiklerini, bundan da önemlisi kendini ihmal ediyorsun ( ) diye fısıldayacak o şarkının sözleri. Nereden mi biliyorum ( ) Çünkü bunları yaşıyorum.
4. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2009 ÖSS)
A) (…) (.) (;) (;) (!)
B) (!) (:) (,) (!) (?)
C) (?) (:) (;) (,) (?)
D) (.) (.) (,) (,) (…)
E) (?) (.) (,) (,) (.)
Giderek sevgisizleşen çevremize, duyguların "fast food" mutfağından çıkışına bakıyorum ( ) Her konuda acelemiz var. Öylesine acelemiz var ki yaşamaya zaman kalmıyor. Gülüşlerimiz de beklentilerimiz de bir örnek ( ) İnsan olmaya ( ) "Her şey bir insanı sevmekle başlar ( )" sözünü anımsamaya ayıracak bir saniyemiz bile yok. Ya da Gülten Akın'ın dediği gibi "Ah kimselerin vakti yok, durup ince şeyleri anlamaya ( )"
5. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2010 LYS)
A) (.) (.) (;) (,) (.)
B) (.) (.) (,) (,) (!)
C) (.) (.) (:) (,) (.)
D) (.) (.) (,) (.) (!)
E) (.) (.) (;) (.) (.)
Tam yirmi beş yıl oldu. Her sabah erkenden gelir (I), bu duvarın dibine serer kitapları. Geçenler bakarlar, inceleyip (II), bırakırlar. Cağaloğlu'ndaki bu kitapçı (III), yokuşu tırmananların görmeye alışık olduğu (IV), vazgeçemediği bir parçası gibidir. Yalnız bir derdi vardır: Güvercinler. Onlar kitapçıdan daha eski sahibidirler bu duvarın (V), vazgeçmezler yerlerinden.
6. Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden (,) hangisi yanlış kullanılmıştır? (2010 YGS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Televizyon programlarında sunucuların göz önünde bulundurması gereken kurallar vardır (I). İşte bunlardan birkaçı (II): Anladım, tamam, hıı, haaa, evet gibi sözlerle konuşmacının sözünü kesmeyiniz (III). Çünkü sunucunun gereksiz yere söze karışması konuşmacının dikkatini dağıtabilir. Sunucunun soracağı soruların (IV); konuşmacıyı konunun içine çekecek nitelikte olması gerekir. Görüşmeyi, zamanın kalmadığını belirterek bitirmek, geçerliğini yitirmiş bir önlemdir artık (V).
7. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yerinde kullanılmamıştır? (2010 YGS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Şairin de bir kişiliği vardır (I); tutum ve davranışları, seçimleri, toplumsal yaşamda karşı durdukları yazdıklarına yansıyacaktır. Şiir yalnızca kurgudan, düşsel olandan ibaret değildir çünkü (II). Şöyle ya da böyle, az ya da çok (III), yazdıkları, şairin hayatından, yaşadıklarından izler taşıyacaktır. Böylece, şairin öteki şairlerle ilişkisi de bir anlam kazanacak, yazdıklarına sızabilecektir. Birbirlerine şiir adamalar (IV), şair arkadaşını üstelik de adıyla konu etmeler alışılagelen şeylerdendir. Bir şairin öteki şairler tarafından ne kadar sevildiğini anlamak için ona adanan şiir sayısına da (V), dolaylı dolaysız göndermelere de bakılabilir.
8. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2011 LYS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Denizli'nin Tavas ilçesine bağlı Medet Köyü'nde yaşayan "sırsız seramik" ustasını bu sanatın meraklıları tanır. Usta (I), derme çatma köy evinde yumurta kabuğu inceliğinde seramikler üretir, bunların üzerine desenler çizer sonra (II)… Bu desenlerin büyüleyiciliği nereden geliyor (III)? Besbelli tarihten süzülmüş türlü hayatlardan (IV)… Ya yolu Tavas'a düşürüp görmeliyiz onları ya da Türkiye'nin çeşitli müzelerini dolaşıp raflara daha dikkatli bakmalıyız (V).
9. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2011 YGS)
A) V. B) II. C) I. D) III. E) IV.
Annesi şaşırarak şöyle dedi ( ) "Ne var ( ) neyi düşünüyorsun?" Şen şakrak kızının yüzündeki durgunluğa bir anlam verememişti ( ) "Bez bebeğimi, dedemin aldığı bisikleti, kırmızı uçurtmamı, parlak ayakkabılarımı ( ) Aslında ne kadar güzelmiş benim çocukluğum ( ) değil mi anne?"
20. Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2018 TYT)
A) (:) (;) (.) (...) (,)
B) (!) (,) (:) (.) (,)
C) (!) (;) (...) (.) (;)
D) (:) (,) (.) (...) (,)
E) (,) (?) (:) (.) (!)
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? (2018 TYT)
A)Pamukkale travertenleri, Denizli'mizin önde gelen turistik değerlerindendir.
B)Bu yasa tasarısı Bakanlar Kurulu'nda uzun uzun tartışıldı.
C)Ferhunde Hanım'dan gelen son mektubu ailecek sevinç içinde okuduk.
D)Üniversitemizde tek ders sınavlarının 30 Haziran'da yapılacağı açıklandı.
E)TDK'nin bir görevi de geçmişte yazılmış eserleri günümüze kazandırmaktır.
Yeni aldığı ve çok sevdiği ayakkabısının bir teki futbol oynarken yırtılan çocuk ( ) ayakkabıcıya ( ) yeni ayakkabı bakmaya gitti. Ayakkabının üzerindeki fiyatı okudu. Bir an üzüldüğünü belli ederek vitrinden uzaklaştı. Durumu gören ayakkabıcı:
— Baktığın model sana çok yakışır ( ) denemek ister misin?
Çocuk başını sallayıp:
— Üzerindeki fiyata göre almam mümkün değil ki ( )
Zaten bir tekini alacağım.
Dükkân sahibi:
— Amma yaptın ha ( )
11. Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2019 TYT)
A) (;) (,) (,) (!) (!..) B) (,) (;) (;) (...) (.) C) (;) (,) (,) (...) (!)
D) (,) (;) (,) (!) (.) E) (;) (,) (;) (.) (!..)
XX. yüzyılın son çeyreğinde plansız iç göçler sebebiyle kalabalıklaşan İstanbul; benzer kaderi yaşayan Ankara, İzmir, Bursa gibi şehirlere göre daha çok sorunla baş başa kalmıştır.
12. Aşağıdakilerin hangisinde noktalı virgül (;) bu cümledeki işleviyle kullanılmıştır? (2019 TYT)
A) Yazar değil, eleştirmenler; metinler değil, yorumlar yani bakış açıları değiştiği için edebiyat eserlerinin anlamı daima zenginleşmektedir.
B) Kopuk dizelerin, anlatı parçacıklarının, çizimin sınırlarında dolaşan bu melez metin; onun yaşam haritasına göre farklılıklar gösterir.
C) Türkiye, İran, Rusya; Ankara, Tahran, Moskova isimlerinin birbirleriyle münasebetleri açık seçik ortadadır.
D) Tokat'ta yetiştirilen ürünlerin başında domates, biber, fasulye, patates; kiraz, vişne, elma, erik gelir.
E) Lale, sümbül ve karanfil motifleriyle ebru sanatına farklı bir yorum getirmiş; bu sanatın genç kuşaklarca tanınmasına katkıda bulunmuştur.
Anadolu'da hangi büyücek kasabaya (I) adım atsanız tuluat tiyatrolarından birine rast gelirsiniz. Hiç değilse çarşı duvarlarında kafilenin yakın zamanda buraya konup göçtüğünü gösteren (II) solmuş ve yırtık bir ilana tesadüf edersiniz. Oyunlar kasabanın tiyatrosunda (III) köy meydanında yahut en büyük kahvede sergilenir. Ahali için arkalıksız kahve iskemleleri (IV) üç beş masa; oyuncular için yerden birkaç karış yüksek bir sedir (V) delik deşik iki boyalı perde yeter de artar bile.
13. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine virgül getirilemez? (2020 TYT)
A) I B) II C) III D) IV E) V
Balıkçı ( ) orfinozu ( ) şimdiye dek tuttuklarına hiç benzemeyen bu balığı ( ) heyecanla ( ) özlemle beklemiş ( ) emeğinin karşılığını sonunda alabilmişti ( )
14. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir? (2020 TYT)
A) (-) (,) (-) (,) (;) (.)
B) (;) (,) (,) (;) (;) (.)
C) (,) (-) (-) (;) (,) (.)
D) (;) (-) (-) (,) (;) (...)
E) (,) (-) (-) (,) (;) (.)
Ben edebiyatı bir akrabalık ilişkisi olarak görüyorum. Bütün yazar ve şairlerin aynı soydan geldiğine, (I) aynı yolun yolcusu olduğuna inanıyorum. Hepsinin yaptığı tek bir şey var. (II) Türkçenin değirmenine su taşımak. (III) Böylece Türkçenin sesini çoğaltmak, zenginleştirmek… (IV) Dede Korkut'tan Taşlıcalı Yahya'ya, Köroğlu'ndan Âşık Veysel'e, Evliya Çelebi'den Ahmet Rasim'e hepsinin derdi ne? (V)
15. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2014 LYS)
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V
