Kurtuluş Savaşı'nda düzenli ordunun tek başına çarpıştığı yegane cephe Doğu cephesidir. Lakin burada çarpışan düzenli ordu, yeni Türk Devleti tarafından oluşturulan bir düzenli ordu değildir. Burada mücadele eden düzenli ordu; Osmanlı'dan geriye kalan tek düzenli ordu olan; Doğu Anadolu'da bulunan 15. Kolordu olmuştur. Bu kolordu Doğu cephesinde kahramanca savaşmış ve bu savaşı başarı ile kazanmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI DOĞU CEPHESİ'NDE KİMLERLE SAVAŞTIK?
Kurtuluş Savaşı cephelerinden biri olan Doğu Cephesi hakkında merak edilen birçok soru bulunmaktadır. Bunlardan ilki ise 'Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde kimlere karşı zafer kazanılmıştır?' sorusudur.
Doğu Cephesinde, İngilizlerin destek verdiği Ermeniler ile savaşılmış ve onlara karşı zafer kazanılmıştır. Osmanlı Devleti'nin ile Ermeniler ile yaşadığı sorun 1878 Berlin Antlaşması'ndan itibaren devam etmiş ve zaman geçtikçe büyümüştür. Böylece Ermeni saldırıları hızla artmış ve boyutları da şiddetlenmiştir. 24 Eylül 1920 tarihine gelindiğinde ise Ermenilerin saldırıları bir savaş boyutuna ulaşmıştır. Durum bu hale gelince de Osmanlı Devleti'nden geriye kalan tek düzenli Türk ordusu, Ermenilere karşı taarruza geçmek durumunda kalmıştır. Doğu cephesinin başında komutan olarak Kazım Karabekir yer almıştır. Kazım Karabekir önderliğinde gerçekleşen savaş başarı ile sonuçlanmıştır. Türk ordusu, doğu cephesinde Misak-ı Milli sınırlarına ulaşınca da, ilerleyişini durdurmuştur. Bu başarının neticesinde ise Ermeniler barış istemek zorunda kalmıştır. Böylece 3 Aralık 1920 tarihinde Ermeniler ile Gümrü Antlaşması imzalanmıştır.
KURTULUŞ SAVAŞI DOĞU CEPHESİ KOMUTANI
Doğu cephesinde Osmanlı Devleti'nden geriye kalan tek düzenli ordu olan 15. Kolordu savaşmıştır. Bu ordunun komutanı, yani Kurtuluş Savaşı Doğu cephesi komutanı ise Kazım Karabekir Paşa'dır. Onun önderliğinde idare edilen doğu cephesi, oldukça büyük bir başarı ile sonuçlanmıştır. Kurtuluş Savaşı Doğu cephesi kahramanları işte Kazım Karabekir önderliğinde 15. Kolordudur. Yani Doğu cephesinde, düzenli ordu savaşmış ve başarı elde etmiştir.
KURTULUŞ SAVAŞI DOĞU CEPHESİ MUHAREBELERİ
Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi muharebeleri arasında yer alan belki de en önemli muharebeler 29 Eylül 1920 tarihli Sarıkamış Muharebesi ile 30 Ekim 1920 tarihli Kars Muharebesi'dir. Zira bu savaşların neticesinde Kars, Sarıkamış ve etrafındaki bölgeler kurtarılmış ve yeni kurulan Türk Devleti sınırlarına dahil olmuştur.
DOĞU CEPHESİ HANGİ ANTLAŞMA İLE KAPANDI?
Doğu cephesi, Ermeniler ile 3 Aralık 1920 tarihinde imzalanan Gümrü Antlaşması ile kapanmıştır. Bu antlaşma, yeni kurulmuş olan Türk Devleti'nin uluslararası alanda elde ettiği ilk siyasi başarı niteliğine sahiptir. Zira Ermenistan, TBMM'nin siyasi varlığını bu antlaşma ile kabul etmiş ve onu tanımıştır. Ayrıca belirtmekte fayda vardır ki Ermenistan, TBMM'nin siyasi varlığını kabul ederek, onunla antlaşama yapan ilk devlet konumundadır.
Gümrü Antlaşması'nın imzalanması ile Misak-ı Milli'nin bir kısmı gerçekleşmiştir. Ermenistan'da bu antlaşma ile Türk topraklarındaki hak iddialarından vazgeçmiştir. Böylece de, Sevr Antlaşması'nı tanımadıklarını belirtmişlerdir. Gümrü Antlaşması sonucunda Ermenistan ile sınır olarak Çıldır Gölü ile Aras nehri belirlenmiştir.