Konjonktürel ittifak, devletlerin çıkar ilişkisine bağlı olarak kurdukları dostluklara denmektedir. Özellikle 1. ve 2. Dünya Savaşı sırasında etkisini gösteren konjonktürel ittifaklar, tarihte önemli roller üstlenmektedir. Zira neredeyse tüm ittifaklar bu türe aittir. Osmanlı Devleti de özellikle varlığını devam ettirebilmek adına tarih boyunca birçok konjonktürel ittifaka dahil olmuştur.
KONJONKTÜREL İTTİFAK NEDİR?
Konjonktürel kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiş olup, kelime anlamı ile belirli bir durumun ortaya çıkardığı süreç veya sonuç demektir. Az bilinen bu kelime özellikle siyasi alanlarda kullanım alanına sahiptir. Burada sorulması gereken soru ise; konjonktürel ittifak ne demektir?
Konjonktürel ittifak aslında devletler arasındaki bir çıkar ilişkisini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Konjonktürel ittifak, bir devletin içinde bulunduğu durum ve koşulları da değerlendirerek, kendi menfaatlerini gözeterek başka bir devlet ile kurduğu dostluk ve menfaat ilişkisidir. Tarihte birçok ülke konjonktürel ittifak kurma yoluna gittiğinden, tarihte konjonktürel ittifak örnekleri bulmak çok kolaaydır.
TARİHTE KONJONKTÜREL İTTİFAK ÖRNEKLERİ
Tarih boyunca birçok ülke arasında konjonktürel ittifaklar kurulmuştur. Özellikle Dünya Savaşları sırasında kurulmuş olan ittifaklar bu türün en güzel örnekleri arasındadır. Tarihte konjonktürel ittifak örneklerinden bazılarını vermek gerekirse:
OSMANLI'DA KONJONKTÜREL İTTİFAK ÖRNEKLERİ
Osmanlı Devleti de tarihi boyunca birçok ülke ile konjonktürel ittifaklar kurmuştur. Bu nedenle Osmanlı'da konjonktürel ittifak örneklerine rastlamak mümkündür. Bunlara bir tane örnek vermek gerekirse; Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'na girmesi verilebilmektedir. Zira zaten kötü durumda olan Osmanlı Devleti'nin bu savaşa katılmasının tek nedeni kaybettiği toprakları geri almak ve ekonomisini biraz olsun toplayabilmekti. Bu çıkarı gözeterek de, 1. Dünya Savaşı'nda Almanya ile konjonktürel ittifak kurmuştu.
KARLOFÇA ANTLAŞMASI SONRASI OSMANLI DEVLETİ KONJONKTÜREL İTTİFAKLARI
Karlofça Antlaşması, Osmanlı tarihinde yeni bir sayfa açmıştır. Zira bu antlaşma Osmanlı'nın ilk defa müzakere ederek imzaladığı antlaşma konumundadır. Karlofça Antlaşması, Osmanl Devleti'nin dış politikasını değiştirerek, konjonktürel ittifakların kurulmasında önemli bir rol oynamıştır. Karlofça Antlaşması sonrası Osmanlı Devleti konjonktürel ittifaklarının başında Avusturya ve Macaristan İmparatorluğu yer almıştır. Buna ek olarak, Osmanlı Devleti; Almanya, Lehistan ve Rusya'nın karşısında İngiltere, Fransa, Hollanda ve İsviçre ile de konjonktürel ittifak kurmaya çalışmıştır