Kızıldeniz'e kıyısı yer alan ve İslam'ın kutsal şehirleri Mekke ve Medine'ye yakınlığıyla bilinen Jeddah, önemli bir liman ve ticaret merkezi olma özelliğini de taşır. Aynı zamanda, Jeddah'ın hac rotası üzerindeki stratejik konumu da şehri İslam dünyası için özel bir yere taşır. Jeddah neresi sorusu ile Jeddah nerede, hangi ülkede sorularını buraya gitmek isteyenler için cevaplayarak şehir hakkında farklı bilgileri de içeren bir yazı hazırladık.
Suudi Arabistan'da bir şehir olan Jeddah kentinin Türkçedeki adı Cidde'dir. Birçokları bu şehri bilmelerine rağmen Jeddah deyince Cidde olduğunu bilmemektedir. Oysaki Cidde'yi özellikle hac görevini yerine getirmiş olanlar ve umre ziyaretini gerçekleştirmiş kişiler gayet iyi bilmektedirler. Zira idari açıdan Mekke bölgesinde bulunan ve bu bölgede Cidde valiliğinin merkezi olan şehir Mekke'ye geçiş için kullanılmaktadır.
Bir buçuk milyonluk nüfusu ile büyüklük ve kozmopolitlik açısından Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad kentinden hemen sonra gelen Cidde ya da dünyada bilinen adıyla Jeddah, Kızıldeniz'in kıyısında yer alan bir liman kenti olmanın da avantajlarını taşır. Kızıldeniz'de gerçekleştirilen ticaretin en önemli merkezlerinden biri olan bu şehir Mekke'ye gitmek isteyen hacı adaylarının da uğrak yeri olmuştur. Bu nedenle hem İslam inancı için ayrı bir yeri olmuş hem de pek çok farklı milletten insanı ağırlayan bir turizm merkezi haline gelmiştir.
Şehrin İslam inancı açısından bir diğer önemi, cennetten kovulmuş olan Hz. Havva'nın yeryüzüne indiği ilk yer olarak Cidde'nin anılmasıdır. Hatta Müslümanların inancına göre Hz. Havva'nın mezarı da Cidde'dedir.
Suudi Arabistan Krallığının diplomatik merkezi olan Cidde diğer bir adıyla Jeddah'ın tarihi İslam'ın doğuşundan çok önceye dayanır. Şehir yüzyıllar boyunca önemli bir ticaret merkezi olarak hizmet vermiştir. Mekke ve Medine'ye yakınlığı nedeniyle İslam tarihindeki yeri de büyüktür.
Osmanlı döneminde de önemli bir liman kenti olarak kullanılan Cidde 1517 yılında I. Selim zamanında fethedilerek Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Günümüzde Jeddah'ın tarihi yerel mimari stilindeki mahalleleri ve yapıları bu zengin geçmişin bir yansıması olarak ayakta durmaktadır. Cidde'nin tarihi yapıları 2014 yılından beri UNESCO Dünya Miras Listesinde yer almaktadır.
Jeddah yani Cidde ziyaretçilerine pek çok tarihi ve turistik mekân sunar. Al – Balad olarak bilinen eski şehir bölgesi, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alır ve geleneksel Hicaz mimarisini görmek isteyenler için eşsiz bir destinasyondur. Jeddah Corniche şehirdeki en popüler gezi noktalarından biridir ve Kızıldeniz manzarasıyla ünlüdür. King Fahd Çeşmesi de şehirde yer alır ve dünyanın en yüksek su fıskiyesi olarak bilinir.
Alışveriş merkezleri ile Abdul Raouf Khalil Müzesi şehir binlerce yıl öncesine dayanan tarihini gözler önüne serer. Sanat galaerisi Darat Safeya Binzagr, Şeyh Hassan Muhammet tarafından yaptırılan Hassan Enany Camii, Türk mimari stillinde yapılmış, sergi binası olarak kullanılan Biet Nassif, Kızıldeniz'in üzerine konumlanmış olan ve görenlerin "yüzen cami" diye adlandırdıkları Al Rahma Camii, Al – Arba'een Gölü manzarası ile bütünleşen Al – Jaffali Camii ve Cidde Deniz Feneri Cidde'ye gidildiğinde mutlaka görülmesi gereken yerlerdir.
