İstanbul'un eski adı, tarihi bir çalışma konusudur. Aynı zamanda dilbilimsel açıdan da önem taşır. Tarih ve dil arasında kopmaz bir bağ vardır. Bu bağın ortaya çıkarılması da iki alanın birlikte incelenmesidir. İstanbul'u ve İstanbul'un eski isimlerini araştırırken de bu husus ön plana çıkar. Yani İstanbul'un eski adı nedir ile İstanbul'un eski isimleri ve tarihleri konuları iki ayrı çalışma disiplinini kapsamaktadır.
İstanbul, tarihi bugünden 8.500 yıl öncesine dayanan bir şehirdir. Kuruluştan bugüne pek çok devletin ve uygarlığın egemenliği altında olan şehir, tarihinde her zaman çok kozmopolit bir yapıya sahip olmuştur.
Roma, Bizans (Doğu Roma) ve Osmanlı İmparatorluğu buraya hâkim olan en büyük kadim devlet ve imparatorluklardır. Ve bu 3 evrensel imparatorluğa da başkentlik yapmıştır.
M.S. 4. yüzyılda Roma Devleti'nin genişleyen sınırları nedeniyle İmparator Konstantin tarafından şehir yeni başkent ilan edilmiş ve hemen bayındırlık faaliyetlerine başlanmıştır. Bu nedenle şehir Konstantinopolis adını almıştır.
İstanbul'un eski isimleri sıralandığında tablo şu şekilde olacaktır.
Bizantion = Bugünkü İstanbul şehrinin ilk adı. Adını MÖ 667'de Kral Bizas'tan almıştır.
Byzantium = 1. Yüzyılda Bizantion adının Romalılar tarafından Latinceleştirilmiş halidir.
Augusta Antonina = 3. Yüzyılda ünlü Roma İmparatoru Septimus Severus tarafından konulan kısa süreli isim.
Neva Roma = 330 senesinde I. Konstantin tarafından yeni başkent ilan edilen şehir, kısa süreli olarak Neva Roma olarak adlandırılmıştır.
Konstantinopolis = Bizans yani Doğu Roma'nın şehri 1453'te Fatih Sultan Mehmet'e kaybedene kadar kullandıkları isimdir.
Konstantiniyye = Kenti Osmanlı İmparatorluğu ele geçirdikten sonra ismin kökünü değiştirmemiştir. Konstantinopolis kelimesinin sonundaki "polis" ekini atıp yerine bu ismi kullanmıştır. Konstantiniyye şehrin resmi adı olsa da Osmanlı tebaası genelde başkentten "Payitaht" olarak söz ederlerdi.
İstanbul = İstanbul adı aslında İmparatorluğun yıkılmasına yakın Türkler arasında kullanılmaya başlanmış idi. Gayrimüslimler "Konstantin" köküne sahip isimler kullanırken şehre "İstanbul" demek bir nevi taraf tutmak oluyordu. Cumhuriyetin ilanından sonra da İstanbul adı kullanılmaya devam etti.
Bulmacalarda İstanbul'un eski adı tarihi bir bilgi olarak bulmaca severlerin karşısına çıkarılmaktadır. Buna göre kelimelerin sahip olduğu harflere göre sorunun cevabı yanıtlanabilir.
7 Harfli Yanıtlar
8 Harfli Yanıtlar
9 Harfli Yanıtlar
11 Harfli Yanıtlar
14 Harfli Yanıtlar
16 Harfli Yanıtlar