İslamiyet öncesinde birçok Türk devleti kurulmuş ve yıkılmıştır. Bu Türk devletleri tarihin birçok noktasında isminden bahsettirmiştir. Geçmiş dönemlerin birçok kahramanlık hikayesini de günümüzde destanlardan okuma imkanı bulunabilir. İlk Türk destanları nelerdir, özellikleri neler gibi soruların tüm yanıtları yazımızda.
Türk tarihini inceleme esnasında yararlanılabilecek en önemli kaynaklardan birisi de destanlardır. Çok fazla olağanüstü özelliklerden bahsedilse de İslamiyet öncesine dair birçok tarihi veri ve olay bu destanlardan yola çıkılarak bulunur. Kahramanların tarihsel gerçeklikleri, yaşadıkları olaylar, toplumların gelişmeleri destanlara konu olan durumlardır.
Türklere ait olan birçok destan bulunur. Bu destanlar genelde İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası şeklinde bir ayrıma tabi tutulur. İslamiyet öncesindeki Türk destanları incelenirse şu destanlar son derece önemlidir:
İslamiyet öncesindeki Türk destanlarıdır.
Türklerin en eski destanı Yaratılış Destanı'dır. Bu destan Tanrı Kayra Han'ın ilk insanı ve dünyayı yaratmasını konu edinir. Türklerin yaradılış ile ilgili olan düşünceleri yansıtması bakımından son derece önemli olan bir eserdir.
Destanlar son derece eski eserlerdir. Bu eserler içerisinde bazıları son derece önemlidir. Örneğin Alp Er Tunga Destanı Saka Türklerinin hikayesini anlatır. Şu Destanı ise Büyük İskender ile Hükümdar Şu'nun hikayesini anlatır. Her destanın etkileyici bir hikayesi ve çıkarılması gereken bir dersi vardır.
İlk Türk destanlarının önemli özellikleri vardır. Bu destanlar sosyal yaşam hakkında detaylı bilgiler verir. Eski dönemlerde yaşamış olan kahramanlar hakkında bilgi edinilmesine olanak tanır. Bazı önemli olaylar fazla abartılarak anlatılsa da bu olayların tarihteki yerleri almalarına yardımcı olurlar.