Gürcü alfabesi, Güney Kafkas dillerinin (Megrelce, Svanca, lazca, Gürcüce) yazımı için kullanılan bir alfabe olarak tanımlanır. Bu alfabe, Kral Parnavaz tarafından milattan önce 4. Yüzyıl ile milattan sonra 3. Yüzyıl arasında geliştirilmiştir. Bu döneme gelinene dek bir kültür beldesi olan Gürcü topraklarında farklı alfabeler kullanıyor ve bu bölgede yaşayan halk kendi dillerini konuşuyordu. Gürcü alfabesinin bilinen en eski izlerine Gürcü manastırı duvarlarındaki mozaikle kaplı 4 adet yazıt örnek olarak verilebilir. Gürcü edebiyatında bunların dışında başka yazıtlar olmak birlikte Gürcü alfabesi ile günümüze uzanan en eski yazılı örnekler 5. Yüzyıllara aittir. İşte Gürcü alfabesi ile ilgili merek edilen sorularınızın yanıtları…
GÜRCÜ ALFABESİ ÖZELLİKLERİ
Gürcü alfabesi Nushuri, Mhedruli ve Mrgvlovani şeklinde 3 farklı yazı sistemine sahiptir. Nushuri alfabesi 9. Yüzyıllar metinlerinden oluşurken, Mrgvlovani'nin Parnavaz dönemine ait yazı biçimi olduğu bilinir. Diğer bir alfabe olan Mhedruli'nin kullanımı ise 10. Yüzyıla dayanmaktadır. Nushuri alfabesi daha çok bilimsel ve dinsel metinlerde kullanılırken, Mhedruli alfabesi ise askeri ve resmi yazışmalarda kullanılan bir alfabe olduğu bilinmektedir.
Başta Gürcü dilinin yazımında kullanılan bu alfabe dünya çapında kullanılan 14 yazı sistemlerinden biridir. 33 harften meydana gelen Gürcü alfabesi, Latin alfabesine benzer bir şekilde soldan sağa yazılan bir forma sahiptir. Gürcü alfabesinde büyük-küçük harf ayrımı yoktur, yani tüm harfler aynı biçimde yazılmaktadır.
GÜRCÜ ALFABESİ KAÇ HARF?
5 adet sesli harften oluşan Gürcü alfabesi, toplamda 33 harften bir araya gelmektedir. Gürcücenin yazımında kullanılmaktadır. Aynı zamanda Avarlar tarafından yüzyıllar boyunca Avar dilini yazma da kullanılmıştır. Gürcü krallıları ile Avarların Alazan Vadisi için yaşadıkları fikir ayrılıkları sonucu Gürcü alfabesi Avar diline uyarlanmış, Arap harflerinden meydana gelen Ajam alfabesine dönüştürülmüştür.
GÜRCÜ ALFABESİ HARFLERİ
Dünyada en eski yazı sistemine sahip olan Gürcü alfabesi harfleri; ა, ბ, გ, დ, ე, ვ , ზ , თ , ი, კ, ლ, მ, ნ, ო, პ, ჟ, რ, ს, ტ, უ, ფ, ქ, ღ, ყ, შ, ჩ, ც, ძ, წ, ჭ, ხ, ჯ, ჰ şeklinde sıralanabilir. Eski Gürcü alfabesinde 38 harf mevcut iken, 19 yy.'da alfabede daha yalınlık kazandı. Her harfin bir fenomi karşıladığı Gürcü alfabesinde yukarıda da belirttiğimiz gibi 33 harf bulunmaktadır. Gürcü alfabesi ile merak edilen diğer bir konu ise Gürcü alfabesi harfleridir. O halde Gürcü alfabesi harfleri okunuşlarını şöyle belirtebiliriz.
