Gaza ve cihat anlayışında önemli olan birinci unsur hoşgörüdür. Hoşgörü bu anlayışın olmazsa olmazıdır çünkü insanlara hürlüğü ve rahat yaşamayı sunan davranış biçimidir. Osmanlı İmparatorluğu fethettiği ülkelerde yaşayan ve kendi inancından olmayan insanlara hoşgörü göstermiş ve onlara inanç ibadet konusunda baskı uygulamamıştır. Yazımızda bizler de gaza ve cihat anlayışı ne demek, hangi savaşlar gaza ve cihat anlayışıyla yapıldı gibi başlıklar üzerinden sizleri bilgilendirmeyi amaçladık.
Cehd kelime kökeninden türetilmiş olan cihat; din için mücadele etmek ve din için savaşmak anlamına gelir. Gaza da yine cihat kelimesiyle eş anlamlıdır. Gaza ve cihat anlayışında öncelik İslam'ı müşrik ve münafıkların saldırısından korumaktır. Başka ülkelere ve topraklara seferler düzenleyerek burada da İslam inancını yaymaktır. Temel hedef bu doğrultuda olup bu gaza ve cihat anlayışıyla sefer düzenlemek kutsal sayılmıştır. Cihat, cihad-ı ekber ve cihad-ı asgar olarak ikiye ayrılmaktadır. Hz. Muhammed, insanın kendi nefisiyle olan mücadelesini en büyük ve en zor cihat olarak nitelendirmiştir. Nefisle olan savaş cihad-ı ekber olup, daha zor durumlarda kafirlere karşı kılıç kullanmaya cihad-ı asgar denmiştir.
Gaza ve cihad anlayışı ile yapılan Hz. Muhammed dönemi ve sonrası bazı savaşlar şunlardır:
Bahsedilen bu savaşların hepsini gaza ve cihat anlayışıyla bağdaştırabilmekteyiz.