Kimyasal değişim ise, maddenin yapısının ve kimyasal özelliklerinin değişmesiyle tamamen yeni bir madde oluştuğu bir süreçtir. Fiziksel ve kimyasal değişime örnekler doğadaki yaşamın devamı için ve doğada döngülerin tamamlanması için büyük bir öneme sahiptir. Kimyasal ve fiziksel değişimler nelerdir, farkları ne gibi konular doğadaki olayları daha iyi kavramamıza yardımcı olur. Bu farkları anlamak, çevremizdeki maddelerin nasıl değiştiğini ve bu değişimlerin etkilerini değerlendirmemize katkıda bulunur.
Fiziksel ve kimyasal değişimlere, günlük hayatımızda pek çok örnek verebiliriz. Çoğu zaman bu değişimleri gözlemlemek kolaydır, çünkü fiziksel değişimler dış görünüşte sınırlı değişikliklere yol açarken, kimyasal değişimler genellikle belirgin göstergelerle kendini belli eder.
Fiziksel Değişime Örnekler
• Buzun Erimesi: Buz ısı alarak sıvı hale geçer. Bu, suyun fiziksel halinin değiştiği bir olaydır; ancak H2O molekülü yapısal olarak aynı kalır.
• Camın Kırılması: Cam kırıldığında şekli değişir, ancak kimyasal yapısı aynı kalır.
• Bir Kağıdın Katlanması: Kağıt katlandığında şekli değişir fakat kimyasal yapısı değişmez.
• Suyun Buharlaşması: Su, ısı aldığında gaz hale geçer, ancak kimyasal yapısı değişmez.
• Şekerin Suda Çözünmesi: Şeker suya karıştığında çözünür ve görünmez hale gelir, ancak molekülleri aynı kalır.
Kimyasal Değişime Örnekler
• Demirin Paslanması: Demir, oksijenle tepkimeye girerek demir oksit (pas) oluşturur. Bu yeni madde, demirden farklı özelliklere sahiptir.
• Sütün Ekşimesi: Süt, mikroorganizmalar tarafından fermantasyona uğrayarak asidik hale gelir.
• Fotosentez: Bitkiler, karbondioksit ve suyu güneş enerjisi yardımıyla glikoza ve oksijene dönüştürür. Bu olayda yeni bir madde (glikoz) oluşur.
• Odunun Yanması: Yanma sonucu odun karbondioksit, su buharı ve kül gibi maddelere dönüşür.
• Yemek Pişirme: Yemek pişerken kimyasal bileşenler ısıya bağlı olarak farklı bileşiklere dönüşür.
Fiziksel ve kimyasal değişimlerin, maddenin yapısını ve özelliklerini farklı şekillerde değiştiren süreçler olması nedeniyle önemli farkları vardır. Bu farklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Kimyasal yapı: fiziksel değişim ile değişmez, kimyasal değişim ile değişir.
• Yeni madde oluşumu: fiziksel değişim ile oluşmaz, kimyasal değişim ile yeni maddeler oluşur.
• Geri döndürülebilirlik: fiziksel değişim ile genellikle geri döndürülebilir, kimyasal değişim ile çoğu zaman geri döndürülemez.
• Enerji alışverişi: fiziksel değişim ile genellikle düşük enerji alışverişi, kimyasal değişim ile enerji açığa çıkabilir veya enerji alınabilir.
• Molekül yapısı: fiziksel değişim ile aynı kalır, kimyasal değişim ile değişir.