İslam, sadece bir ibadet ve dua sisteminden ibaret olmayan, aynı zamanda etik ve hukuki prensipleri de içeren kapsamlı bir yaşam tarzını temsil eder. Bu çerçevede, "Ehveni Şer" kavramı, Müslümanların karşılaştıkları zorluklara karşı en hafif zararı seçmeyi öğütleyen önemli bir ilkedir. Ehveni Şer ne demek ve Kur'anda geçer mi gibi sorular çok fazla araştırılmaktadır. Bu terim hakkında hadis var mı?
"Ehveni Şer", kelime anlamıyla "kötülüğün en hafifi" veya "zararın en azı" olarak çevrilebilir. İslam hukukunda, bir zararın en az şekli veya bir kötülüğün en hafif hali olarak tanımlanır. Bu kavram, Müslümanların yaşamlarında karşılaştıkları zorlukları veya kötülükleri minimize etmeyi amaçlar.
Ehveni Şer terimi, doğrudan Kur'an'da geçmese de, İslam hukuku uzmanları bu prensibi, İslam'ın genel prensipleri çerçevesinde değerlendirirler. Kur'an, insanlara adaleti, iyiliği, kötülükten kaçınmayı ve hoşgörüyü öğütler. Bu prensipler, Ehveni Şer'in temelini oluşturur, çünkü İslam hukuku, bir zararın en az şekilde gerçekleşmesini hedefler. Mecelle'de şu şekilde geçmektedir: "İki şerden, daha hafif olanı (ehven-i şerreyn) ihtiyâr olunur." Anlamı ise caiz ya da meşru olmayan iki durumdan biri seçilmek zorunda kalınırsa, daha hafif olan seçilmelidir.
Türk Diyanet Vakfı'nın bu konuda direkt bir açıklaması ya da yazısı bulunmamaktadır.
Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v.) hadislerinde, Ehveni Şer prensibiyle ilgili bazı öğütler bulunmaktadır. Hz. Muhammed, Müslümanları zor durumlarla karşılaştıklarında en hafif zararı seçmeye teşvik etmiştir. Bu, insanların mümkünse daha az zarar görmeleri için çaba göstermelerini sağlamayı amaçlar. Hz. Muhammed'in direkt bu konu hakkında hadisi bulunmamaktır.
Ehveni Şer prensibi, sadece teorik bir kavramdan ibaret değil, aynı zamanda günlük yaşamın bir parçası olarak da karşımıza çıkar. Müslümanlar, bu prensibi günlük kararlarına entegre ederek, çeşitli durumlarda karşılaştıkları sorunlara en hafif zararı verecek çözümleri ararlar. Örneğin, bir anlaşmazlık durumunda taraflar, uzlaşmacı bir yaklaşım benimseyerek mahkemeye gitmeden önce sorunu çözmeye çalışabilirler. Ayrıca, toplumda hoşgörü ve anlayışın yaygınlaşması da Ehveni Şer'in pratik uygulamalarından biridir. Bu prensip, bireylerin ve toplumun genel refahını artırmayı hedefler ve insanların birbirleriyle daha etkileşimci ve destekleyici bir şekilde iletişim kurmalarına yardımcı olur. Ehveni Şer, sadece bireysel düzeyde değil, aynı zamanda toplumsal düzeyde de bir adalet ve huzur unsuru olarak işlev görür.
Ehveni Şer, İslam hukukunun temel prensiplerinden biridir ve Müslümanlara karşılaştıkları zorluklarda en hafif zararı seçmeyi öğütler. Bu prensip, adalet, iyilik ve hoşgörü gibi İslam'ın genel prensipleriyle uyumludur. Ehveni Şer, İslam toplumlarında yaşayan bireylerin günlük hayatlarında uygulamalarını şekillendiren önemli bir ilkedir.