Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) raporuna göre, dünyada yaşayan her bir çocuk, sel ve kuraklık gibi iklim değişikliğine bağlı olaylardan en az birine maruz kalacak. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) geçtiğimiz günlerde müfredata iklim krizini de ekledi. Ancak bu konuda ebeveynlere de önemli görevler düşüyor. Peki, çocuklarımıza iklim krizini korkutmadan nasıl anlatabilir ve farkındalıklarını artırabiliriz? İzmir SEV İlköğretim Kurumları Rehberlik Bölümü uzmanları, günümüzde çocukları tehdit eden en büyük sorun olan iklim krizinin nasıl anlatılması gerektiğine yönelik ebeveynler için rehber niteliğinde şu bilgileri verdi:
ENGEL OLAMAYIZ AMA KORUYABİLİRİZ: Ebeveynlerin doğal afetlerin olumsuz etkilerinin büyük ölçüde kontrol edilebilir olduğuna odaklanması, çocukların güvende hissetmelerini destekler. Doğal afetlere engel olamayacağımızı ancak doğaya karşı duyarlı olarak korunabileceğimizi anlatabilirsiniz.
TRAVMAYA NEDEN OLABİLİR: Sosyal medyadaki ses ve görüntüler, çocuklar hatta yetişkinler için bile travmatik etkilere sebep olabiliyor. Çocukların bu travmatik etkiyi yönetebilecek becerileri tam gelişmediği için bu ses ve görüntülere kesinlikle maruz kalmamaları gerekiyor.
OYUN OYNASIN, RESİM ÇİZSİN: Travmatik duygu yaratan olaylarda duygunun dışavurumu kontrol duygularını artırır. Bu dönemlerde sıralama ve düzen oyunlarından yararlanılabilir. Oyun, çocukların duygularını düzenleyebilmelerindeki en önemli aktivitelerdendir. Yangın ya da sel oyunları oynayabilirler. Bu oyunlar duygularını çözmelerine yardımcı olur.
NASIL ANLATILMALI
YAŞINA GÖRE ANLATIN: İklim krizini çocuklara nasıl anlatacağımızı belirleyen en önemli kriter çocuğun yaşıdır. Yaş küçüldükçe daha kısa ve somut anlatımlar gerekir. Yaş büyüdükçe ve soyut düşünme becerisi arttıkça çocuğunuzla birlikte araştırmalar yapabilir, konuyla ilgili daha derin düşünmesi için onu teşvik edebilirsiniz.
AŞIRI BİLGİ KORKUTUR: Çocuklara aşırı bilgi vermek çok korkmalarına sebep olabilir. Bu nedenle olabildiğince yalın bir anlatıma başvurmaya çalışın.
AİLE TOPLANTISINDA KONUŞUN: Çocukların bu konu hakkında yeterli bilgiye sahip olduğunu düşünseniz bile konuyu aile toplantısında değerlendirmeniz, küresel iklim krizinin ve ekosistemin korunmasının oldukça önemli ve konuşmaya değer olduğu mesajını verecektir.
POZİTİF ÖRNEKLER VERİN: Detay gerektiren bir durum olduğunda pozitif olaylardan başlamak oldukça önemli, çünkü travmayla başa çıkarken olumlu kaynaklara ihtiyaç duyarız. Yağmur yağıp güneş açmasının da bir doğa olayı olduğunu, bazen bu olayların korkutan şeyler de olabildiğini, ancak böyle zamanlarda güvende olmamız için çalışan devlet görevlisi, doktor, itfaiyeci gibi binlerce insanın bulunduğunu çocuğunuza anlatabilirsiniz.
EVDE ROL MODEL OLUN
Çocuklar ebeveynlerinden çözüme dair fikirleri duydukça ve davranışları gördükçe umutları ve hevesleri artar. Çocukların ümidini beslemek için iklim değişikliğine karşı mücadelenize örnekler verebilirsiniz. İklim değişikliğine karşı mücadeleyi gıda ve su israfını azaltarak, plastik ürünlerden kaçınarak, geri dönüşümü sağlayarak, gereksiz yanan ışıkları veya cihazları kapatarak kendi evinizde nasıl desteklediğinizden bahsedebilirsiniz. Çevrenizdeki güneş panelleri veya rüzgâr çiftlikleri gibi ilham verici örneklere de işaret edebilirsiniz. Bu tür çözüm fikirlerini konuşarak ve uygulayarak çocuğunuzun motivasyonunu artırabilirsiniz.
