Doğalgazın bir bileşeni olan ve oldukça önemli bir yakıt olan metan gazı, normal sıcaklık seviyesinde ve normal basınç düzeyinde gaz halinde bulunmaktadır. Doğal metan, hem kara zemininin altında hem de deniz tabanının altında bulunabilmekted,r. Yüzeye ve atmosfere ulaştığında ise atmosferik metan adını alır.
CH4 NEDİR?
CH4 yaygın adı metan gazıdır. Metan gazı, kimyasal formülü CH4 olan, 4 karbon ve 1 hidrojen atomundan oluşan bir bileşiktir. Normal sıcaklıklar ve normal basınçlar içinde gaz halinde bulunan metan gazı, kokusuz bir maddedir. Metan gazı, doğalgazın bir bileşeni olarak karşımıza çıkar ve durum metanı son derece önemli bir yakıt haline getirir. Oksijen varlığında bir mol metan gazının yanması ile ortaya bir mol karbondioksit ile iki mol su, aynı zamanda da 55.5 MJ/kg ısı açığa çıkmaktadır. CH4'ün oksijen ile tepkimesi ise şu şekildedir:
CH4 + 2 O2 → CO2 + 2H2O + 55.5 MJ/kg
1750 senesinden bu yana Dünya'nın üzerindeki atmosferik metan gazı konsantrasyonu yaklaşık %150 oranında artmıştır ve bu durum uzun süren ayrıca küresel olarak karışan sera gazlarının toplam radyasyon zorlamalarının %20'sini oluşturmaktadır. Metan gazı, küresel ısınmaya sebep olan sera gazlarından biri olarak karşımıza çıkar. Aynı zamanda çöplerden çıkan metandan da yakıt elde edilebilmektedir. Doğal olarak ortaya çıkan metan gazları atmosfere zarar vermez.
Metanojen bakteriler de metan üretimi yapar. Bu canlı türü zorunlu anaerob bakterilerdir.
CH4 bileşiğinin adı metandır. IUPAC numarası ise Methane olarak karşımıza çıkar. Metan oldukça önemli ve güçlü bir gazdır.
CH4 molekül ağırlığı 16,042 g/mol'dür. Bu bileşiğin yoğunluğu gaz halindeyken 0,717 kg/m3 ; sıvı haldeyken ise 415 kg/m³ olmaktadır. Metan gazının erime noktası -182,5 °C ; kaynama noktası ise -161,6 °C'dir.
CH4 ASİT Mİ BAZ MI?
CH4 bileşiğinin moleküllerinde hidrojen atomu başta değildir ve bu bileşik karboksil grubu içermediği için asit değildir. Nötr bir bileşiktir. Asitler ve bazlar su ile çözeltilerinde iyon veren maddelerin tamamıdır. Günlük hayat içinde kullandığımız deterjan, sabun, deodorant, elma, temizlik malzemeleri, sirke, üzüm, limon ve zeytinyağı gibi daha bir çok farklı madde asidik ve bazik yapıdaki maddelerdir. Bu maddelerin yanında bazı kimyasal reaksiyonlarda, endüstri sanayiinde, tarımda kullanılan gübre ve ilaçlar da asit – baz yapılı maddeler arasında yer almaktadır.
Asitler ve bazlar ile ilgili günümüze kadar farklı tarih aralıklarında, birbirinden farklı kişiler tarafından, farklı tanımlamalar yapılmıştır. Asitler ve bazlar konusunda yapılan ilk tanım, Arhenius tarafından yapılmıştır. Arhenius'a göre asitler su içinde iyonlaştıkları zaman hidrojen iyonu verirken, bazlar ise hidroksit iyonu vermektedir. Bronsted ve Lowry tarafından yapılan tanımlamaya göreyse proton verebilen maddeler asit, proton alabilen maddelere baz adı verilir. Bronsted ve Lowry tarafından yapılan tanıma göre asit ya da bazlar bir iyon olabileceği gibi, bir molekül de olabilir.
CH4 KULLANIM ALANLARI