ÖSYM tarafından web ortamında yayımlanan 2024 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu (YKS Kılavuzu) üniversite tercihlerinin ilk başvuru kaynağı. Bu kılavuz ile adaylar hem o yıl merkezi sınavla, hem de özel yetenek sınavıyla öğrenci alacak programlarla tanışırlar. Ancak adaylar Kılavuz'da yüzlerce programın arasında gerontoloji, aktüerya, fotonik gibi, belki de adlarını daha önce hiç duymadıkları, ilginç isimleri olan bölümlerle de karşılaşıyorlar. Peki bu programlarda ne okunur? Mezunları ne iş yapar? İşte detaylar:
AKTÜERYA: Gerçek iş sorunlarını çözmeye yardımcı olmak için finansal ve istatistiksel teorilerin uygulanmasını amaçlayan akademik bir disiplindir. Bu bölümde aktüeryal modelleme, finansal raporlama, sigorta, emeklilik, ekonomi, finans, matematik ve istatistik modüllerini birleştirerek gelecekteki finansal riski değerlendirmek ve yönetmek için teknikler ve beceriler geliştirir ve böylece uzun vadeli finansal alanlarda çok çeşitli pratik problemleri ele alır. Mezunları devlet ve özel bankalar, sigorta şirketleri, sosyal güvenlik kurumları, yatırım danışmanlık firmaları gibi kurum ve kuruluşlarında iş bulabilirler. Mezunlar diledikleri takdirde kişisel olarak da danışmanlık hizmeti verebilirler. Kendi sigorta acentelerini de açabilirler.
ADLİ BİLİŞİM MÜHENDİSLİĞİ: İnternet ile birlikte yaygınlaşan siber suçları önleyecek kişileri sektöre kazandırmak için açılan bir bölüm. Amacı bilişim suçlarını tespit edip önleyebilecek, kişileri bilimsel eğitimler ile yetiştirmektir. Mezunlar devlet ve özel sektörde güvenlik programları ve yazılımları oluşturarak siber saldırıları önler.
BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ: Mühendislik bilimi ve tasarımını uygulamalı biyolojik, çevresel ve tarımsal bilimlerle birleştiren bir mühendislik alanıdır. Biyosistem mühendisleri, enerji, gıda ve tarım gibi sektörlerde araştırma ve geliştirme çalışmaları yaparak sorunları ortadan kaldırmayı amaçlar ve verimliliğin artmasına katkı sağlar.
FOTONİK: Fizik alanı kapsamında ışıkla alakalı çalışan uzman kişiler yetiştiren bir bölümdür. Bölüm mezunları uzmanlaştıkları alanlara göre aydınlatma, sağlık, enerji, iletişim ve savunma gibi sektörlerde hizmet veren, üretim yapan, AR-GE faaliyetleri yürüten kamu kurumlarında veya özel kuruluşlarda çalışabilir.
GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ: Harita mühendisliği de denilebilir. Stratejik öneme sahip bir alandır. Uydu görüntüleri işleme ve çözümlemeleri, coğrafi-kent-arazi bilgi sistemleri, mühendislik ölçmeleri, lazer tarama teknolojisi, dijital kadastro ve tapu veri tabanları, imar uygulamaları, dijital harita üretimi ve afet bilgi sistemleri alanlarında çalışmalar yürütür.
GERONTOLOJİ: Bir diğer adı yaşlılık bilimidir. Amacı, yaşlı bireylerin hayatlarını daha rahat yaşanabilir bir hale getirecek öğrenciler yetiştirmektir.Mezunlar bakım evlerinde, hastanelerde, sivil toplum örgütlerinde ve belediyelerde iş bulabilir.
METALURJİ MÜHENDİSLİĞİ: Doğal malzemeler, çoğunlukla doğada bulundukları halleriyle kullanılamazlar. İşlenerek kullanılabilir hale gelmeleri gerekir. Doğadan elde edilen bu metallerin işleyiş süreçlerinin kontrollerini yapan kişiler, metalurji ve malzeme mühendisleridir.
ODYOLOJİ: Odyoloji, kısaca işitme bilimidir. Bu bilim dalında insanların işitme durumları ve denge kontrolleri incelenir. Sağlık kuruluşlarında istihdam edilirler.
REKREASYON: Fiziksel, sosyal ve zihinsel sağlığı iyileştirerek yaşam kalitesini nasıl artırmanız gerektiğini keşfetmeye yardımcı olan çalışmaların bütünüdür. Mezunları kamuda, otellerde, tatil köylerinde iş bulabilirler. Ayrıca almış oldukları eğitime ek olarak pedagoji formasyonu ile beden eğitimi öğretmenliği, eğitimleri süresince almış oldukları anatomi, antrenman bilgisi, egzersiz fizyolojisi ve beslenme gibi derslerle kişisel spor eğitmenliği hatta yaşam koçluğu gibi alanlarda kariyerlerine yön vermeleri mümkündür.
SİNOLOJİ: Orta Asya Türk tarihi hakkında daha fazla bilgiye sahip olunması için özellikle Çin'i konu alan ve araştıran bir bilim dalıdır. Sinoloji mezunu kişiler mesleki hayatlarında kamu kuruluşlarında, bakanlıklarda, arşivlerde ve kütüphanelerde bulunabilirler. Tercih etmeleri durumunda üniversitelerde eğitmenlik görevi de yapabilmektedirler.
ZOOTEKNİ: Son teknolojiler ile hayvansal üretim ve hayvansal üretim problemlerini yapılan araştırmalar ile çözüme ulaştıracak ve hayvan yetiştirme konusunda uzman olacak kişileri bilimsel eğitim ile yetiştirmektir. Zootekni bölümü mezunları ar-ge çalışmalar ile hayvan üremesini nasıl daha verimli hale getirebileceklerini bulmaya çalışırlar.
