Mithat Cemal Kuntay'ın On Beş Yılı Karşılarken şiiri, Türk edebiyatının klasikleri arasında yer alan ve günümüzde de okunmaya değer bir eserdir. Bu şiir, Kurtuluş Savaşı'nın ve Cumhuriyet'in kuruluşunun önemini hatırlatan ve Türk milletinin milli değerlerini yücelten bir metindir. Bayrakları Bayrak Yapan Üstündeki Kandır Şiiri Sözleri etkileyicilik açısından çok üst seviyededir. Mithat Cemal Kuntay On Beş Yılı Karşılarken şiiri incelemesi ve açıklaması sadece şiirin okunmaması gerektiğini bize gösterir.
Kim derdi yarılsın da nihayet yerin altı,
Bir anda dirilsin de şu milyonla karaltı.
Topraklaşan ellerde birer meşale yansın.
Kim der ki şu milyonla adam birden uyansın.
Kim derdi seher yıldızı doğsun da bir evden,
Kaçsın da cehennemler o bir damla alevden,
Canlansın ışık selleri olsun da o damla
Beş devletin öldürdüğü devlet bir adamla.
Kim der ki en son rakamlar da delirsin.
On beş asır on beş yılın eb'adına girsin.
Dünyaları bir fert evet oynattı yerinden,
Sarsıldı demirler evet azmin demirinden.
Mazi yıkılıp gitti evet fesli, kafesli:
Lâkin bugünün ey granit bünyeli nesli,
Bir şey ele geçmez şerefin sade adından.
Sen arşı bırak, varsa haber ver kanadından.
Gökten ne çıkar? Gök ha büyükmüş ha değilmiş,
Sen alnını göster ne kadar yükselebilmiş.
Gökler çıkabildin, uçabildinse derindir,
Tarihi kendin yazıyorsan, eserindir.
Bahsetme bugün sade dünün mucizesinden,
İnsan utanır sonra yarın kendi sesinden.
Asrın yaşamak hakkını vermez sana kimse;
Sen asrını üstünde izin varsa benimse;
Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır
Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır.
MİTHAT CEMAL KUNTAY
Bu şiir, milli duyguları ve vatan sevgisini epik bir dille anlatan güçlü bir eserdir. Şair, diriliş, azim, kahramanlık ve fedakârlık temalarını işlerken, okuyucuyu derinden etkiler ve düşündürür. Şiir, sadece bir milletin değil, bireylerin de kendi potansiyellerini gerçekleştirme gücünü ve azmini vurgular. Bu eser, milli duyguların ve kahramanlık destanlarının en güzel örneklerinden biridir.
Şair, şiirde epik ve coşkulu bir üslup kullanır. Kelimeler, duyguları güçlü bir şekilde yansıtır ve okuyucuyu derinden etkiler. Şiirde kullanılan metaforlar ve imgeler, şiirin anlamını zenginleştirir ve okuyucunun zihninde canlı görüntüler oluşturur. Şiir, retorik sorular ve vurucu ifadelerle güçlendirilmiş, okuyucuyu düşünmeye ve duygulanmaya teşvik eder.
Şiirin yapısını incelemek şiiri okumak kadar önemlidir. Çoğu insan şiiri sadece okuyup geçer ve şiirin ne anlattığını tam anlamıyla anlayamaz. Bu yüzden anlam tahlilini yapmamız gerekir. Bunu yapacak olursak eğer:
1. Diriliş ve Uyanış
Şiirin ilk bölümünde, toprağın altından milyonlarca insanın bir anda dirildiği ve ellerinde meşalelerle uyandığı betimlenir. Bu, milletin bir kriz anında veya zor bir durumda nasıl birleşip ayağa kalktığını, birlik ve beraberlik içinde dirilişini simgeler. Bu bölümdeki "meşale" ifadesi, umut ve aydınlanmayı temsil eder.
2. Küçük Bir Kıvılcımın Büyük Etkisi
Şair, bir evden çıkan küçük bir kıvılcımın cehennemi kaçırdığı ve ışık selleri yarattığını anlatır. Bu, küçük bir eylemin veya kişinin büyük değişimlere yol açabileceğini ifade eder. Şair, bir kişinin veya bir olayın nasıl büyük bir hareketi başlatabileceğini vurgular. Bu kıvılcım, bir milletin uyanışı ve özgürlük mücadelesinin başlangıcı olabilir.
3. Azmin Gücü
Şair, demirleri bile sarsan bir azimden bahseder. Bu, azmin ve kararlılığın, en sert engelleri bile aşabileceğini, zorlukları yenebileceğini anlatır. Azim, milletin ve bireylerin başarısının anahtarı olarak görülür. Bu bölüm, azmin önemini ve gücünü vurgulayan güçlü bir mesaj içerir.
4. Geçmiş ve Bugün
Mazi yıkılıp gitmiştir, ancak bugünün genç nesli granit kadar sağlamdır. Şair, geçmişin hatalarını ve zayıflıklarını geride bırakmanın önemini vurgular. Bugünün genç nesli, geçmişin hatalarından ders alarak daha güçlü ve kararlı bir şekilde geleceğe yürümelidir. Bu, geçmişin öğrenilmesi gereken bir ders olduğunu, ancak geleceğe odaklanmanın önemini anlatır.
5. Gerçek Şeref ve Onur
Şiirin bu bölümünde, şeref ve onurun sadece adından ibaret olmadığını, gerçek şerefin eylemlerle kazanıldığını vurgular. Şair, başarıların ve onurun, çalışarak ve mücadele ederek kazanılacağını belirtir. Bu bölüm, eylemlerin ve başarıların önemini vurgular.
6. İnsan ve Gökyüzü
Şair, gökyüzüne çıkmanın ve uçmanın insanın kendi çabası ve azmiyle mümkün olduğunu ifade eder. Gerçek derinliğin ve yüksekliğin, kişinin kendi başarısı ve çabasıyla ölçüldüğünü belirtir. Bu, bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirme gücünü ve azmini vurgular.
7. Geçmişin Mucizeleri ve Bugün
Şair, sadece geçmişin mucizelerinden bahsetmenin yeterli olmadığını, bugünün mucizelerini yaratmanın önemli olduğunu ifade eder. Geçmişin başarıları, bugünün ve geleceğin başarılarını gölgede bırakmamalıdır. Bu, yenilik ve ilerlemenin önemini vurgular.
8. Vatan Sevgisi ve Fedakârlık
Şiirin son bölümü, vatan sevgisini ve fedakârlığın önemini vurgular. Bir bayrağın, üzerinde dökülen kanla bayrak olduğu ve toprağın, uğrunda ölen varsa vatan olduğu ifade edilir. Bu bölüm, vatanseverlik ve fedakârlığın en yüce değerler olduğunu anlatır.