Basit Fiil Nedir, Örnekleri Nelerdir? Basit Yapılı Fiil Konu Anlatımı

Dilimiz için önemli bir yere sahip fiiller, yapısına göre üçe ayrılmıştır. Bu fiiller; basit, birleşik ve türemiş olarak ayrılmıştır. Türemiş fiiller, bir veya daha fazla yapım eki almış fiillerdir. Birleşik fiiller ise, iki fiilin birleşmesi sonucunda oluşur. Basit fiil ise bunlardan farklı olmakla birlikte sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Okul yıllarında öğrencilerin sınavda karşılaştığı bu tür kalıplar, örneklerle rahatlıkla öğrenilebilir. Bu konuyu bilmeyenler, basit fiil nedir ve örnekleri nelerdir sorularıyla karşı karşıya kalırlar. Dilimizde büyük yer kaplayan basit fiiller, son derece önemli bir yere sahiptir.

Basit Fiil Nedir?

Basit fiiller, yapım eki almamış fiillerdir. Bu fiiller, fiil köklerine gelen çekim ekleri fiillerin anlamını değiştirmediği için basit fiillerdir. Aynı zamanda bu fiiller, yapım eki almadıklarından dolayı, daima kök durumunda kalırlar. Basit fiiller birden fazla çekim eki alabilir. Bu fiiller emir kipli, geniş zamanlı, görülen ve duyulan geçmiş zamanlı basit fiiller olarak karşımıza çıkar.

Basit Zamanlı Fiil Örnekleri

Basit fiilleri anlayabilmek için, basit zamanlı fiil örneklerini bilmek gerekir.

Emir kipli basit fiil örnekleri;

• Kardeşine derslerinde yardımcı ol!
• Benimle sakın bir daha böyle konuşma!
• Elindeki işi bırak ve bana yardıma gel!

Geniş zamanlı basit fiil örnekleri;

• Yılın bu zamanları hep yağmur yağar.
• Sabah açken kahve içersen miden ağrır.
• Yılın bu zamanları hep yağmur yağar.

Duyulan geçmiş zamanlı basit fiil örnekleri;

• Bugün saat birdeki toplantı yarına ertelenmiş.
• Geçerken bize de iki dakika uğrayacakmış.
• Hafta sonu kötü geçmiş.

Görülen geçmiş zaman basit fiil örnekleri;

• Hava günlük güneşlikken bir anda yağmur bastırdı.
• İnsan ne oldum değil ne olacağım demeli
• Yoğun kar yağışı nedeniyle okullar üç günlüğüne tatil edildi.

Basit Yapılı Fiil

Basit yapılı fiil genel olarak, herhangi bir yapım eki almamış fiillerdir. Bu fiiller kök halinde kullanılabilir veya çekim eki alabilir. Bu fiiller; geçmiş, gelecek ve şimdiki zaman kipiyle çekimlenmiş fiillerdir.

Basit Çekimli Fiil

Basit çekimli fiiller, yapılarında şekil ve zaman kavramı taşıyan tek kip bulunan fiillerdir. Bir diğer anlamda, tek bir haber veya dilek kipi almış olan fiiller, basit çekimli fiiller olarak karşımıza çıkacaktır.