Eğitimin en önemli sorunlarından biri olan akran zorbalığı maalesef okullarda devam ediyor. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) disiplin cezasının ardından bu konuda farkındalık sağlamak için seçmeli ders olarak akran zorbalığıyla mücadeleyi ortaokul müfredatına aldı. Zorbalığa maruz kalmak, çocuklarda huzursuzluk, kaygı, gerginlik hissi gibi psikolojik sorunlar başta olmak üzere; akademik sorunlara ve sosyal sorunlara da sebebiyet verebiliyor. Hayatı boyunca kalıcı psikolojik hasarlara neden olabiliyor. Peki çocuklar neden zorbalık yapıyor? Önlemek ve farkındalık sağlamak için neler yapılmalı?
BÜMED MEÇ Okulları Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Birimi zorbalığın altında yatan en büyük nedenin zayıf aile ilişkileri olduğunu belirtti. Çocuklar evde yaşadıkları huzursuzlukları, maruz kaldıkları ihmal veya istismar durumlarını okulda farklı yollarla yansıtabiliyorlar. Bazıları şiddet uygulayan ebeveynini model alarak akranlarına zarar verebiliyor, bazıları ise şiddet gören ebeveyni gibi içine kapanıp ve okulda da zorbalığa uğrayabiliyor.
ÇÖZÜM İÇİN 6 ÖNERİ
1- Çocukların özellikle saldırgan davranışlarla istediklerini yerine getirmelerine izin verilmemeli, bu tür davranışlar pekiştirilmemelidir.
2- Çocuklara sosyal olgunluklarına uygun görevler verilerek kendilerine güven duygusunun gelişmesi desteklenmelidir. Çocuklar kızgın ve öfkeliyken onlarla tartışmamalı ve sakinleştikten sonra bu durum birlikte konuşularak değerlendirilmelidir.
3- Televizyon izlemesi sınırlandırmalı, hangi programları izlediği, hangi bilgisayar oyunlarını oynadığı ise kontrol edilmelidir. Seyredilen film ve yaşanılan gerçek olaylar üzerinde mutlaka konuşulmalı, topluma uyan veya uymayan davranışlar çocukla birlikte değerlendirilmelidir.
4- Çocuklar, çeşitli sosyal ve sportif alanlara yönlendirilmeli ve onlara hobilerini yapmaları için fırsatlar verilmelidir. Aileler çocuklarıyla daha nitelikli zaman geçirmeli, zorbalık davranışlarına karşı dikkatli ve özenli olmalıdır. Kardeşler arasında böyle bir durum varsa mutlaka müdahale etmeli bu tür davranışlara izin verilmemelidir. Aileler çocuklarının diğer arkadaşlarının yanında popüler olması yönündeki arzularını, çocuklarına yansıtmamalıdır.
5- Aileler çocuklarıyla sorgulayıcı nitelikte değil paylaşım amacıyla sohbet etmeli, çocuklarının arkadaşlıklarını anlamaya çalışmalıdır. Anne ve baba çocuklarının bir arkadaşına zorbalık yaptığını öğrendiğinde, çocuklarını savunmamalı ve bu tür davranışları asla onaylamayacaklarını kesin bir dille belirtmelidir.
6- Çocuğun duygudaşlık kurarak karşısındakinin zorba bir davranış karşısındaki duygusunu anlaması sağlanmalıdır. Zorbalığın doğal bir davranış olmadığı vurgulanmalıdır.
