Yaşadığımız çevre içerisinde bulunan cisimler farklı şekillerde ve yapılarda karşımıza çıkar. Bu cisimlerin maddeleri saf ya da karışım olabilir. Peki, 4. sınıf saf madde ve karışım konu anlatımı - Saf madde ve karışım arasındaki farklar nelerdir?
SAF MADDE VE KARIŞIM KONU ANLATIMI
Madde doğada 2 şekilde karşımıza çıkar. Maddeler saf ve karışım olarak ayrılır. Kullanım amacına göre maddenin karışım ya da saf hali tercih edilebilir. Gelin saf ve karışım maddenin detaylarını ve farklarını birlikte ele alalım.
SAF MADDE NEDİR?
Doğada bulunan ve yapısında herhangi farklı bir karışım olmayan, cisimlerin ham haline saf madde adı verilir. Maddenin doğadaki en doğal hali olarak da adlandırılır. Maddenin saf hali de diyebiliriz. Saf halde bulunan maddelerin ayrıştırılması gerçekleştirilemez. Tek bir maddeden meydana gelen bu saf halinde ayrıştırma yapılamaz. Peki saf maddelere neler örnek verilebilir?
Altın, bakır, su, gümüş ve oksijen saf maddelere örnek verilebilir.
Yukarıda verilen örnek maddeler saf bir halde doğadan alınır. Bazı saf maddeler işlenerek aksesuar ve mücevher olarak üretilip kullanılırken, saf hallerinde de kullanımı görülür. Hayatımızın devamlılığının kaynağı olan oksijen ve su ise tüketim açısından çok önemli bir yer tutar.
KARIŞIM NEDİR?
Karışım iki ve daha fazla maddenin bir araya getirilmesi ile oluşan ve artık yeni bir maddenin ortaya çıkmasıdır. Karışım olarak adlandırılması için en az iki farklı madde bulunmalı ve karışım sonrası bunlar tek bir madde olarak kullanılabilmeli. İşte karışımların en fazla bilinen özellikleri:
2 farklı karışım çeşidi bulunur. Homojen ve heterojen karışım olarak ikiye ayrılır. Gelin bu karışım çeşitlerinin özelliklerine bakalım:
Karışım sırasında tamamen iç içe geçen maddeler homojen karışım olarak tanımlanır. Homojen karışımlara örnek olarak suyun içinde şeker ya da tuzun tamamen erimesini ve iki katı ve tanecikli maddenin tüm özelliklerini suya katmasını verebiliriz. Homojen karışımlarda ayrıştırma olabilir. Suyun içinde eriyen tuzu ve şekeri ayrıştırmak için kaynatma işleminden yararlanılabilir. Su kaynadıkça buharlaşma meydana gelecek tuz ya da şeker açığa çıkacaktır.
Aynı ortamda bulunmalarına rağmen tam olarak iç içe geçemeyen maddeler ise heterojen karışım olarak adlandırılır. Heterojen karışımlara şu örnekler verilebilir:
Heterojen karışımlara verilebilecek örnekler bu şekilde arttırılabilir. Homojen ve heterojen karışımların oluşması için farklı maddelerin bir araya gelmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu kapsamda içinde yaşadığınız doğada da hem karışımlardan meydana gelen maddeleri hem de doğal ve saf halli maddeleri görebilir. Saf ya da karışım fark etmeksizin tüm bu maddeler günlük hayatımızda farklı nedenlerde kullanılabilir. İnsan eli ve etkisinden uzak olan saf maddeler doğada bulunur. Doğada bulunan saf maddeler insan eli ile karıştırıldığında ise karışım maddeler ortaya çıkar. Bu karışım maddeler ise hayatımızın her yerinde yer alan besinler ve eşyaların yapılmasını sağlar.