İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin lokomotif şirketi İZBETON'un aldığı ihalelerde yapılan usulsüzlükler Sayıştay denetimine takıldı. Şirketin 2019 yılına ilişkin iş ve işlemlerini mercek altına alan Sayıştay, şirketin Büyükşehir'den aldığı ihalelerde yapılan usulsüzlüklerle nasıl zarara uğratıldığını gözler önüne serdi. Şirketin son 5 yıldaki zarar toplamının 175 milyon 454 bin 966 lirayı bulduğuna dikkat çeken denetçi, raporunda, "Açılacak soruşturmalarla sorumlular tek tek tespit edilip bu kişilerden hesap sorulmalı" dedi.
İŞTE O TESPİTLER...
ELEK ARTIĞI KULLANILMIŞ
Sözleşmeye göre yol yapım çalışmaları sırasında dolgu malzemesi olarak tuvenan kullanılması öngörüldü. Fakat altyüklenici fiyat olarak daha düşük olan elek artığı malzeme kullandı. Ancak İZBETON, alt yükleniciye tuvenan malzeme bedeli üzerinden ödeme yaptı. Büyükşehir Belediyesi, İZBETON'un hakkedişinden imalat kusuru nedeniyle 2 milyon 760 bin lira kesinti yaptı. Denetçi, İZBETON'un bu tutarı alt yüklenicilerden tahsil etmesi gerektiğine aksi takdirde oluşan zararın şirket tarafından üstlenileceğine dikkat çekti. Denetçi soruşturma açılarak şirketi zarara uğratanlara yaptırım uygulanmasını istedi.
TAŞLAR ÇÖPE ATILMIŞ
Yol çalışmaları sırasında sökülen parke, beton plak, adi kaldırım ve blokaj gibi yeniden kullanılabilecek malzemeler temizlenip istiflenmesi gerekirken bu yapılmayarak atıldı. Büyükşehir Belediyesi söz konusu imalat kusuru için İZBETON'un hakedişinden toplamda 9 milyon 283 bin 581 lira 68 kuruş kesinti yaptı. Zarar, şirket tarafından alt yüklenicilerden tahlis edilmesi gerekirken yapılmadı. Denetçi "Sorumlular hesap vermeli" dedi.
ÜRETMEDİ SATIN ALDI
Şirketin Bayındır Şantiyesinde bulunan asfalt üretim tesisinin şirket onaylı yıllık kapasitesi toplam 460 bin 800 ton iken 2019'da bu tesiste 304 bin 766 ton asfalt üretimi yapıldı. Fakat Bayındır ve çevre ilçelere toplam 404 bin 176 bin 66 ton asfalt serimi gerçekleşti. Tesisin üretim kapasitesi ve iş gücü müsait olmasına rağmen aradaki 100 bin ton asfalt üçüncü şahıslardan satın alma yolu ile temin edildi.
KAPASİTE DÜŞÜK TUTULDU
Şirketin Bergama şantiyesinde bulunan asfalt plentinin yıllık üretim kapasitesi 307 bin 200 ton iken 2019 yılında 102 bin 448 ton üretim yapıldı. Ancak bölgeye şirket tarafından 140 bin 515,83 ton asfalt yatırımı yapıldı. Tesisin üretim kapasitesi ve işgücü, atılan asfaltın tamamını karşılamaya uygun olmasına rağmen aradaki 38 bin ton asfalt üçüncü şahıslardan satın alma yolu ile temin edildi. Tesis, üretim kapasitesinin altında çalıştırılarak zarara uğratıldı.
MECLİS KARARI ALINMAMIŞ
Borçlanmalar için meclis kararı gerekirken şirket tarafından 2019 yılı içinde dört adet yönetim kurulu kararıyla toplamda 68 milyon lira borçlanma yapıldı.. Borçlanma Büyükşehir belediyesine bağlı diğer şirketlerden yapıldı. Denetçi raporunda, "İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin yüzde 98.79 ortağı olduğu şirketin borçlanmalarında 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 68 inci maddesinde belirtilen usullerin uygulanması gerekmektedir" dedi.
38 BİN 287 GÜN İZİN
İşçilere kanunla tanınan izin sürelerinin imzalanan toplu iş sözleşmeleriyle arttırıldığı, toplam 325 işçinin 50 iş gününden 304 iş gününe kadar birikmiş yıllık ücret izin hakkı olduğu, bazı işçilere 1 yıldan 8 yıla varılan sürelerde izin hakkının kullandırılmadığı, izin haklarının işçilerin emekli olurken alacakları bir ücret gibi ödenmesine sebebiyet verildiği tespit edildi. Raporda kullanılmayan izin hakkı süreleri hesaba alındığında ileriki yıllarda emekli olunca ödenecek yaklaşık 38 bin 287 gün izin hakkı olacağına dikkat çekildi. Anayasal bir hak olan dinlenme hakkının çalışanlar tarafından kullanılması gerektiği belirtildi.
