İzmir'in Konak ilçesinde M.Ö. 1'inci yüzyılda Roma döneminde yapıldığı düşünülen ve bugün Eşrefpaşa semti sınırları içinde kalan tarihi İpek Yolu'nun hali yürekleri burkuyor. Yaklaşık 2 bin yıllık yol, koruma altına alınmazken, yıllardır üzerinde Eşrefpaşa Pazaryeri kurulmasına da müsaade ediliyor. Pazaryerinin yanı sıra hem pazarcı esnafı hem de diğer günler, bölge otopark olarak kullanılıyor. Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Siyaset Tarihi öğretim görevlisi Prof. Dr. Engin Berber, bölgeyle ilgili birçok çalışma yaptı.
MÜHENDİSLİK HARİKASI
Tarihi yolun koruma altına alınması ve kazı çalışmalarının yapılması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Berber, "Üzerinde durdurduğumuz yolun, yaklaşık 8 metre sınırına yakın olduğu için ana cadde olduğunu söyleyebiliriz. Buradan yaklaşık 500 metre aşağıda antik İzmir'in pazaryeri var ve Agora var. Olasılıkla bu yol, Çeşme Yarımadası'ndan gelip, çarşılara inen ana yol. Antik Roma'yı üstün kılan en önemli yanlarından biri mühendislikteki başarılarıdır. Yollar, kolezyum, su yolları, viyadük ve köprüleri bu duruma örnek olarak gösterebiliriz. Bu taşların eğimli olması da tesadüf değildir. Yağmur yağdığında suların oluklara akması sağlanıyor. Ayrıca kaldırımlar da yapılırdı. Bu yollar Roma ordularının, yurttaşlarının, kölelerinin ve malların geçtiği yollardır" dedi.
'KORUMAYA ALINMALI'
Pazaryeri ve otopark olarak kullanılan bölgenin bir an önce korumaya alınıp kazı çalışmalarının yapılması gerektiğinin altını çizen Berber, "Bu alan sit kapsamında olduğu için kazı yapılması gerekiyor. Bölgede bulunan öğretmenevinin altında antik bir tiyatro olabileceğini tahmin ediyoruz. Ülke olarak bir hazinenin üzerinde oturuyoruz ama bu hazineyi gelecek kuşaklara aktarmakta sıkıntı yaşıyoruz. Ayrıca turizm adına bu değerlerin paraya dönüştürülmesi gerekiyor. Bazalt taşların üzerinde milyonlarca insan yürüdü ancak bu yollar hiçbir zaman bu kadar çok ağır vasıtayı üzerinde görmedi. Yer yer çökmeler meydana gelmiş. Bu bölge Antik İzmir'in merkeziydi. Bu yapıların kazılarla ortaya çıkarılması gerekiyor" dedi. Pazardan alışveriş yapan Alaattin Ekenoğlu (54), bölgenin koruma altına alınması gerektiğini belirtti. Mehmet Yücesoy (48) ise tarihi yolun üzerinde pazaryeri kurulmasında bir sakınca görmediğini ifade etti.
