Tereyagından baska yag tanımayan, bir ara da margarinin esiri olan Anadolu'ya zeytinyagını sevdiren Kristal Yagları'nın hasadına tanıklık etmek için gittik Ayvalık'a. Yalnız hasada degil, "Vapurlu Yag"a duyulan güvenin bosa olmadıgına da tanıklık ettik. Sırf kendi kalitesini kontrol için olusturdugu laboratuvara yılda 1 milyon lira harcayan 80 yıllık marka, tüketiciyi zeytinyagında tagsise (hileli karısım) karsı korumak için de savas veriyor. Kristal Yagları Genel Müdürü Christopher Dologh, en kolay tagsis edilen (hileli karısımı yapılan) gıda maddesinin zeytinyagı oldugunu, tagsisin de ancak laboratuvarda anlasılabilecegini belirterek, tüketiciye yollarda, pet siselerde satılan yagları tercih etmemelerini öneriyor. Sözün özü, "Zeytinyagı diye zeytinyagı ile tatlandırılmıs ayçiçegi, mısır yagı veya pamuk yagı satın almamak için, markalı yag tercih etmek gerekiyor." Dologh, tagsis tuzagına sadece küçük tüketicinin degil, otellerin, restoranların da düstügünü söylüyor. Bu nedenle Kristal, otellerin sırf daha ucuz diye tagsise teslim olmamaları için otel ve restoranlara özel, "Uzman Eller" adı altında zeytinyagı üretiyor. "Ayvalık zeytinyagının kalite standartlarını koruması, hatta dünyada hak ettigi tanınırlıga kavusması misyonlarımızdan biri" diyen Christopher Dologh, "Meraklısına Özel Ayvalık Sızması"nın piyasaya sürülmesinin nedenlerinden birinin de bu oldugunu anlatıyor. Türkiye'nin 80 yıllık markası Kristal Yagları'nın Ayvalık ve yöresinden toplanan zeytinleri, Ayvalık'taki tesislerde sıkılıyor. Yaglar, Bornova'daki dev tesise getiriliyor. Sızma zeytinyagları burada ambalajlanıyor. Sızma yaglar dısındakiler en üst seviyede rafine ediliyor. Böylece Anadolu kadınının alıstıgı yemek lezzetini degistirmeden zeytinyagı kullanması saglanıyor. Riviera, zeytinyagını Kristal Yagları sayesinde tanıyan Anadolu'da çiçek yagına iyi bir alternatif oluyor. Kristal, Izmir ve Ayvalık'taki fabrikalarında yılda 45 bin ton zeytinyagı üretiyor. Üretiminin yüzde 15'ini ihraç ediyor. Ihracatının yüzde 50'sini de Türk zeytinyagına yüksek ithalat vergisi uygulayan AB ülkelerine yapıyor.
ÜRETİCİYE EĞİTİM
Kristal Yagları, "Kaliteli zeytinyagına ulasmanın yolu kaliteli zeytinden geçer" bilinciyle 3 yıl önce "Üreticileri Gelistirme ve Bölgesel Lezzetleri Koruma Projesi" baslatmıs. Proje çerçevesinde Türk zeytinyagının kalitesini artırmak için üretici ve yaghaneleri, dogru üretim konusunda bilinçlendiriyor. Bunun sürdürülür hale gelmesi gerektigini savunan Dologh, "Uzmanlar tarafından verilen bu egitimler periyodik olarak devam etmeli. Bu sayede Ayvalık zeytinyagını geçmisteki kalitesine döndürmek için adım atılmıs olur. Bu sürecin olmazsa olmaz ayagı denetimdir. Ceza yaptırımlarının caydırıcı olmasının yanı sıra standart dısı ürünlerin de toplanması ve imha edilmesi gerekiyor. Zeytinin anavatanıyız diyoruz, o halde kaliteli zeytinyagı üretiminin artırılması için hep birlikte çalısmalıyız. Diger üreticilerin bu misyona destek olmasını bekliyoruz " diyor. Tabii is kaliteli üretim yapmakla bitmiyor. Giderek fastfood beslenmeye alısan genç jenerasyonun zeytinyagı ile tanısması, barısması için tüm dünyada tanıtım çalısmalarının aralıksız sürmesi de gerekiyor.