ABD-Çin ilişkileri, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Pekin'in egemenlik iddia ettiği Tayvan'ı ziyaret edeceğine dair haberler nedeniyle kritik bir dönemeçten geçiyor.
Çin sözcüleri, son birkaç günde yaptıkları açıklamalarda ziyaretin gerçekleşmesi halinde "askeri karşılık" dahil sert tepkiler verileceğine dair uyarılarda bulunurken, iki ülke ordularının bölgedeki askeri hareketliliğinin arttığına dair işaretler görülüyor.
Çin'in, Pelosi'nin Ada'ya ulaşmasını önlemeye yönelik olası bir hareketi, bölgede gerginliği tırmandırarak iki ülkenin silahlı kuvvetlerini Tayvan çevresinde karşı karşıya getirebilir.
ABD UÇAK GEMİLERİ HAREKETE GEÇTİ
Merkezi Pekin'de bulunan Güney Çin Denizi Stratejik Araştırma Girişimi adlı düşünce kuruluşunun derlediği seyir takip verilerine göre, ABD donanmasına ait Ronald Reagan uçak gemisi, hafta başında güdümlü füze taşıyan bir destroyer ve kruvazör ile Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket etti.
"South China Morning Post" gazetesinin haberine göre, ABD donanmasına ait Ronald Reagan savaş gemisi, harp filosuyla Güney Çin Denizi'nde egemenlik tartışmalarına konu olan Spartly Adaları'nın 185 kilometre güneyinde seyrediyor.
Hafta başında güdümlü füze taşıyan bir destroyer ve kruvazör ile Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket eden filonun varış hedefine ilişkin açıklama yapılmazken, söz konusu doğrultuda ilerlemesi halinde Tayvan'a ulaşacağı öngörülüyor.
ABD'li yetkililerse, ziyaretin yapılması halinde, "ABD ordusunun Hint-Pasifik bölgesindeki güçlerinin ve harp vasıtalarının hareketini artıracağını", "Pelosi'nin Ada'ya ulaşabilmesi için savaş uçakları, gemiler, keşif araçları ve diğer askeri sistemleri kullanarak iç içe geçen koruma halkaları oluşturacağını" bildirdi
Çin'in, Pelosi'nin ziyaretini engellemek için uçuşa yasak bölge oluşturabileceğini öngören yetkililer, savaş uçaklarıyla Pelosi'nin Ada'ya inmesini engelleyebileceğini ihtimal dahilinde görüyor.
ÇİN MEDYASINDA SAVAŞ ÇAĞRILARI
Pelosi'nin ziyaret açıklamasıyla birlikte artan askeri hareketliliğin ardından Çin medyası, savaş manşetleri atmaya başladı.
Çin hükümetine bağlı yayın organı Global Times ve Mao Zedong döneminden beri yayın yapan Halkın Günlüğü gazetesi, ABD'ye yönelik tehditlerde bulundu.
"TÜM UÇAKLARINIZI VURURUZ"
Çin Komünist Partisi ve yayın organı Halkın Günlüğü'nün "özel yorumcusu" sıfatıyla güncel konular hakkında görüş bildiren Hu Şijin yaptığı paylaşımda, "Eğer Nancy Pelosi ve ona eşlik eden savaş uçakları uyarılarımızı dikkate almazsa, önce zorlarız. Eğer hala Tayvan'a yaklaşmakta ısrar ederlerse, o zaman hem Nancy Pelosi'nin uçağını hem de ona eşlik eden savaş uçaklarını vururuz." ifadelerini kullandı.
"UYARMADI DEMEYİN!"
Çin Halk Cumhuriyeti'nin yayın organı Halkın Günlüğü ise "Sonra Uyarmadı Demeyin" başlıklı bir makaleyi manşetten yayınladı.
Halkın Günlüğü, Nancy Pelosi'nin ziyaretinin provokatif amaçlarla yapılacağını Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun gerek görmesi halinde önlem alabileceğini duyurdu.
TATBİKAT BAŞLATILDI
Bu arada Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması, ülkenin güneyindeki Guangdong eyaleti açıklarında rutin tatbikata başladı. Çin Deniz Güvenliği İdaresi, tatbikat nedeniyle Güney Çin Denizi'nin Makau'nun 89 kilometre güneyine kadar olan bölgenin yarın gemi trafiğine kapatılacağını bildirdi. Vietnam'a komşu Tonkin Körfezi de topçu talimi nedeniyle salı ve çarşamba günleri seyre kapatılacak.
BEYAZ SARAY ZİYARETE SICAK BAKMIYOR
Beyaz Saray güvenlik yetkililerinin, ziyaret ile ilgili kaygıları olduğu, uluslararası basındaki haberlere yansımıştı. Biden, Pelosi'nin ziyaretiyle ilgili, "Ordu, iyi bir fikir olduğunu düşünmüyor." ifadesini kullanmıştı.
BÖLGEDE HAREKETLİLİK ARTIYOR
"South China Sea Brief" adlı bloğun yazarı Vietnamlı deniz güvenliği uzmanı Duan Dang, kişisel Twitter hesabında, bir "Tip 052D" destroyer ve bir "Tip 054A" fırkateynin olduğu iki Çin savaş gemisinin, ABD uçak gemisinin 27 kilometre ve 25 kilometre yakınında görüldüğüne dair deniz takip verilerini paylaştı.
Öte yandan bölgede iki ülkenin savaş ve keşif uçaklarının arttığı dikkati çekiyor. Duan, ABD uçak gemisinin Singapur'dan demir aldığı 26 Temmuz'da Çin'in Spartly Adaları'nda uçak pisti inşa ettiği Fiery Cross resifine bazı savaş uçaklarını konuşlandırdığını bildirdi. Uçakların bir süre sonra kuzeye uçarak üslerine döndüğünü kaydeden Duan, Çin ordusunun Pelosi'nin ziyareti halinde Güney Çin Denizi'nde gerginliği tırmandırabileceğine dair bir mesaj olduğunu yorumunu yaptı.