Son dakika... İtalya Başbakanı Mario Draghi, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın davetlisi olarak bugün Türkiye'ye resmi ziyarette bulunmak üzere Ankara'ya geldi.
ANKARA'DA TÜRKİYE-İTALYA ZİRVESİ!
Başkan Erdoğan ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki baş başa görüşme, Hükümetlerarası Zirve Oturumu ve anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Erdoğan, İtalya Başbakanı Draghi ve heyetini Ankara'da misafir etmekten duyduğu memnuniyeti ifade etti.
İtalya'nın kuzey doğusunda bulunan Alp Dağları'nda pazar günü yaşanan buz kütlesi çökmesi sonucu ölenler için taziyelerini iletip yaralılara acil şifalar dileyen Erdoğan, geçen ay Toskana bölgesinde gerçekleşen ve 4 Türk vatandaşının hayatını kaybettiği helikopter kazası sonrasında İtalyan makamlarınca gösterilen iş birliği için de teşekkür etti.
"Bugün stratejik ortağımız ve NATO müttefikimiz, dostumuz İtalya ile 3'üncü Hükümetlerarası Zirve Toplantımızı icra ettik" diyen Erdoğan, 2008'den bu yana gerçekleştirdikleri Hükümetlerarası Zirve Toplantıları'nın, ilişkilerin kapsamlı biçimde ele alındığı en üst düzey platformu teşkil ettiğini belirtti.
Son Dakika: Başkan Erdoğan ve İtalya Başbakanı Draghi’den ortak açıklama | Video
"9 ANLAŞMAYI İMZALADIK"
İş birliği imkanlarının geliştirilmesi üzerinde durduklarını belirten Erdoğan, "İki Akdeniz ülkesi olarak hem bölgesel hem küresel konularda görüş alışverişinde bulunduk. Birçok alanda ilişkilerimizin kurumsallaşmasını pekiştirecek 9 anlaşmayı imzaladık. Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz hamdolsun her geçen gün gelişiyor. Salgına rağmen ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 34'lük artışla rekor seviye olan 23 milyar doların üstüne çıktı. İkili ticaretimizin bir özelliği de dengeli olmasıdır. Mevcut rakamlar bu sene 25 milyar doların eşiğini rahatlıkla aşacağımızı gösteriyor." diye konuştu.
Erdoğan, Türkiye-İtalya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi'nin üçüncü toplantısını ve iş forumunu sene içerisinde düzenlemenin bu açıdan yararlı olacağı konusunda da mutabık olduklarını dile getirerek, "Şirketlerimizi, iş birliklerini arttırmaları ve karşılıklı yatırımlarda bulunmaları yönünde teşvik etmeye devam edeceğiz." ifadesini kullandı.
TERÖRLE MÜCADELE
İtalya ile tesis ettikleri askeri savunma ilişkileri ve savunma sanayisi iş birliğinin ayrı bir ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Bu alandaki ilişkilerimizi daha da derinleştirmenin, müşterek menfaatimize olduğu noktasında hemfikiriz. Gündemimizde terörle mücadele de iş birliği olarak ayrıca önemli bir yer tutuyor. Bu kapsamda İtalya'dan beklentilerimizi kıymetli dostumla ikili görüşmede paylaştım. Sayın Başbakan'la göçün idaresi ve yasa dışı göçle mücadele konularını da ele aldık. Bu alandaki iş birliğimizi istişareler ve ortak projelerle güçlendirmek istiyoruz."
İki ülke halkları arasındaki yakın ilişkilerin pekiştirilmesini teminen eğitim ve kültür alanında atılabilecek adımları görüştüklerini dile getiren Erdoğan, "Bunların içerisinde en önemlilerinden bir tanesi de Türk-İtalya Üniversitesinin kurulması girişimidir." dedi.
İtalya Başbakanı Draghi, Ankara'da | Video
AB İLE İLİŞKİLER
Başbakan Draghi ile Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerini de değerlendirdiklerini aktaran Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İtalya'nın bu ilişkilerin geliştirilmesine yönelik desteği için kendilerine teşekkür ettim. Bölgemizdeki gelişmeler Türkiye'nin, Birlik için pek çok alanda ne denli önemli olduğu gerçeğini somut şekilde bir kez daha ortaya koymuştur. Esas olan bu aşamada Türkiye'nin üyelik perspektifinin güçlendirilmesidir. İtalya, Türkiye'nin üyeliğinin Avrupa Birliği'ne sağlayacağı katma değerin bilincindedir. Bu desteğin güçlenerek devam edeceğine inanıyorum."
UKRAYNA KRİZİ
Erdoğan, zirve vesilesiyle Ukrayna krizini de ayrıntılı biçimde ele aldıklarını belirterek, şunları kaydetti:
"Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakere sürecine geri dönülmesi ve Ukrayna tahılının Karadeniz'den ihracına yönelik Birleşmiş Milletler planı hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Zirve vesilesiyle Sayın Başbakanla ayrıca Libya başta olmak üzere diğer bölgesel meseleler hakkında da görüş alışverişinde bulunduk. İtalya, enerji alanında önemli bir ortağımızdır. Görüşmelerimizde Karadeniz'deki Sakarya Gaz Sahası'nda denizaltı boru döşemesindeki iş birliğimiz dahil, enerji güvenliğine dair ortak proje ve çıkarlara ve değindik."
Görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, bir gazetecinin, "Her ikiniz de tahıl sorunundan söz ettiniz, ihracat konusu Türkler tarafından ele alındı. Ancak ilk somut adımın atılması için eksik olan nedir? Sayın Erdoğan bu konuda Putin ile mi görüşmek durumunda?" sorusuna, özellikle Karadeniz koridorunun çok büyük önem ifade ettiğini söyledi.
Konuyla ilgili gerek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gerek Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin de yaklaşımlarının önem arz ettiğini belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
"Görüşmelerimizi devam ettiriyoruz zira bu tahılın ama buğdaydı ama arpaydı ama ayçiçeği yağıydı bunların dünyaya ulaşımı söz konusu. Örneğin bizim şu anda bu konularda sıkıntımız yok fakat dünyada sıkıntı var. Özellikle Afrika'da ciddi sıkıntı söz konusu ve bizler bu konuda her iki lidere de aracı olmaya ve bunu Birleşmiş Milletler çatısı altında Sayın Guterres ile de görüşmek suretiyle devam ettirelim istiyoruz. Bir hafta 10 gün içerisinde bu görüşmelerimizi yoğunlaştırıp neticeye ulaşmaya çalışacağız."
"SAMP-T KONUSUNDA ARTIK İMZA SAFHASINA GELELİM İSTİYORUZ"
Bir gazetecinin SAMP-T hava savunma sistemi konusunun gündeme gelip gelmediğine ilişkin soruya Erdoğan, SAMP-T'nin İtalya, Fransa ve Türkiye arasında büyük önem arz ettiğini vurguladığını ifade etti.
En son NATO zirvesinde de yine Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile konuyu etraflıca ele aldıklarını anlatan Erdoğan, şunları söyledi:
"Kendileri de 'ben de Sayın Draghi ile bu konuyu görüşeceğim' dediler. 'Sayın Draghi'nin Türkiye ziyareti olacak ben de görüşeceğim' dedim ve bugünkü ikili görüşmemizde de konuyu tekrar ele aldık. Savunma bakanlarımız yine aynı şekilde ele aldılar ve bir an önce SAMP-T konusunda artık imza safhasına gelelim istiyoruz. İmzaları atalım istiyoruz çünkü bizim savunma sistemlerimiz için de bu büyük önem arz ediyor. Bu konuda zaten sayın Başbakanla mutabakatımız tam, herhangi bir sıkıntı söz konusu değil. Aynı şekilde Macron ile de mutabakatımız bu konuda var. Temennim o ki bir an önce imzaları atıp yola devam edelim."
Başkan Erdoğan, bir gazetecinin son dönemde düzensiz göçmenlerin Yunanistan'ın uyguladığı baskı ve geri itme politikası nedeniyle deniz yoluyla Avrupa'ya geçiş rotalarını İtalya'ya çevirmesi konusunun bugünkü görüşmede gündeme gelip gelmediğine ilişkin sorusunu şu şekilde yanıtladı:
"Özellikle bu konuda geri itme çabalarında maalesef Yunanistan artık Avrupa'dan öte İtalya için tehlike arz etmeye başladı. Bu geri itmelerde bütün bu düzensiz göçteki o insanlar artık İtalya'ya doğru sığınmaya çalışıyor. Biz aynı şekilde bu geri itmelerde elimizden gelen bütün gayreti göstererek bu insanları denizlerden topluyoruz. Denizlerden toplamak suretiyle kurtarmaya çalışıyoruz. Ama aynı sıkıntı İtalya'nın da başında var."
Draghi ile BaşkanRecep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Türkiye ile İtalya'nın dost ve müttefik ülke olduğunu belirten Draghi, uluslararası toplumun büyük sınamalarla karşı karşıya olduğunu ifade etti.
Draghi, Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan savaşa da değinerek, Türkiye ve İtalya'nın Kiev'e destek verdiğini dile getirdi.
Türkiye ve İtalya'nın Ukrayna'daki savaşa müzakere bazlı çözüm için en ön sırada yer aldığını vurgulayan Draghi, her iki ülkenin sürekliliği olan, istikrarlı ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'in kabul edebileceği bir barış peşinde olduklarını kaydetti.
"TÜRKİYE'NİN MERKEZİ BİR ROLÜ VAR"
Ukrayna buğdayının ihracı hedefiyle Karadeniz'de tahıl koridoru oluşturulabilmesi için Türkiye'nin yürüttüğü arabuluculuk çalışmalarına değinen Draghi, "Türkiye'nin arabuluculuk çalışmaları için büyük takdirimizi ifade etmek istiyorum. Özellikle de tahıl ambargosunun kaldırılması yönünde bu çabaları çok takdire şayan. Gübrelerin de aynı şekilde serbest geçişinin olması lazım. Çünkü dünyanın en fakir ülkelerinde felaketlere yol açabilecek sınırlamalar. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM'nin üzerinde çalıştığı plandan söz etti. Türkiye'nin burada merkezi bir rolü var. Benim temennim Rusya'nın bu girişime imkan vermesi ve bu sonraki barış müzakerelerine bir açılış yapması." dedi.
Draghi, Türkiye ile İtalya arasındaki ticaretin geçen yıl yükseldiğini, bu yılın ilk yarısında da çok önemli bir artış olduğunu belirtti.
"LİBYA'NIN İSTİKRARI VE BARIŞI, İTALYA'NIN DA TÜRKİYE'NİN DE ÖNCELİĞİDİR"
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Libya konusundaki görüşlerine ilişkin bir soru üzerine Draghi, "Libya'nın istikrarı ve barışı, İtalya'nın da Türkiye'nin de önceliğidir. Libya'da barışı ve istikrarı geri getirmeye yönelik mümkün olan her şeyi yapma hususunda çalışmamız gerektiği üzerinde anlaştık. İki ülke aynı bakış açısı ve aynı hedeflere sahip, bu da iş birliğini daha yakın hale getirecek. Bu yolda daha sıkı çalışma konusunda mutabık kaldık." diye konuştu.
Draghi, BM Genel Sekreteri Guterres'in Karadeniz'de tahıl koridoru oluşturulması için yaptığı plana ilişkin, şu ifadeleri kullandı:
"Bu plan bir an önce harekete geçmek için çok cesaret vericiydi ama birçok koridorun açılması lazım. Güvenlik koridorunun açılması lazım. Bir grup çalışması gerekiyor ve BM şemsiyesi altında Türkiye burada merkezi bir rol oynamakta. Bu grup gemiler güvenlik içerisinde geçişini gerçekleştirmeli ve Rusların hücumuna uğramamalılar ve bunların (gemilerin) içerisinde de silah bulunmaması lazım, Rusların istediği de bu. Üç taraf (Ukrayna, BM, Türkiye) bu konuda hazırlar ve Kremlin'in katılımını bekliyorlar. Bu anlaşma son derece önemli. Daha genel bakış açısıyla da bir genel barışa ulaşmak açısından son derece önemli. Bu bir anlamda sonuca giden birinci adım olacak ve herkesi dahil etmek durumunda. Dünyanın en fakir milyonlarca insanı için önemli, stratejik bir anlam ifade ediyor."
Yunanistan'ın düzensiz göçmenlere yönelik tutumu ve Türkiye ile İtalya arasında düzensiz göçmelere ilişkin ortak bir mekanizma kurulmasının gündemde olup olmadığına ilişkin soruya Draghi, "Göçün yönetimi insani, hakkaniyetli ve etkin olmalı. Denizlerimizde bu bireyleri görüyoruz, gemilerle getirilmiş. Bu açıdan bakıldığı zaman bizim davranışımız olağanüstü, bu açıdan çok açık bir ülkeyiz ancak anlaşılması gereken bir şey var. Sınırsız bir açıklık mümkün değil. Belirli bir noktada ağırlayan ülke daha fazla dayanamaz duruma geliyor. Avrupa Birliği nezdinde bunu dile getiriyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmemizde de bunu dile getirdik. Yunanistan ile bir araya geldiğimizde de mutlaka bunu dile getireceğiz. En az ayrım yapan, mümkün mertebe en açık ülke olmaya çalıştık ama sınırlarımız var ve o sınırlara ulaşmış durumdayız." yanıtını verdi.
İŞTE İMZALANAN ANLAŞMALAR!
Başkan Erdoğan ve İtalya Başbakanı Draghi'nin başkanlığındaki Hükümetlerarası Zirve Oturumunun ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde iki ülke arasındaki anlaşmaların imza törenine geçildi.
Buna göre, "Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile İtalya Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanlığı Sivil Koruma Dairesi Arasında Sivil Koruma Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Muhtırası" AFAD Başkanı Yunus Sezer ile İtalya'nın Ankara Büyükelçisi Giorgio Marrapodi tarafından imzalandı.
"Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile İtalya Ekolojik Dönüşüm Bakanlığı arasında Sürdürülebilir Kalkınma Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı" Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel ile İtalya Ekolojik Dönüşüm Bakanı Roberto Cingolani tarafından imza altına alındı.
"Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı Arasında Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Uygulama Programının 2023-2025 Yılları İçin Yenilenmesine Yönelik Ortak Açıklama" Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Luigi Di Maio tarafından imzalandı.
"Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile İtalya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı arasında Mikro, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı"na Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank ile Ekonomik Kalkınma Bakanı Giancarlo Giorgetti imza attı.
İki ülke hükümetleri arasında "Savunma Sanayiinde Gizlilik Dereceli Bilgilerin Karşılıklı Korunmasına İlişkin Anlaşma" Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile İtalya Savunma Bakanı Lorenzo Guerini tarafından imza altına alındı.
İki ülke hükümetleri arasında "Sürücü Belgelerinin Karşılıklı Olarak Tanınması ve Değiştirilmesine İlişkin Anlaşma"ya İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile İtalya İçişleri Bakanı Luciana Lamorgese imza attı.
"Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı Arasında Siyasi İstişarelere İlişkin Mutabakat Zaptı" ve "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı Arasında Diplomatların Eğitimi Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası" Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Di Maio tarafından ayrı ayrı imzalandı.
Çavuşoğlu ile Di Maio ayrıca, "Antalya Diplomasi Forumu (ADF) ile MED Diyalogları Arasında İşbirliği Niyet Mektubu"na da imza attı.
ZİRVEYİ UZMANLAR DEĞERLENDİRDİ
Türkiye ile İtalya arasında ilki 2008'de İzmir'de, ikincisi 2012'de Roma'da düzenlenen hükümetler arası zirvenin üçüncüsü Ankara'da yapıldı.
İki ülke arasında üçüncüsü düzenlenen zirve ile ilgili konuşan uzman isimler, zirvenin pek çok açıdan önemli olduğu konusunda birleşiyor. İtalya'nın 2004-2010 yıllarında Ankara Büyükelçisi olarak görev yapan ve o dönem iki ülke arasında zirve toplantılarının başlamasında öncü rol oynayan Carlo Marsili, "Kasım 2008'de İzmir'de ilk İtalyan-Türk hükümetler arası zirvenin düzenleyicisi olduğum için mutluyum. O dönem Silvio Berlusconi hükümeti vardı ve İtalyan hükümetinin yarısı bu zirve için gelmişti" dedi.
Marsili, o dönem bu zirveyi her yıl devam ettirme arzusu olduğunu ancak bu şekilde gelişmediğini belirterek "Şimdi üçüncüsünün arifesindeyiz. Çok önemli bir zirve. Çünkü Türk-İtalyan ilişkileri hemen hemen her alanda yeniden başlamalı bu zirveyle. Aynı zamanda bu zirve, hemen Madrid'deki NATO Zirvesi sonrasında gerçekleşmesi sebebiyle bir fırsat teşkil ediyor" diye konuştu.
"İKİ ÜLKE ÇOK ŞEY YAPABİLİR"
İtalya'nın eski Türkiye Büyükelçisi Carlo Marsili, iki ülkenin birlikte ele alması gereken bazı siyasi konular olduğunu dile getirdi. Marsili, "Libya'da Türkiye de İtalya da aynı hükümeti, Trablus'u destekliyor, Libya'daki durum son derece belirsiz ve bloke olmuş vaziyette. Bir şekilde bu blokajın kaldırılması gerekecek. Türkiye ve İtalya'nın, bu konuda çok şey yapabileceğine inanıyorum ki Türkiye'nin güçlü bir mevcudiyeti de bulunuyor şu anda" şeklinde konuştu. İtalya ve Türkiye'nin çıkarlarının büyük ölçüde Doğu Akdeniz'e odaklandığını dile getiren Marsili, burada enerji sektöründe arama faaliyetlerini düzenlemenin söz konusu olduğunu, burada herkese yer olduğunu, dolayısıyla Türkiye ve İtalya'nın enerji aramada işbirliği yapabileceğini ancak Kıbrıs sorununun bu noktada bir yük olduğunu kaydetti.