Sanal veri arama motoru Google, Fransız basını ile telif konusunda anlaştı. Anlaşmaya göre Google, platformunda eserlerine yer verdiği yayıncılara telif hakkı ödeyecek. Amerikan internet devi Google, Fransız yayıncılar ile anlaştı.
Uzlaşıya, Avrupa Birliği telif hakkı düzenlemesi kapsamında aylarca süren müzakereler sonucunda varıldı.
GOOGLE ESER SAHİPLERİNE TELİF ÖDEYECEK
Avrupa'da bir ilk niteliğindeki anlaşmasıyla birlikte Google, kullandığı çevrimiçi haberler için Fransız yayıncılara ödeme yapacak. Uzlaşının, günlük yayın hacmi, aylık internet trafiği, 'siyasi ve genel bilgilere katkı' gibi başlıkları bulunuyor. Ödemelerin nasıl hesaplanacağına ilişkin ayrıntı açıklanmadı.
Google, daha önce de Le Monde ve Le Figaro gazetelerinin de aralarında bulunduğu bazı Fransız haber mecraları ile ikili anlaşmalar imzalamıştı.
Avrupa Birliği'nin, telif hakları düzenlemesi, Google gibi platformların arama sonuçlarında haberleri gösterebilmek için içerik üreticilerine ödeme yaparak lisans almalarını şart koşuyor.
FRANSA REKABET KURUMU'NDAN İÇERİK KULLANIMI İLE İLGİLİ 'ÖDEME' KARARI
16 Nisan 2020'de Fransa Rekabet Kurumu, Google'ın içeriklerini kullanabilmek için Fransız haber ajansları ve yayıncılık kuruluşlarına ödeme yapmak zorunda olduğuna karar verdi.
Fransız basın kuruluşları, Google'ın haber içeriklerini ve fotoğraflarını arama listesinde gösterdiğinde yüz milyonlarca euroluk gelir kaybı yaşadıklarını belirtiyordu.
FRANSA, AB'NİN YÖNETMELİĞİ ONAYLAYAN İLK ÜLKE
Fransa, Ekim 2019'da Avrupa Birliği'nin (AB) "Dijital Tek Pazarda Telif Hakları" adlı yeni telif yönetmeliğini onaylayan ilk ülke olmuştu. Açıklamada görüşmelerin geçmişe dönük olarak söz konusu yönetmeliğe uygun olması gerektiği belirtildi.
Yeni yönetmelik haber yayıncılarının içeriklerinin internet siteleri, arama motorları ve sosyal medya platformlarında gösterildiğinde bunun bedelini tazmin etmelerini sağlamak üzere tasarlanmıştı. Ancak Avrupa'daki arama motoru piyasasını domine eden Google bu karara uymayı aylardır kabul etmiyordu.
REKABET KURUMUNA ŞİKAYETTE BULUNMUŞTU
Fransa'da bazı medya grupları ve AFP geçen sene kasım ayında konu hakkında rekabet kurumuna şikayette bulunmuştu.
TÜRKİYE DE AVRUPA'DAKİ GİBİ ÇEVRİMİÇİ TELİF HAKLARI YASASI ÇIKARMALI:
SABAH Gazetesi yazarı Mevlüt Tezel de geçtiğimiz günlerde çevrimiçi telif hakları yasası ile ilgili dikkat çeken bir yazı kaleme almıştı. Avrupa Birliği'nin telif hakları yasasına benzer bir düzenlemenin Türkiye'nin de yapması gerektiğini vurgulayan
Tezel, yazısında şu ifadeleri kullanmıştı:
ABD, Avustralya'dan haber kaynaklarına ödeme yapılmasını öngören Facebook ve Google gibi şirketlerin aleyhine işleyecek sosyal medya yasasını geri çekmesini istedi.
★
Avustralya hükümeti ise kararlı. Avustralya Federal Hazinesi Başkanı Josh Frydenberg, sosyal medya devlerinin orijinal haber içeriği için ödeme yapmak zorunda kalacağı ilk ülkenin Avustralya olacağını söylüyor.
★
Avustralya, Nisan 2020'de teknoloji devlerinin kullandıkları içerikler için haber kaynaklarına ödeme yapması amacıyla düzenlemeye gidileceğini duyurmuştu.
★
Yasa çıkınca Google ve Facebook, yayınladıkları haber başına medya kuruluşlarına ödeme yapmak zorunda kalacaklar. Ayrıca Google ve Facebook, haber paylaşımlarından elde ettiği gelirlerin bir kısmını yine medya kuruluşlarıyla paylaşacak. Yasaya karşı koyulması durumunda ise şirketlerin yıllık cirosunun yüzde 10'u kadar ya da 7.2 milyon dolar ceza verilecek.
★
Avustralyalıların yüzde 39'u Facebook'u haber takibi için kullanıyor. Türkiye'de de durum aynı, haberi de Google'dan arayıp buluyoruz.
★
Haberin en çok okunduğu çağda yaşıyoruz ama reklam pastasının yarıdan fazlası ABD'li internet şirketlerine gidiyor ve ülkemizdeki medya şirketleri her yıl daha çok zarar ediyor.
★
Muhabirinden köşe yazarına, fenomeninden ergen Twitter kullanıcısına hepimiz ABD'li internet şirketleri için çalışıyoruz aslında. Daha da kötüsü bu şirketler ellerindeki büyük güçle algı yönetimi yapıp ülkelerin siyasetini dizayn ediyorlar.(bkz. Arap Baharı).
★
Daha önce de yazdım; acilen Avrupa Parlamentosu'nun onayladığı online telif haklarını düzenleyen yasayı örnek alan, medyamızın haklarını savunacak bir yasa çıkarmalıyız. O zaman medyamız zarar etmekten kurtulur.