Haftalardır dünyanın birinci gündem maddesi olan Ukrayna - Rusya krizi yeni bir boyuta taşındı. Artık savaş daha önce hiç olmadığı kadar yüksek sesle dile getiriliyor. Bunun nedeni, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önceki gece yaptığı açıklamalar oldu. Putin, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların elinde bulunan Donetsk ve Luhansk'ın "bağımsız ülkeler olarak tanınma" talebini kabul etti. Rus lider, buraya 'barış gücü' göndermeye karar verdi. Putin, "Eski Sovyet cumhuriyetlerinin egemenliğini destekliyoruz, Ukrayna hariç" dedi. Donetsk ve Lugansk da Rusya'yla yardımlaşma anlaşmalarına onay verdi. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma anlaşmaları onayladı.
ASKERİ ÜS MADDESİ
Anlaşmada Donbass'ta Rus askeri üssü kurma maddesi de var. Kremlin, askeri işbirliği konusunda resmi bir anlaşma yapılıncaya kadar, Rus birliklerine barış gücü olarak iki bölgeye konuşlanma emri verdi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya'nın, sözde cumhuriyetleri hangi sınırlar içerisinde tanıyacağına dair yaptığı yorumda, "Var oldukları ve ilan edildikleri sınırlar içinde tanınacaklar" ifadesini kullandı. Bu arada Rusya Parlamentosu, yurtdışına asker gönderilmesine de onay verdi. Kremlin'den Rusya'nın Ukrayna konusunda tüm diplomatik temaslara açık olduğu açıklaması da yapıldı. Bir açıklama yapan Putin, sorunların çözümü için Ukrayna'nın Kırım'ın ilhakını tanımasını ve NATO'ya girmemesini şart koştu.
ABD'NİN İLK HEDEFİ TİCARET
Rusya'nın kararı Batı'da ve Ukrayna da tepkiye neden oldu. Putin'in açıklamasından sonra Biden ile gündeme gelen görüşmelerinin akıbeti de belirsizlik kazandı. ABD'nin ilk tepkisi yaptırım oldu. ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın "bağımsızlığını tanıdığını" açıkladığı Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri ile ABD'li kişi ve kurumların tüm ticari ve finansal ilişkilerini yasaklayan bir kararname yayımladı. Ayrıca Rusya'ya karşı ek önlemler de alınacak. ABD'ye göre sınıra 190 bin asker yığan Rusya, Ukrayna'ya saldırıya geçebilir. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, "Rus askerleri muharebeye hazır ve Donbas'a girdiler" dedi.
DONETSK VE LUHANSK'IN STATÜSÜ NE?
DONETSK ve Luhansk bölgelerinin içinde belirli alanları 2014'teki çatışmalardan bu yana fiilen kontrolü altında tutan Rusya yanlısı ayrılıkçılar, tek taraflı olarak "cumhuriyet" ilan etmişti. Donetsk ve Luhansk'tan oluşan Donbass'ın yaklaşık üçte birindeki ayrılıkçıların ilanını Ukrayna ve Batı'nın yanı sıra Rusya da tanımıyordu. Bölgede 2014'ten beri çatışmalar sürüyor.
ÇATIŞMALAR ŞİDDETLENİYOR
PUTIN'IN kararının ardından bölgede Ukrayna ordusu ve ayrılıkçılar arasındaki çatışmaların arttığı bildiriliyor. Ukrayna ordusunun vediği bilgiye göre çatışmalarda 2 asker öldü ve 18 asker ciddi şekilde yaralandı. Ayrıca Donetsk'te bir sivilin yaşamını yitirdiği ve beş sivilin yaralandığı bildirildi.
ZELENSKİ: KİMSEYE HİÇBİR ŞEY VERMEYECEĞİZ
UKRAYNA Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, "Korkmuyoruz" ve "Hiç kimseye herhangi bir şey vermeyeceğiz" dedi. "Ukrayna'nın sınırları olduğu şekilde kalacak. Yaptırımları uygulamak için çatışmayı beklemeyin" diyen Zelenski, Rusya ile diplomatik ilişkileri kesmeyi değerlendirdiklerini açıkladı.
TÜM RUS VEKİLLER KARA LİSTEDE
AVRUPA Birliği (AB) dışişleri bakanları, Rusya'ya yönelik acil yaptırım kararı almak üzere toplandı. İlk yaptırım önerileri açıklandı. Yaptırım kararı Rusya parlamentosunda kararı destekleyen 351 milletvekili ile bunu öneren 11 kişiyi içerecek. Ayrıca İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ülkesinin 5 Rus bankasına yaptırım kararı aldığını duyurdu. 3 varlıklı Rus vatandaşının da İngiltere'deki tüm varlıkları donduruldu. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise "Buna alışığız. Yaptırımlar her halükârda uygulanacaklar" dedi.
ALMANYA: KUZEY AKIM 2 BORU HATTI AÇILAMAZ
ALMANYA Başbakanı Olaf Scholz, Rusya'nın son eylemleri göz önüne alındığında, Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattının onaylanmasının devam edemeyeceğini söyledi. Rus doğalgazını Almanya'ya taşıyan boru hattı geçen eylül ayında tamamlandı, ancak henüz faaliyete geçmedi. Zelenski de boru hattının derhal durdurulmasını talep etmişti.
ÜLKELERDEN TEPKİLER SÜRÜYOR
RUSYA'NIN İŞGALİ ŞİMDİDEN BAŞLADI
BIRLEŞMIŞ MILLETLER
Güvenlik Konseyi, Putin'in açıklamalarından sonra Ukrayna gündemi ile acil toplandı. ABD'nin BM Büyükelçisi, Putin'in "Minsk anlaşmasını paramparça ettiğini" söyledi.
AVRUPA BİRLİĞİ
Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, "Tam teşekküllü bir işgal diyemem ama Rus birlikleri Ukrayna topraklarında" dedi.
KAZAKISTAN:
"Donetsk ve Luhansk'ın tanınması söz konusu değil" açıklaması geldi.
İNGILTERE:
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin şimdiden başladığı açıklandı. Savunma Bakanı Ben Wallace da Rusya'nın, egemen devlet Ukrayna'nın topraklarının bir kısmını fiilen ilhak ettiğini belirtti.
ÇIN Dışişleri Bakanı Vang Yi, Ukrayna'daki "kötüleşen" durumdan kaygı duyduklarını belirterek taraflara itidal çağrısında bulundu.
GÜNEY KORE:
Ukrayna'nın egemenliğine saygı duyulmalı.
HOLLANDA
Başbakanı Mark Rutte, Putin için "Tam bir paranoyak" dedi.
İTALYA Başbakanı Mario Draghi, Rusya'nın Ukrayna'ya ilişkin kararını kınadı.
DÜNYA BASINI BÖYLE GÖRDÜ
KULAĞA SAVAŞ İLANI GİBİ GELİYOR
WASHINGTON POST: "Putin, Moskova destekli iki ayrılıkçı bölgeyi resmen tanıdıktan sonra Doğu Ukrayna'ya asker gönderdi" manşetini attı.
FINANCIAL TIMES: Haberde, ABD'li bir yetkilinin Putin'in konuşmasının Ukrayna işgalini haklı çıkarma çabasının bir parçası olduğunu söylediği yer aldı.
THE WALL STREET JORUNAL: "Putin, Ukrayna'daki ayrılık bölgelerine asker gönderme emri verdi" başlıklı haberinde gerilimin arttığını belirtti.
NEW YORK TIMES: "Putin'in Ukrayna'nın ayrılıkçı bölgelerine asker gönderme emri BM'de kınandı" başlığı ile krizi manşetine taşıdı.
BBC: "Putin ne istiyor?" başlığıyla bir analiz yazısı yayınladı. "Bundan sonra olacaklar, Avrupa'nın tüm güvenlik yapısını tehlikeye atabilir" ifadelerinin kullanıldığı yazıda, savaşın ciddi sonuçları olabileceği de hatırlatıldı.
BILD: "Putin'in tankları yola çıktı" başlığı atılan haberde "Putin, Avrupa'nın barış düzenini çöpe attı!" denildi.
LE MONDE: Gelişmeleri, "Ukrayna'da aylarca süren diplomatik gerilimlerin ardından Putin saldırmayı seçti" başlığıyla duyurdu.
AL JAZEERA: "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Batı'nın büyük bir savaşı tetikleyebileceğinden korktuğu bir krizde bahsi yükseltti" ifadelerini kullandı.
SKY NEWS: Rusya destekli bölgelerde 18 yaşın üstü erkeklerin zorla askere alındığı iddia edildi.
'MACRON İÇİN HÜSRAN'
PUTİN ve Zelenski ile hem masada hem de telefonda yoğun bir diplomasi yürüten Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, hiçbir sonuç alamadı. Fransız gazeteci ve güvenlik uzmanı Jean- Dominique Merchet, cumhurbaşkanı seçiminin arifesinde Cumhurbaşkanı Macron'un Rusya'nın Ukrayna'ya dair kararıyla ağır bir darbe aldığını belirtti. Almanya başbakanının girişimleri de sonuçsuz kaldı.
AĞIR BEDEL ÖDEYECEKLER
ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik adımlarını 'işgalin başlangıcı' olarak nitelendirerek Rusya'ya karşı yaptırımları açıkladı: 2 finans kurumuna, Rusya Ticaret ve Kalkınma Bankası'na ve bir askeri bankaya yaptırım uyguluyoruz. Rusya'nın devlet borcuyla ilgili olarak batıdan finansmanını durduruyoruz. Kuzey Akım 2 boru hattı projesi de ileriye gitmeyecek. Rusya ağır bedel ödeyecek.
