Afganistan, dün tarihi günlerinden birini daha yaşadı. Taliban'ın 15 Ağustos'ta başkent Kabil'i ele geçirmesinin ardından dünyanın dikkat kesildiği ülkede ABD tarihinin en uzun süren savaşı bitti. ABD, 20 yıl önce girdiği Afganistan'dan son birliklerini tahliye ederek çekildi. SABAH gazetesi, işgalin son durağı olan Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı'na girdi.
YABANCI KALMADI
ABD'siz ilk günde Kabil sokaklarında Taliban, işgalin bitişini kutladı. Ülkede artık yabancı uyruklu hiçbir asker kalmadı. Taliban'a bağlı özel kuvvetler birliği Badri 313 ve yönetim kadrosu, havalimanının tüm kontrolünü ele geçirdi. Örgüt üyeleri havaalanının pistinde kucaklaşıp birbirlerini tebrik etti. Amerikalılar havalimanında çekilirken geride koca bir enkaz bıraktı. Milyonlarca dolar hasarın olduğu havalimanında bulunan hemen her şey tahrip edildi. Amerikalılar giderken havaalanında kullanılan bütün elektronik sistemleri bozdu.
CADDELER HAREKETLİ
Havalimanı kulesi, radar sistemleri, uçak bakım, teknik ve teknoloji destek üniteleri kullanılmaz hale getirildi. Terminallerin içi ve kapısında yerdeki binlerce boş mermi kovanları dikkat çekti. Havalimanı çevresinde halen bir yerlere gitmeye çalışan 3-5 kişi çaresizce gördükleri yabancılara ülkeden nasıl dışarı çıkabileceğini soruyor. 20 yıllık işgalin izleri sokaklarda görülmeye devam ediliyor. ABD elçiliğini koruyan beton duvarlar olduğu gibi dursa da koca bina terk edilişin ardından karanlığa gömülmüş durumda. Taliban güçlerinin ise günlük hayata henüz bir müdahalesi bulunmuyor. Caddeler olası DEAŞ saldırısı uyarlarına rağmen çok kalabalık, kadınlar ve çocuklar Kabil sokaklarında rahatça dolaşabiliyor. Ülkedeki enerji krizi ise devam ediyor.
DÜNYANIN GÖZÜ ŞİMDİ KABİL HAVALİMANI'NDA
Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın yönetim ve güvenliğiyle ilgili tartışmalar sürüyor. Fransa'dan yapılan açıklamaya göre Taliban, havalimanının yönetimi konusunda Türkiye ve Katar ile görüşüyor. NATO görev yetkisi içinde Türkiye, son 6 yıldır bu havaalanının güvenliğinden sorumlu. Yabancı askerler gittikten sonra da havaalanının açık kalması Afganistan'ın dış dünyayla bağlantısı ve yardım operasyonları için hayati önem taşıyor.
"TRUMP TALİBAN'LA ANLAŞMIŞTI, SEÇENEK YOKTU"
7 Ekim 2001: ABD öncülüğündeki koalisyon Afganistan'daki Taliban ve El-Kaide mevzilerini bombaladı. Taliban, El Kaide lideri Bin Ladin'i teslim etmeyi reddetti.
13 Kasım 2001:
Afganistan'da Taliban'a karşı savaşan Kuzey İttifakı, Kabil'i ele geçirdi.
7 Şubat 2009: Dönemin ABD Başkanı Barack Obama, Afganistan'a gönderilecek askeri birliklerin sayısını artırmayı onayladı. Böylelikle asker sayısı zirveye, 140 bin dolaylarına ulaştı.
28 Aralık 2014: NATO, Afganistan'daki muharebe operasyonlarını sonlandırdı.
29 Şubat 2020: ABD ve Taliban arasında Katar'ın başkenti Doha'da barış anlaşması imzalandı.
15 Ağustos 2021: Taliban, Kabil'i ele geçirdi.
31 Ağustos 2021: ABD, çekilme sürecini tamamladı.
SON ASKER İŞTE BÖYLE AYRILDI
ABD ordusu, son Amerikan askerinin Afganistan'dan çekildiğini duyurdu. Böylelikle Washington'ın 20 yıllık en uzun askeri müdahalesi de Taliban'ın ülkenin denetimini ele geçirmesiyle son buldu. Tümgeneral Chris Donahue, Afgan topraklarından ayrılan son ABD askeri olarak tarihe geçti. ABD, Afganistan'dan 123 bin kişi tahliye etti.
KULLANILAMAZ HALE GETİRİP AYRILDILAR
ABD, Kabil'den ayrılmadan önce uçaklar ve zırhlı araçları kullanılamaz hale getirdi. General Kenneth McKenzie, geride bırakılan 73 adet helikopter, uçak, zırhlı araç, diğer silah ve mühimmatın kullanılamaz hale getirildiğini söyledi. Pistte bulunan uçakların kanat ve gövdelerinde kurşun izleri de görüldü.
HAYVANLARI ALDI İNSANLAR KALDI
Afganistan'da barınak kuran İngiliz emekli asker Paul Farthing, 200 kedi ve köpeğiyle Londra'ya döndü. Farthing, hayvanlarıyla birlikte kiralık bir uçakla dönmeyi başarsa da barınağın yerel personelini Kabil'de bırakması tepki çekti. Eski asker, hayvanlar ve Afgan personel için para toplayıp uçak kiraladıklarını ancak Savunma Bakanlığı'nın gerekli izinleri vermediğini dile getirmişti. Kabil'i hayvanlarını yanına almadan terk etmeyeceğini belirten Farthing, İngiliz komedyen Ricky Gervais gibi ünlü isimlerin desteğini kazanmıştı. Barınakta çalışan 17 personel Afganistan'da kaldı.
KUTLAMALAR DÜZENLENDİ
ABD'nin çekilme sürecini tamamlaması, Kabil'de havai fişeklerle kutlandı. Taliban üyeleri caddelerde ağır silahlar eşliğinde araçlarla konvoy yaptı.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Afganistan'daki son Amerikan askerlerinin de çekilmesinin ardından, ABD ve müttefiklerine karşı zafer kazandıklarını söyledi ve "İşgalciler ders almalı" dedi. Taliban ayrıca tüm ülkelerle dostane ilişkiler kurmak istediklerini duyurdu. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi ise Taliban ile ilişkilerinin bu grubun eylemlerine bağlı olacağını açıkladı. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Taliban ile sürekli temasta kalabilmek için Fransa, İngiltere, Hollanda, İtalya gibi bazı ülkelerle Kabil'de veya bölgede nasıl geçici veya daha güçlü bir (diplomatik) varlığa sahip olunabileceği ve Avrupalılar olarak nasıl birlikte çalışmalar yapılabileceği konusunda görüşmeler yaptıklarını anlattı.
