Avrupa'da terör paniği

Avrupa'nın en zengin ve sakin ülkelerinden Norveç'in başkenti Oslo'da gerçekleştirilen çifte saldırı sonrasında ülke panik havasına girdi. Yüksek yaşam standartları ve neredeyse mükemmel işleyen sosyal devlet modeliyle dünyanın imrendiği Norveç, aşırı sağ görüşlü Anders Behring Breivik'in gerçekleştirdiği bireysel saldırı sonrasında Nazi işgalinden bu yana tarihinin en kanlı gününü yaşıyor. Yas havasına bürünen ülkede bayraklar yarıya indirildi, kiliselerde saldırıda yaşamını yitirenler için mum yakıldı ve yerlere çiçekler serildi. Kraliyet Sarayı'na yakın Solli Plass olarak bilinen alan, bir bomba ihbarı üzerine polis tarafından güvenlik çemberine alındı. 22 Temmuz'daki çifte saldırıdan sonra hükümet binalarının askerler tarafından güvenlik çemberine alınması da Oslo için garip bir görüntü oluşturdu. Oslo'da polis kordonu önünde yıkılan hükümet binalarına bakan Beate Karlsen (38), "Akıl alır gibi değil. İnanamıyorum. Norveç, dünyada en emniyetli barış içinde yaşayan ülkeydi. Artık sandığımız gibi değil" dedi. Marit Saxeide (39) ise "Norveç halkının yüzde 99'u bunun Müslümanların işi olduğunu sandı. Ama öyle değil. Eğitimli bir kişi nasıl böyle bir saldırı yaptı bilmiyorum" diye şaşkınlıklarını dile getirdi.

ALARM DÜZEYİ ÜST SEVİYEDE
Oslo'daki saldırı diğer İskandinav ülkelerini de harekete geçirdi. İsveç'te güvenlik önlemleri arttırıldı ve terör saldırısı alarmı "yüksek" seviyeye çekildi. İsveç İstihbarat Servisi SAPO, kamu binaları ve Norveç Büyükelçiliği çevresindeki güvenliğin artırıldığını açıklarken, Danimarka'da ise aynı türden bir saldırının gerçekleşme ihtimali tedirginliğe neden oluyor. Fransa da önceki gün saldırının faili belli olmadan güvenlik durumunu yıllar sonra kırmızı alarm seviyesine yükseltti.

EL KAİDE DEĞİL, AŞIRI SAĞ
Saldırılardan hemen sonra El-Kaide gibi terör örgütlerinin Norveç ve diğer İskandinav ülkelerine saldırı gerçekleştirme ihtimaline dikkat çekilmişti. Fakat saldırganın Norveçli bir aşırı sağcı olması bu olasılığı ortadan kaldırdı. Saldırının, sağ partilerin uyguladıkları politikaların da sorgulanmasına neden olması bekleniyor. Ancak analistler, bu saldırıdan sonra sağ partilerin sadece kısa süreli popülarite kaybedeceğini belirtiyor.

GÖÇMEN POLİTİKASI ETKİLİ
Kişi başı 54 bin dolar düzeyindeki milli geliriyle Avrupa'nın en zengin ve en yaşanılabilir ülkelerinden biri olan Norveç'i cehenneme çeviren kanlı saldırıyı gerçekleştiren saldırganın profili incelendiğinde, ülkede son yıllarda giderek yükselen ırkçı ve aşırı sağcı hareketlerin izleriyle karşılaşmak mümkün. 106 yıllık tarihinin 70 yıla yakın bir dönemini sol eğilimli hükümetlerin yönettiği Norveç'te, aşırı sağ en büyük patlamasını 2009 genel seçimlerinde gerçekleştirdi. Aşırı sağcı İlerleme Partisi, yüzde 3'lük desteğini 2009 seçimlerinde yüzde 30'lara çıkararak en güçlü 2'nci parti olurken, uzmanlar bunu ülkede göçmenlere duyulan öfkeye bağlıyor. Göçmenlerin ülke standartlarını aşağı çektiği algısını çok iyi değerlendiren aşırı sağ, AB yanlısı sosyalist hükümetler karşısında yükseliş çizgisini sürdürüyor.

KRALİYET AİLESİNDEN TAM KADRO TAZİYE
Norveç Kralı Harald, Kraliçe Sonya, veliaht Prens Haakon ve Başbakan Jens Stoltenberg dün Sundvollen kasabasına giderek Utoya adasındaki saldırıdan kurtulanların kaldığı bir oteli ziyaret etti. "Yabancı istihbarat örgütleriyle işbirliği yaptıklarını" söyleyen Başbakan, "1974'ten bu yana her yıl Utoya'yı ziyaret ediyorum. Bu nedenle acım büyük. Çocukluğumun geçtiği cennet ada, cehenneme döndü. Ölenlerin bazılarını kişisel olarak tanıyorum" dedi.

MADRİD VE LONDRA SALDIRILARINI HATIRLATTI
Madrid: Avrupa'daki en büyük saldırı 2004'te İspanya'nın başkenti Madrid'de meydana geldi. Sabahın en yoğun saatlerinde metroda patlayan bomba, 191 kişi hayatını kaybetmesine 1.700 kişinin de yaralanmasına neden oldu. Saldırıdan üç hafta sonra aralarında 2 şüphelinin de bulunduğu 7 kişi bir apartmanda sıkışınca kendilerini havaya uçurdu.
Londra: İngiltere'nin başkenti Londra'da 7 Temmuz 2005'te sabah saatlerinde gerçekleşen 4 intihar saldırısında 52 kişi öldü, 700 kişi yaralandı. Bu saldırıdan 14 gün sonra da metro ve otobüslere bombalı saldırı düzenlemek isteyen 4 kişi yakalandı.

BİR KİŞİ DAHA GÖZALTINDA
Norveç ajansı, 85 kişinin vurularak öldürüldüğü gençlik kampına düzenlenen saldırıyla ilgili bir şüphelinin daha gözaltına alındığını duyurdu. Başbakan'ın, adada ölenlerin yakınlarını ziyaret ettiği otel çevresinde bir kişi cebinde bıçakla yakalanarak kelepçelendi. Zanlının İşçi Partisi gençlik kolları üyesi olduğu ve kendini güvende hissetmediği için bıçak taşıdığını söylediği ifade edildi.

NORVEÇ BAŞBAKANI: ULUSAL TRAJEDİ
Saldırganın teşhisinden sonra ilk açıklama Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg'den geldi. 92 kişinin ölümüne neden olan saldırıyı 'ulusal trajedi' olarak nitelendiren Başbakan'a Avrupa ve dünya liderlerden destek gecikmedi.
İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt: Kuzey Avrupa'nın modern tarihindeki en kötü şiddet eylemi.
ABD Başkanı Barack Obama: Norveç halkının yanındayız, gerekli yardımları yapmaya hazırız.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen : Böylesi şiddet olayları karşısında NATO ülkeleri arasındaki dayanışma sarsılmazdır.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy: Kabul edilemez ve korkunç bir olay.
Almanya Başbakanı Angela Merkel: Norveç ulusu bilsin ki Almanya, sonuna kadar Norveç'in arkasındadır.
Herman Van Rompuy: Hiçbir haklı nedene dayandırılamayacak bu basiretsiz saldırıyı lanetle kınıyoruz.
Kınama ve destek mesajları Ortadoğu ve Uzak Doğu'dan da gelmeye devam ediyor. İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Norveç halkına desteğini sunarken, Japonya Başbakanı Naoto Kan bu gibi şiddet olaylarının hiç bir şekilde tolere edilemeyeğini söyledi.

ERDOĞAN KANLI SALDIRIYI KINADI
Norveç'te 92 kişinin hayatına mal olan kanlı saldırılar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'nın da gündemindeydi. Başbakanlık Basın Merkezi'nden yapılan yazılı bir açıklamayla Norveç'teki saldırıları kınayan Erdoğan, Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg'e gönderdiği mesajda üzüntüsünü şu sözlerle dile getirdi: "Sayın Başbakan, Oslo'da resmi binaların bulunduğu mevkide meydana gelen patlama ve partinizin Gençlik Kampı'ndaki gençlere yönelik vahim saldırı Hükümetim ve Türk milleti nezdinde derin bir üzüntü yaratmıştır. Bu menfur saldırılarda hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı, yaralılara acil şifa diliyorum". Aynı zamanda Dışişleri Bakanlığı da, yayınladığı mesajla, kurbanlara başsağlığı dileyerek, terörü lanetlediğini belirtti.