Avrupa Birliği (AB), yasadışı göçü engellemek amacıyla doğrudan Türkiye'den mülteci alma planlarını rafa kaldırırken Birleşmiş Milletler'den (BM) aksi yönde görüş geldi.
Almanya Şansöyesi Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, pazartesi günü yapılacak Türkiye-AB zirvesi öncesinde AB'nin alacağı tutumu görüşmek üzere dün bir araya geldi.
Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Hollande, Suriye'deki savaştan kaçan mültecilerin "bölgede kalması" konusunda hemfikir olduklarını söyledi. Konuyla ilgili açıklama yapan Alman hükümet sözcüsü ise Türkiye-AB zirvesinde, "Avrupa'nın dış sınırlarını korumaya ve Yunanistan'a yardım etmeye odaklanılacağını" belirtti.
Sözcü, mültecilerin Türkiye'den alınarak Avrupa'ya yerleştirilmesinin ise gündemde olmadığını belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptıkları görüşmede Moskova'nın Suriye'deki ateşkese bağlılığını bildirdiğini belirten Merkel, Suriye'de siyasi çözüme varılması Türkiye'nin çıkarına olduğunu, böylece Türkiye'ye mülteci geçişlerinin duracağını söyledi.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ise dün yaptığı açıklamada, Türkiye üzerindeki yükün hafifletilmesi için 400 bin Suriyeli'nin ülkeden alınarak dünyaya dağıtılması gerektiğini bildirdi. BMMYK Avrupa Bürosu Direktörü Vincent Cochetel, mültecilerin iki yıl içinde Türkiye'den alınabileceğini belirtirken; Avrupa, Rusya ve ABD'den daha fazla çaba göstermelerini istedi.
Türkiye ile AB, kasım ayında mülteci ortak eylem planında uzlaşmıştı. Anlaşma ile Türkiye'ye sığınmacı akınının kontrolü karşılığında 3 milyar euro yardım yapılması ve vize muafiyeti verilmesi kararı alınmıştı. Almanya ayrıca, Türkiye'den yılda 250 bin mülteci alınarak bu kişilerin belirli kotalar kapsamında AB ülkelerine dağıtılmasını önermişti. Ancak Yunanistan'a yönelik göç akınında belirgin bir azalma yaşanmaması nedeniyle AB ülkeleri bu plandan uzaklaştı.
Suriyeli olmayan Türkiye'ye
Financial Times gazetesi ise, AB ve Türkiye'nin zirve öncesinde anlaşmaya yakın olduğunu yazdı. Gazeteye göre, Berlin ve Brüksel'in baskıları üzerine Başbakan Ahmet Davutoğlu, Suriyeli olmayan göçmenlerin Türkiye'ye sistematik olarak iade edilmesini kabul edeceğinin sinyalini verdi. Görüşmelere yakın iki diplomata göre, Türkiye Ege'de uluslararası sularda NATO misyonu tarafından kurtarılan tüm mültecileri geri almayı da kabul etti. Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise Ankara'nın Suriyeli olmayan göçmenleri geri almayı kabul etmesi konusunda 'temkinli bir iyimserlik taşıdığını' söyledi. Rutte, Avrupa'ya gelen göçmenlerin yüzde 40 ila 50'sinin Suriyeli olmadığını belirtti.