Bu genç adam sıradan biri değil. Biraz Justin Bieber, biraz da Beatles'inkine benzeyen saç tarzıyla Jack Andraka, kendine özgü, ilginç bir genç olduğunu hemen belli ediyor. Ancak onu özel kılan zekâsı. Amerika ona "modern Edison" diyor. Neden Edison'a benzetildiğine gelince... Jack'in, geçen yıl 15 yaşındayken kanser ile ilgili geliştirdiği bir yöntem, Amerika'da bilim dünyasının en önemli ödüllerinden 2012 Intel Bilim Ödülü'nü aldı. Edison insanlığı nasıl aydınlattıysa, Andraka'nın kansere ilişkin yeni teşhis yöntemi de tıpta yeni bir dönem açmış kabul ediliyor. Amerika Maryland'de lise öğrencisi olan Jack, ağabeyi gibi zeki ve çalışkan bir öğrenci. Anestezi uzmanı annesi Jane, Jack ve ağabeyi gibi Luke'u evde yalnız bırakırken, evin bodrum katında oluşturdukları "birader laboratuvar"dan her an bir patlama sesi gelmesinden korkuyormuş. "Fizikten ve matematikten pek anlamam. Bu yüzden onlara verebileceğim pek bir nasihatım yok. Evden çıkarken 'Ne yaparsanız yapın. Evi yakmayın ve kendinizi öldürmeyin yeter' demekle yetiniyorum" diyen anne, bugün ne kadar yersiz endişeye kapıldığının farkında elbette.
168 KAT HIZLI, YÜZDE 90 DOĞRU
Zira Jack, en geç teşhis konulabilen kanser türlerinden pankreas kanserine erken teşhis koyabilen, son derece ucuz bir ölçüm çubuğu geliştirerek çığır açtı. Jack'in geliştirdiği "ölçüm çubuğu" yöntemi, mevcut teşhis yöntemlerinden 168 kat hızlı, 400 kat daha duyarlı ve 26 bin 667 kez de daha ucuz. Yalnız 5 dakikada sonuç veren yöntemin fiyatı ise sadece 0.03 Amerikan doları. Yani 6 kuruş. Testin doğruluk oranıysa yüzde 90. Kanser tedavisinde devrim niteliğinde olarak kabul edilen yeni ölçüm çubuğu, hastanın kan veya idrar örneğindeki mezotelin proteini seviyesini ölçüyor. Pankreas kanserinin en önemli göstergesi olan mezotelin ölçülerek hastaya erken teşhis konulması mümkün hale geliyor. Oysa mevcut yöntemler, sinsice ilerleyen hastalığı ancak ilerleyen safhalarda saptayabiliyor. Bu nedenle her 20 kişiden 19'u hayatını kaybediyor. Apple'ın eski CEO'su Steve Jobs da bu kanser nedeniyle yaşamını yitirmişti.
DİĞER HASTALIKLARDA DA ETKİLİ
Genç dâhiye, ABD'nin en prestijli ödüllerinden birini kucaklamasının yanısıra 75 bin dolar para ödülü kazandıran bu buluş, onu ülkenin en genç bilimsel konuşmacılarından biri yaptı. Ülkenin önde gelen bilimsel kuruluşları ve üniversitelerine davet edilen Jack'in ölçüm çubuğu, yumurtalık ve karaciğer kanserlerinin teşhisinde de kullanılabilecek. Jack, yöntemin tüberküloz, HIV, E Coli ve bağırsak enfeksiyonlarının teşhisinde de kullanılabileceğini söylüyor. Jack'in bir sonraki hedefi, kendisi gibi genç dahilerden oluşan bir ekiple birlikte 2015'e kadar bir cihaz üretmek. Uzay Yolu dizisindeki veri analizi, veri kaydı ve çevre analizi yapan cihazdan esinlenilerek üretilecek cihazın, 3 günde 30 hastadaki 15 hastalığı teşhis etmesi planlanıyor.
197 UZMANA BAŞVURDU, BİRİ CEVAP VERDİ
Jack Andraka'nın pankreas kanseriyle ilgili araştırma yapması hiç de kolay olmadı. Google'daki makaleleri okuyan Jack, bir noktadan sonra profesyonel yardıma ihtiyaç duymuş. Tam 197 biliminsanına e-posta gönderen ve araştırmasına yön vermesi için yardım isteyen Jack'e kulak veren tek kişiyse John Hopkins Üniversitesi'nden onkoloji profesörü Dr. Anirban Maitra olmuş. Maitra, ona ölçüm çubuğunu geliştirmesi süresince akıl hocalığı yapmış ve laboratuvarının da kapılarını açmış.
OBAMA'NIN KONUĞU OLDU
Jack Andraka, ABD Başkanı Obama'nın geçen şubatta Beyaz Saray'da düzenlediği bir davete de katıldı.