Pandemiye sonbahar mevsimi ile birlikte üst solunum yolları enfeksiyonlarının da eşlik edeceği bir döneme giriyoruz. Biliyoruz ki üst solunum yolu enfeksiyonları çocuklarda ve orta yaş üzerinde sık görülmekte. Haliyle bu dönemde koronovirüsten bağımsız yani Covid- 19 testi negatif olup üst solunum yolları enfeksiyonu geçiren kişilerde antibiyotik kullanımı da artacaktır. Antibiyotik uygun dozda ve sürede kullanılması gerektiği durumlarda önemli bir ihtiyaç fakat çocuklar dahil tüm bireylerde gereğinden fazla antibiyotik kullanımı antibiyotiğe direnç göstererek üst solunum yolu hastalığı tekrarladığında hastalığın iyileşme süresini de olumsuz etkileyebiliyor. Hatta çoğu antibiyotiğe direnç gösteren hastalar kullandıkları antibiyotiği de malesef boşuna kullanmakta çünkü direnç nedeniyle enfeksiyon iyileşmemektedir. Bu bağlamda Ağustos 2020 yılında Oxford Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel Sağlık Bilimleri Fakültesi bilim adamlarının 14 tane önemli klinik araştırmayı analiz edip derledikleri makalelerinde üst solunum yolu hastalıklarında öksürük, boğaz ağrısı ve burun tıkanıklığı gibi belirtilerin tedavisinde balın ilaçtan daha etkin olduğunu tekrar kanıtlaması bal ve arı ürünlerinin sağlıklı yaşamda tüketmenin gerekliliğinin önemini tekrardan açıklamış oldu. Klinik olarak hem çocuklar hem yetişkinler üzerinde bal ve bal ürünlerinin kullanımı ile antihistaminik, öksürük ilaçları, antibiyotikler ve ağrı kesici kullanımlarıyla karşılaştırıldığında balın başta öksürük olmak üzere semptomları azaltmada antibiyotik ve diğer ilaçlardan daha etkili olduğu belirlendi. Düzenli bal tüketmek öksürük sıklığını yüzde 36, öksürük şiddetinin azaltılmasında ise yüzde 44 oranında antibiyotiklere göre daha etkili olduğu bildirildi.
MUCİZE ETKİ
Propolis ise basil başına süper bir antiviral ilaç diyebilirim. Covid-19'dan korunmak için literatürde bilimsel olarak kanıtlanmış tek doğal yiyecek olduğunun altını çizmeliyim. Bu nedenle çocuk yetişkin herkesin mutlaka propolis kullanması oldukça önemli. Çünkü propolis koronavirüsün akciğerde fibrosiz dediğimiz geriye dönüşümsüz yapısındaki bozulmaya neden olan solunum sıkıntısını açığa çıkaran mekanizmalardan ACE2 reseptörlerinin akciğer hücreleri içerisine girişini azaltarak mucize etki yaratabilmektedir. Propolis için 2020 yılı Ağustos ayında Biomedicine and Pharmacotherapy dergisinde yayınlanmasına onay verilen makalede güçlü antiinflomatuvar etki sağlayarak bağışıklığı zenginleştirerek virüsün replikasyonunu azalttıp koronavirüse karşı hem koruma hem de tedavide çok önemli bir arı ürünü olduğu açıklandı. Propolis doğal yapısında içerdiği kafeik asit fenetil ester, galangin, kuersetin, hesperidin ve kafeik asit sayesinde virüslere karşı potansiyel güçlü koruyucu etki gösteriyor.
SAHTESİNE DİKKAT
Propolis alırken eczanelerden etken madde miktarı dediğimiz kafeik asit fenetil ester içeriği net olarak etiketinde belirtilen, hijyenik olarak tüketiciye sunulmuş saşeler içerisinde alkol içermeyen su bazlı saf propolisi tercih etmek gerekiyor. Bal olarak ise bal analizi laboratuvarlarında tüm analizleri yapılmış, antibiyotik kalıntısı olmayan ve balın tüm sağlık bileşenlerinin korunduğu, "Bal aromalı şurup" ifadesi içermeyen kavanozda steril olarak satılan balları satın almakta ısrarcı olun. Bal ve propolisi süt, yoğurt gibi süt ürünlerinde ayrıca siyah ve bitki çayları gibi sıcak içeceklerde veya taze meyveyle karıştırarak gün boyunca istediğiniz öğünde yiyebilirsiniz. Çocuklara bal ve propolisi lezzetli tariflerle yedirmek isterseniz dört formülümü her gün yapabilirsiniz.
Ballı cevizli yoğurt
Malzemeler:
Yarım muz
1 su bardağı tam yağlı yoğurt
1 yemek kaşığı bal
10 yarım ceviz
1 çay kaşığı tarçın
Yapılışı:
Muzu çatalla ezip tarçın ve balı ekleyerek karıştırın. Ayrı bir kasede yoğurdu çırpın muzlu karışımı yoğurda ekleyin ve üzerine ceviz kırıntıları ekleyerek ara öğünde tüketin
Ballı hurmalı smoothie
Malzemeler:
Yarım muz
1 çay bardağı süt
1 yemek kaşığı bal
1 adet kuru hurma içi
15 adet çiğ badem
1 çay kaşığı tarçın
1 çay kaşığı vanilya
Yapılışı:
Muzlu süt yapımında kullanılan smoothie makinesinde veya mutfak robotuna tüm malzemeleri ekleyip içecek kıvamına gelinceye kadar karıştırın ve kahvaltıda servis edin.
Ballı fındık kreması
Malzemeler:
200 g kavrulmuş fındık
2 yemek kaşığı bal
2 yemek kaşığı kakao
1 tatlı kaşığı vanilya
1 yemek kaşığı zeytinyağı
Yapılışı:
Kavrulmuş fındığı mutfak robotundan krema haline gelinceye kadar yavaş devirde duraksatarak çekin. Kaşıkla sürülebilir kıvama gelince önce balı karışıma yedirin ve sonra sırayla kakao, vanilya ve zeytinyağını da karıştırarak gün içinde ekmeğin üzerine sürerek çocuğunuza süt eşliğinde yedirin.
Propolisli narenciye suyu
Malzemeler:
2 adet portakal
Yarım limon
1 çay kaşığı vanilya
1 adet saşe 100 mg saf su bazlı propolis
Yapılışı:
Portakal ve limon suyunu taze sıkıp vanilya ile karıştırın. Propolisi içine ekleyip kahvaltıda çocuğunuza içirin.